B. S. Sayfullayev, V. K. Rustamov madaniy tadbirlarni tashkil etish

ya sh irin ib se k in sahnadan ch iq ib ketish i m um kin. B u etyu d
tom osh abin lard a katta taassurot q old irish i m um kin.
«Arava»
Ikkita yigit aravani o'zlari itarib-tortib og'ir qoplarda yuk
tashishyapti. Birdan shu payt bir eshak bo 'shalib ketib u yoqdan bu
yoqqa chopib yurganini ko'rib qolishadi. Uni amallab tutmoqchi
143

---

bo'íishadi. Rosa unnab uni zo'rg'a tutib olishadi va aravaga
bog ‘lashadi. Unga rosa yukni solishadi. Bir marta oborib kelishadi.
Ikkinchi marta undan ham ko ‘proq yuk solishadi. Ammo eshak uni
tortolmaydi. Ular eshakni qiynab tira boshlaydilar. Ammo
eshakning bu yuklami tortishga ktichi yetmaydi. Yigillar ozgina
qarashib yuborishadi va arava o
‘midan qo ‘zg 'oladi. Arava yurishni
boshlagach, yigitlar o ‘zlari ham aravaga minib olishadi va eshakni
«chu-chu»lab haydab, choptirmoqchi bo iishadi. Eshak bor kuchini
to ‘plab, aravadan chiqib, arqonlami uzib, qattiq hangrab qochib
ketadi, aravadagi qoplar esa sochilib ketadi. Yigitlar o ‘zlari ham
yiqilib tushadilar. O'rinlaridan turib, ust-boshlarini qoqib
, 
eshak
ketgan tomonga qarab tikilib qoladilar va yuklami aravaga solib,
o ‘zlari zo 'rg‘a itarib keta boshlaydilar. Ular aravani qiynalib i tari b
ketayotganlarida eshak ularning oldidan xuddi ularni masxara qilib
kulgandek hangrab changitib o ‘tib ketadi.
Bu etyudni musiqa jo'rligida, hazil tariqasida ham hal qilish 
mumkin. M asalan, yukni ortib, xursand holda ketayotganlarida 
«Tom boshida tog'ora, tog‘orada zog‘ora» qo‘shig‘ining musiqasi 
original tempda, o‘zlari itarib ketayotgan paytda esa xuddi shu 
musiqani tempini sekinlashtirgan holda berilsa, ularning holatiga 
mos tushadi.