Bajardi: G`iyosov a tekshirdi: Muhammedboyev A

Ohaktoshning fizik-mexanik xossalari ularning strukturasi va tuzilishiga bogʻlik boʻlib, juda keng chegarada oʻzgaradi, mas, hajmiy ogʻirligi 800 kg/m3 dan (chigʻanoqtoshlar, travertin) 2800 kg/m3 gacha (kristalli strukturali Ohaktosh). Chigʻanoq-toshlar va gʻovakli Ohaktosh nisbatan oson kesiladi hamda yoʻniladi, kristalli Ohaktosh esa, yaxshi silliklanadi.

• Ohaktoshning fizik-mexanik xossalari ularning strukturasi va tuzilishiga bogʻlik boʻlib, juda keng chegarada oʻzgaradi, mas, hajmiy ogʻirligi 800 kg/m3 dan (chigʻanoqtoshlar, travertin) 2800 kg/m3 gacha (kristalli strukturali Ohaktosh). Chigʻanoq-toshlar va gʻovakli Ohaktosh nisbatan oson kesiladi hamda yoʻniladi, kristalli Ohaktosh esa, yaxshi silliklanadi.

Ohaktosh muhim qurilish materiallari guruhini tashkil qiladi, ulardan qoplovchi va bezak toshlar, haykaltaroshlik va meʼmorlikda ishlatiladigan toshlar va h.k. tayyorlanadi. Oʻzbekistonda koʻplab O. qazib olinadigan konlar, yirik ishlab chiqarish birlash-ma korxonalari ("Oʻzsanoatqurilishmateriallari", "Oʻzavtoyoʻl", Navoiy va Olmaliq kon-metallurgiya k-tlari va boshqalar) tomonidan ishlatilmokda.

Ohaktosh asosan ochiq konlarda qazib olinadi. Loy va qum aralashmalari bo'lmagan ohaktosh kamdan -kam uchraydi. Ohaktosh qazib olish asosan burg'ulash va portlatish yo'li bilan, ba'zida qazib olish rippers va buldozerlar yordamida amalga oshiriladi.

• Ohaktosh asosan ochiq konlarda qazib olinadi. Loy va qum aralashmalari bo'lmagan ohaktosh kamdan -kam uchraydi. Ohaktosh qazib olish asosan burg'ulash va portlatish yo'li bilan, ba'zida qazib olish rippers va buldozerlar yordamida amalga oshiriladi.

So'nggi paytlarda quvvati 30 m3 / soatgacha bo'lgan kuchli rolli konusli burg'ulash qurilmalari ishlatilgan. Toshlarni yuklash 8 m 3 gacha chelak sig'imiga ega ekskavatorlar yoki yuklovchilar yordamida amalga oshiriladi.

• So'nggi paytlarda quvvati 30 m3 / soatgacha bo'lgan kuchli rolli konusli burg'ulash qurilmalari ishlatilgan. Toshlarni yuklash 8 m 3 gacha chelak sig'imiga ega ekskavatorlar yoki yuklovchilar yordamida amalga oshiriladi.
• Portlashdan keyin materialda katta hajmli - ekskavator ushlay olmaydigan katta qismlar bo'lishi mumkin. Katta o'lchamdagi materialni kesish portlovchi usulda, qo'shimcha zaryadlar yoki kichik portlash teshiklari yordamida, shuningdek, poyabzal to'sarlari yordamida amalga oshiriladi. Maxsus burg'ulash qurilmasi qo'shimchalar tezda yuklash qurilmasiga aylantirilishi mumkin.