Бағдарламасы негізінде оқытуды көздейді. Оқулықтың жазылуында

 
 
Аудан өлшем бірліктері 
Аудын өлшем бірлігі ретінде бірлік квадраттың ауданы қабылданады. 
Қабырғасының ұзындығы 1 мм болған квадраттың ауданы 1 мм квадрат. 

---

177 
Қабырғасының ұзындығы 1 см болған квадраттың ауданы 1 см квадрат. 
Қабырғасының ұзындығы 1 дм болған квадраттың ауданы 1 дм квадрат. 
Қабырғасының ұзындығы 1 м болған квадраттың ауданы1м квадрат. 
Қабырғасының ұзындығы 1 км болған квадраттың ауданы 1 км квадрат. 
Қабырғасының ұзындығы 1 км болған квадраттың ауданы 1 км квадрат 
болады. 
Қабырға ұзындығы 10 м болған квадраттың ауданы 1 ар делінеді. 
1 ар=10 м*10м=100м квадрат; 1 ар = 100 м квадрат 
Қабырға ұзындығы 100 м болған квадраттың ауданы бір гектар болады. 
1 га = 100 м *100 м = 10 000 м квадрат; 1 га = 100 ар. 
Аудан өлшем бірліктерінің ішінде төмендегі қатынастар бар: 
1 см = 1 см*1 см= 10 мм*10 мм = 100 мм квадрат 
1 дм квадрат = 1 дм*1 дм =10 см*10 см = 100 cм квадрат 
1 м квадрат = 1 м *1 м= 10 дм*10 дм= 100 дм квадрат. 
1 м квадрат=1 м*1 м = 100 cм*100 см=10 000 cм квадрат 
1 км квадрат = 1км *1 км= 1 000 м – 1 000 м = 1 000 000 м квадрат 
1. Кестені мұқиятпен бақыла: 
1-қатар 
1 мм 
1 см 
1 дм 
1 м 
10 м 
100 м 
1 км 
2-қатар 
1 мм кв 
1 см кв 
1 дм кв 
1 м кв 
1 ар 
1 га 
1 км кв 
а) кестенің бірнеше қатарындағы ұзындық бірлігін өзінен кейінгі 
ұзындық бірлігіне өту үшін неше есеге арттыру керек?
ә) 2-қатардағы аудан берлігінен кейінгі тұрған аудан бірлігіне өту үшін 
неше есеге арттыруы тиіс? 

---

178 
2. Фермердің бау- бақшасының бойы 600 м, ал ені 500 м болған 
тіктөртбұрыш формасында. Баудың ауданын гектар, ар және метрмен 
өрнекте. 
3. Табанының ұзындығы а=4 см және биіктігі в=5 см болған 
тіктөртбұрышты бір қабатында 4 квадрат болған қабатына бөлінеді, сонда 
тіктөртбұрыштың қабырғасының ұзындығы 4*5=20 бірлік квадратқа 
бөлінеді. 
Яғни, бұл төртбұрыштың ауданы S=4*5=20-ға тең болады. 
Квадрат — қабырғалары өзара тең төртбұрыш болғандықтан оның 
ауданын S=a*a=a (квадрат бірлік) формуласына сәйкес есептеледі.
4. Табанының ұзындығы 6 см, биіктігі 4 см болған тіктөртбұрыштың 
ауданын тап. 
Шешуі. S=a*b формуласына орай: a=6 см, b=4 см болғандықтан: S= 
6см*4 cм=24 см. квадрат. Жауабы: 24 см квадрат. 
5. Табанының ұзындығы а=10 см, ені b=6см 4 мм болған төртбұрыштың 
ауданын тап. 
Шешуі. Тіктөртбұрыштың қабырғаларын бір түрлі ұзындық бірлігінде 
өрнектеп аламыз: 
10 см = 100 мм; 6 см 4 мм = 60 мм+4 мм = 64 мм. S = a*b = 100 мм*64 мм 
= 6400 мм квадрат = 64 см. Жауабы 64 см квадрат. 
Тіктөртбұрыштың аудыны оның табанымен биіктігінің көбейтіндісіне 
тең: S – a*b (квадрат бірлік), мұнда а табаны мен биіктік b бірдей ұзындық 
бірліктерімен өрнектеледі. 
6. Торкөз дәптеріңе табаны 6 торкөз, биіктігі 8 торкөз болған 
тіктөртбұрыш сыз. Сол тіктөртбұрыш неше торкөзден құралған? 
7.

---

179