Bajardi: Latipov Sh Tekshirdi: Mirzaqulov h samarqand 2021 Mavzu: ip-telefoniya texnologiyalari asosida ovozli paket uzatish tamoyili. Kodek turlari Reja

SIP tarmoq arxitekturasi

Mijoz serverdan nimani olishni istayotganligini ko'rsatadigan so'rovlarni chiqaradi. Server so'rovni qabul qiladi, uni qayta ishlaydi va so'rovning muvaffaqiyatli bajarilishi to'g'risida, xato haqida xabar yoki mijoz tomonidan so'ralgan ma'lumotni o'z ichiga olgan javobni beradi.

Qo'ng'iroq xizmati jarayonini boshqarish SIP tarmog'ining turli elementlari o'rtasida taqsimlanadi. Ulanishni boshqarish funktsiyalarini amalga oshiradigan asosiy funktsional element terminaldir. Qolgan tarmoq elementlari qo'ng'iroqlarni yo'naltirish uchun javobgardir va ba'zi hollarda qo'shimcha xizmatlarni taqdim etadi.

SIP protokolida quyidagi asosiy komponentlar o'rnatilgan:

• Terminal.

Mijoz va server to'g'ridan-to'g'ri foydalanuvchi bilan o'zaro ta'sirlashganda, mos ravishda foydalanuvchi agenti mijozi - User Agent Client (UAC) va foydalanuvchi agenti serveri - User Agent Server (UAS) mijozi chaqiriladi.

• Proksi-server.

Proksi-server so'rovlarni qabul qiladi, ularni qayta ishlaydi va so'rov turiga qarab muayyan harakatlarni amalga oshiradi. Bu foydalanuvchini izlash va qo'ng'iroq qilish, so'rovni yo'naltirish, xizmatlarni ko'rsatish va hokazo bo'lishi mumkin. Proksi-server mijoz va server qismlaridan iborat, shuning uchun u qo'ng'iroqlarni qabul qilishi, o'z so'rovlarini yuborishi va javoblarni qaytarishi mumkin. Proksi-server fizik joylashuv serveri bilan birlashtirilishi yoki undan alohida joylashgan bo'lishi mumkin.

Terminallar ikki xil bo'lishi mumkin:

• 
  Ovoz kartasi va SIP mijoz dasturiy ta'minotiga ega shaxsiy kompyuter.
  
• 
  Ethernet LAN-ga to'g'ridan-to'g'ri ulanadigan SIP telefon.
  

SIP protokoli signalizatsiya xabarlarining ikki turini belgilaydi - so'rov va javob. Ular matn formatiga ega va HTTP protokoli asosida yaratilgan. So'rovda talab qilinadigan operatsiyalarni bajarish uchun chaqiriladigan protseduralar, javob esa ularni bajarish natijalarini ko'rsatadi. Oltita protsedura aniqlanadi:

• INVITE - foydalanuvchini aloqa sessiyasida qatnashishga taklif qiladi (yangi ulanishni o'rnatish uchun xizmat qiladi; muzokaralar uchun parametrlar bo'lishi mumkin);

• BYE - ikki foydalanuvchi o'rtasidagi aloqani to'xtatadi;

• OPTIONS - qo'llab-quvvatlanadigan xususiyatlar to'g'risidagi ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladi (bu uzatish to'g'ridan-to'g'ri ikkita foydalanuvchi agentlari yoki SIP-server orqali amalga oshirilishi mumkin);

• ASK - xabar olinganligini tasdiqlash yoki INVITE buyrug'iga ijobiy javob berish uchun ishlatiladi;

• CANCEL - foydalanuvchi qidiruvini to'xtatadi;

• REGISTER - foydalanuvchining joylashuvi haqidagi ma'lumotlarni SIP serverga uzatadi, uni manzil serveriga yuborishi mumkin (Location Server).