Bajardi: ikm-60, Sharibayeva Shinar Oraliq nazorati Javoblar

Byudjet darajalari o‘rtasida daromadlar va xarajatlarning taqsimlanishi.

Davlat byudjeti daromadlari - davlat bilan korxonalar, tashkilotlar, muassa­salar va aholi o‘rtasidagi davlat markazlashgan pul fondining shakllanishi yuzasi­dan vujudga keladigan iqtisodiy pul munosabatlari hisoblanadi.

Davlat byudjetining daromadlari tizimi:

• 
  Byudjet daromadlarining asosiy qismi soliqlar yordamida byudjetga undiri­lishi tufayli ularga nisbatan bu jarayonda quyidagi prinsiplardan foydalaniladi:
  
• 
  soliqlarning byudjetga undirilishi mamlakat milliy daromadi va milliy boyligi manbalarining tugashiga olib kelmasligi;
  
• 
  soliqlar ularni to‘lovchilar o‘rtasida teng (adolatli) taqsimlanishi;
  
• 
  soliqlarning ishlab chiqaruvchilar aylanma fondlari hajmiga salbiy ta’sir ko‘rsatmasligi;
  
• 
  soliqlarning sof daromadga nisbatan hisoblanishi;
  
• 
  davlat uchun soliqlarning undirilishi iloji boricha arzonroq bo‘lishi;
  
• 
  soliqlarning undirilish jarayoni xususiy sektorni siqib chiqarmasligi.
  

Davlat byudjeti daromadlari tarkibi

• 
  soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar;
  
• 
  davlat aktivlarini joylashtirish, foydalanishga berish va sotishdan olingan daromadlar;
  
• 
  meros, hadya huquqi bo’yicha davlat mulkiga o’tgan pul mablag’lari;
  
• 
  yuridik va jismoniy shaxslar, shuningdek, chet davlatlaridan tushadigan qaytarilmaydigan pul tushumlari;
  
• 
  resident-yuridik shaxslarga berilgan byudjet ssudalarini va chet davlatlarga ajratilgan kreditlarni to’lash hisobidan to’lovlar;
  
• 
  qonu hujjatlariga muvofiq boshqa daromadlar
  

Davlat byudjeti xarajatlari - davlatning markazlashgan pul fondida jamlanadigan pul mablag’larini taqsimlash, qayta taqsimlash va ishlatish bilan bo’lgan, davlat bilan davlat byudjetidan mablag’ oluvchilar o’rtasida sodir bo’ladigan iqtisodiy pul munosabatlaridir.

Davlat byudjetining xarajatlari tizimi:

• 
  Moddiy ma’noda davlat byudjetining xarajatlari markaziy hukumat va mahalliy hokimiyatlar zimmasidagi vazifalarni bajarish bilan bog‘liq bo‘lgan faoliyatini moliyaviy ta’minlashga yo‘naltiriladigan byudjet mablag‘lari bo‘lib, ularning turlari, amalga oshirish shakllari, tarkibi va tuzilishi qator omillarga bog‘liq:
  
• 
  davlatning tabiati va bajaradigan funktsiyalariga;
  
• 
  mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan rivojlanganlik darajasiga;
  
• 
  davlat byudjetining iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohalar bilan aloqalarining ko‘lamiga;
  
• 
  davlatning ma’muriy-hududiy tuzilishiga;
  
• 
  byudjet mablag‘larini taqdim etish shakllariga va b.
  

3.