Б. С. Мусаев а г р о к и м

ки уларнинг иш қорийланиш натиж асида йўқолиш и д е ­
ярли к узатилм айди, кимёвий боғл ани ш и натиж асида 
кальций ди ф о сф а т ҳосил бўлади, у ҳам ўсимликлар 
том он и д ан ўзлаш тирилади. Қора тупрокдарда ол и б б о - 
рилган кузатиш ларда ф осф ор л и ўғитлар тупроққа ки- 
ритилгандан к ей и н 557 кун ўтгач ҳам ўз таъсирини 
йўқотмаган.
А с о с и й ўғитлаш да ф осф ор л и ўғитларн инг кўмилиш 
чуқурлигига би р и н ч и навбатдаги эъ ти бор қаратилади.

---

Ў симликлар ривож лани б борган и сари а со си й ўғит- 
лаш да киритиладиган ф о сф о р н и н г ўзлаш тирилиш д а ­
раж асин и камайиб бори ш и кузатилади. М асалан, мак- 
кажўхори (ўғит уруғдан 5 см чуқур ва 5 си ёнга таш лан­
ган) ри вож лаии ш н ин г бош л ан и ш и да таркибидаги ф о с ­
ф о р н и н г 4 5 —95% и, султон чиқариш даврида 11—33 ва 
п иш иш даврида 7— 13%ини ўғит ҳи соби дан тўплайди. 
Р и вож лан и ш ни н г илк даврларида ф о сф о р тўлалигича 
ўғит таркибидан ўзлаш тирилса, пиш иш даврида ўзлаш - 
тирилган ф о сф о р н и н г ўн дан би р қ исм и ўғит ва ўндан 
тўққиз қ исм и туп р оқ ф о сф о р и қиссасига тўғри келади. 
Ф осф ор л и ўғит 10 см дан чуқурроққа киритилса Усим­
ликлар т ом он и д ан яхш и ўзлаш тирилади. Ёз ойларида 
туп р оқ н ин г ю за қатлами қуриб қолади ва таби и й ки , 
ўсимликлар ундаги ф осф ор дан ф ойдалана олм айди. Юза 
қатламларга киритилган ф о сф о р л и ўғит кейи н ги йилда 
амалга ош ириладиган ш удгор пайтида тупроқ н ин г п аст­
ки қатламлари билан аралаш ади ва ш ундан кейингина 
ун дан эки нлар унумли ф ойдалан ади .
А со си й ўғитлаш чоғида киритиладиган ф осф ор л и