Badiiy asar tuzilishi (kompozitsiyasi) Reja

TARKIB

Ekspozitsiya - voqealar rivojlanishidan oldin qahramonlarning hayoti haqida ma'lumot. Bu harakatning fonini tashkil etadigan holatlarning tasviridir.

Tashqarida - qarama-qarshiliklarni kuchaytiradigan yoki keltirib chiqaradigan voqea

Harakatlarni ishlab chiqish - Bu belgilar o'rtasidagi munosabatlar va qarama-qarshiliklarni aniqlash, ziddiyatni yanada chuqurlashtirish.

Klimaks - harakatlarning maksimal kuchlanish momenti, ziddiyatning avjiga chiqishi. Eng yuqori nuqtada qahramonlarning maqsadlari va xarakterlari eng yaxshi namoyon bo'ladi.

O'tish joyi - mojaroning mantiqiy echimini topadigan qismi.

Epilog - Tanaffusdan keyin ma'lum vaqtdan keyin sodir bo'lgan voqealar tasviri.

Xulosa - asarni tugatgan qism, asar qahramonlari to'g'risida qo'shimcha ma'lumot berish, manzara rasmini bo'yash.

Xulosa

Yuqorida aytilgan fikrlarni xulosalak, quyidagi saboqlarni olamiz:

1. Badiiy asar syujeti va kompozitsiyasi xuddi mazmun va shakl kabi alohida-alohida vositadir, ayni paytda, ular o‘zaro bog‘liqdir: syujet kom­pozitsiyaning ichida yashaydi (u mazmun hodisasidir), kompozitsiya syu­jetning vujudi (u shakl hodisasidir) hisoblanadi. Demak, jon va vujud birlashsagina ruh (g‘oya) tiriladi, yashaydi, faoliyat ko‘rsatadi.

2. Syujet qahramonlar xarakterini va hayot ziddiyatlarini umumlashti- ruvchi voqealar silsilasi bo‘lsa, kompozitsiya ana shu hayotni betakror tarzda bir butun va yaxlit qilib quruvchi va go‘zal gavdalantiruvchi vositadir.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• Umurov H. Adabiyotshunoslik nazariyasi: Oliy o‘quv yurtlari uchun dars-lik/Mas’ul murarrar: B. Valixo‘jayev. —Т.: A.Qodiriy nomidagi xalq merosi nashriyoti, 2004.
• Bogdanova O.Yu., Leonov S.A., Chertov V.F. Adabiyotni o'qitish metodikasi. - M., 2002,