Baholash ishi va investitsiyalar

11.1- jadval

Uy xo'jaliklari asosiy aktivlarining o'rtacha vaznlashtirilgan qiymatining tuzilmasi

Asosiy aktivlar turi (so'rov natijalari bo'yicha)	Shunday turdagi mulkka ega bo'lgan uy xo'jaliklari ulushi, %	O'rtacha qiymat, AQSH doll.	Medianli qiymat, AQSH doll.	Barcha aktivlar tuzilmasidagi aktivlar ulushi, %
Hovlili uy, jumladan yer uchastkasidagi barcha qo'shimcha qurilish va xo'jalik xonalari	74,4	18775	15000	83,6
Boshqa manzildagi uy/kvartira yoki uy qurilishi mo'ljallangan yer uchastkasi	7,5	8495	6000	3,8
Dala hovli	0,4	38545	10000	0,8
Garaj (hovlili uydagi emas	0,6	1050	900	0,04
Dala hovli uchun ajratilgan yer uchastkasi	1,3	12077	10000	0,9
Sigir, buqa, g’o'najin va buzoqlar	47,4	718	550	2,0
Qo'y va qo'zilar	15,6	421	250	0,4
Boshqa chorva (ot, echki, eshak, tuya va boshq.)	5,4	185	50	0,06
Uy parrandasi	28,5	38	25	0,06
Еngil avtomobil	22,0	5135	4000	6,7
Yuk avtomashinasi	1,2	9814	8000	0,68
Traktor, kombayn va boshqa yirik texnika	1,4	8311	5000	0,71
Mahsulotni qayta ishlash va ishlab chiqarishga mo'ljallangan stanok, agregat, uskuna va jihozlar	0,8	2582	500	0,12
Jami:		21770	17000	100

Bunda makroregulyator vazifasini O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bajaradi.

O'zbekiston Respublikasida 2016-2020 yillar davrida mulkning adolatli qiymatlari va ob'yektiv narxlari shakllanishi bozorini makroregulyativ rivojlantirish konceptsiyasi loyihasini davlatning zamonaviy makroiqtisodiy siyosati kontekstida isloh etish choralari doirasida ishlab chiqish zarur. Vaholanki, MQNB va unda baholash faoliyatini rivojlantirish O'zbekiston Respublikasida iqtisodiyotni isloh etish va huquqiy demokratik davlat barpo qilish jarayonining ajralmas qismidir.

Ushbu loyihaning maqsadi O'zbekiston Respublikasini 2016-2020 yillar davrida ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy ustuvor yo'nalishlari kontekstida mulkning adolatli qiymatlari va ob'yektiv narxlarini shakllanishi bozorini milliy real iqtisodiyot (MRI) bilan makroregulyativ bog’liqlikda kontseptual rivojlantirish modelini shakllantirish asosida qiymatni narx bilan bog’liqlikda baholash va boshqarish xizmatlarining professional darajasi va sifatini xalqaro darajaga olib chiqishdan iborat.

Zero, O'zbekistonda, jumladan barcha mamlakatlarda singari, qimmatli qog’ozlar bozori, sug’urta bozori, kredit-pul bozori, tovar-hom ashyo bozori, mulk bozori va mulk qiymatini baholash xizmatlari bozorlari hanuzgacha tarqoq bo'lib, o'zar balanslashtirilgan faoliyat yurituvchi integrallashgan milliy bozor shakliga ega emas.

Ulardagi narxlar va qiymatlar dezbalanslashgan, “ko'pik” shakllanishi, mos ravishda davriy tizimli risk va uni “domino” effekti ko'rinishida sodir bo'lishi xavfi, mavjud.

Hozirgacha mulk bozori va mulk qiymatini baholash xizmatlari bozori tuzilmalarining o'zaro bog’liqlikdagi faoliyati rivojlangan mamlakatlarnikidek mukammal emas, o'zini-o'zi tartibga soluvchi nodavlat notijorat tashkilotlariga tegishli regulyativ funktsiyalar berilmagan.

Shunday qilib, yuqorida keltirilgan muammo va masalalar yechimiga qaratilgan kontseptsiya loyihasini ishlab chiqish zarur.

2. O'zbekistonda mulk bozori va mulk qiymatini baholash xizmatlari bozorining makroiqtisodiy siyosatga bog’liqligi
Nazariy izohi 1-9-mavzularda ijtimoiy-iqtisodiy sistemologiya asoslangan zamonaviy mulk to'g’risidagi multifan qoidalari doirasida talqin qilingan fikrning - mulk qiymatini baholash xizmatlari bozorida baholangan mulk qiymati mulk bozorida belgilangan mulk narxiga va aksincha narxni qiymatga transformatsiyalanishi, bunda har bir bozorning harakati tendentsiyalari omillar ta'sirini o'zida turlicha namoyon qilishiga qaramasdan sinxron kechishi, bu bozorlarning ekvivalentligi va o'zaro regulyativ bog’liqligi ularni mulk qiymatlari va narxlarining shakllanishi bozori sifatida bir butun yaxlit bozor deb ifodalanishi mumkinligi, 11-ilovada berilgan matematik isbot asosida ma'noga egaligi bilan belgilanadi - empirik tasdig’i ushbu ma'ruzaning maqsadi bo'lishi tabiydir.
11.2-jadval

MQBXBini amalga oshirish huquqi berilgan malaka sertifikatiga ega shahslar soni (hududlar va yillar kesimida)