Б и р и н ч и булим

Sanoatda haroratni o‘lchash vositalaridan foydalanish chegaralari

O‘lchash vositasi turi	O‘lchash vositalarining turli tumanligi	Davomli foydalanish chegarasi
1	2	3	4
Kengayish termometrlari	Suyuqlik termometrlari Diometrik, bemetall termometrlar	-200 -150	750 700
Manometrik termometrlar	Gazli Suyuqlikli Bug‘ – suyuqlikli (Kondensatsion)	-150 -150 -50	1000 600 300
Termoelektrik termometrlar	Termoelektrik termometrlar	-200	2500
Qarshilik termometrlari	Metall qarshilik termometrlari Yarim o‘tkazgichli qarshilik termometrlari	-260 -272	1100 600
Pirometrlar	Kvazimonoxromatik pirometrlar Spektral nisbatli pirometrlar To‘liq nurlanish pirometrlari	700 300 50	6000 2800 3500

Eng qulay, aniq va ishonchli o‘lchash usullari - haroratning birlamchi datchiklari sifatida qarshilik termoo‘zgartkichi va termoelektr o‘zgartkichlardan foydalanadigan kontaktli usullar hisoblanadi.

2.1-jadvalda sanoatda haroratni eng ko‘p tarqalgan o‘lchash vositalarining qo‘llanish chegaralari ko‘rsatilgan.
2.2-§. KENGAYISH TERMOMETRLARI
Suyuqlikli termometrlarning ishlash prinsipi asbob ichiga solingan termometrik suyuqlikning hajmi harorat ko‘tarilishi yoki pasayishida o‘zgarishiga asoslangan. Suyuqlikli termometrlar – 200 ⁰C dan + 750 °C gacha oraliqdagi haroratni o‘lchash uchun ishlatiladi. Shisha termometrlarning ishlatilish usuli sodda, aniqligi yetarli darajada yuqori va arzon bo‘lganligi sababli laboratoriya va sanoatda keng tarqalgan. Shisha termometrlarning suyuqligi sifatida simob, toluol, etil spirti (etanol), kerosin, petroley efiri, pentan va boshqalar ishlatiladi. Ularning qo‘llanish chegaralari 2.2- jadvalda keltirilgan.

2.2 – jadval.