“Badiiy o’qish” kursiga kirish



Download 223,5 Kb.
bet1/9
Sana27.04.2023
Hajmi223,5 Kb.
#932541
  1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
BO`D 2-mavzu




2-maruza


Drama va uning turlari

Reja:
1.Drama va dramaturgiya.
2.Og`zaki drama.
3.Radio drama
4.Komediya drama
5.Maktabda drama va uni boshqarish
6. Drama va uning turlari bo`yicha amaliy mashg`ulotlar


Drama (yun. drama — harakat) —

  1. badiiy adabiyotning 3 asosiy turidan biri (drama, eposlirika ).

Drama teatrga ham taalluqli. Syujetlilik, harakatlarning ziddiyatga asoslanishi va ularning sahna, epizodlarga boʻlinishi, bayonning yoʻqligi, personajlar munosabatlarining oʻzaro soʻzlashuvga asoslanishi Dramaning oʻziga xos xususiyatidir. Ijtimoiy (konkret tarixiy va umuminsoniy) muammolarni aks ettiruvchi dramatik ziddiyatlar qahramonlarning xatti-harakatlarida, avvalo dialog va monologlarda ifodalanadi. Drama matni koʻrishga (imo-ishora, harakat), shuningdek, eshitishga moʻljallanadi; u sahnaviy makon, zamon va teatr texnikasi (mizanssenalar qurilishi) imkoniyatlariga ham muvofiq keladi. Drama adabiy asar sifatida aktyorrejissyor tomonidan sahnada oʻz talqinini topadi. Drama tufayli teatr sanʼati yuzaga kelgan va u kino sanʼati uchun ham asos boʻlgan ( Kinodramaturgiya).
Drama janrlari: tragediya, komediya, drama (janr sifatida) va tragikomediyalardir.
2) Dramaturgiya janrlaridan biri. Maʼrifatparvarlik davri (DidroLessing)dan boshlab Drama badiiy adabiyotning yetakchi janrlaridan biriga aylangan.
Unda insonning ziddiyatli hayoti ifodalanadi. Tarixiy Dramaga fojiaviylik xos. Oʻzbek dramaturgiyasi 20-asr boshlarigacha ogʻzaki shaklda mavjud edi. 20-asrning 1-yarmida dastlabki yozma milliy sahna asarlari yaratildi: "Padarkush yoki oʻqimagan bolaning holi" (Behbudiy), "Toʻy" (Nusratulla Qudratulla va Hoji Muʼin), "Boy ila xizmatkor", "Koʻknor", "Mazluma xotin" (Hoji Muʼin), "Juvonmarg", "Ahmoq" (Abdulla Badriy), "Baxtsiz kuyov" (Abdulla Qodiriy), "Zaharli hayot", "Ilm hidoyati" (Hamza), "Pinak", "Advokatlik osonmi?" (Avloniy) va b. Bular Drama janri imkoniyatlarini oʻzida toʻla ifodaladi. 20—30-yillarda oʻzbek dramaturgiyasi Gʻulom Zafariy, FitratChoʻlpon, Ziyo Said, Sobir Abdulla va b. dramaturglar ijodi tufayli yanada rivojlandi. 40-yillar dramaturgiyasi Ikkinchi jahon urushi va urushdan keyingi davr vazifalariga muvofiq taraqqiy etdi. Zamonaviy dramatik asarlarda oʻzbek xalqi tarixi, buyuk siymolar koʻproq yoritildi. H. Olimjon, Izzat Sulton, Uygʻun, Shayxzoda kabilar insonparvarlik va vatanparvarlik ruhi bilan sugʻorilgan "Muqanna", "Jaloliddin", "Alisher Navoiy", "Mirzo Ulugʻbek" kabi tragediya va dramalar yaratdilar. Oʻzbek dramaturgiyasining yetuk namunalari bu janrning eng yaxshi anʼanalari asosida yaratildi. D.da davr muammolari va hayotiy ziddiyatlarni ichki ruhiy kechinmalar asosida ifodalash oʻzbek sahna asarlarining yetakchi xususiyatiga aylandi. Abdulla Qahhorning "Shohi soʻzana", "Tobutdan tovush", I. Sultonning "Imon", Uygʻunning "Parvona", Oʻ. Umarbekovning "Qiyomat qarz" pyesalari shular jumlasidan.

Download 223,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish