B H va A 62-21 guruh talabasi Isroilov Behzodbek tomonidan tayyorlangan Iqtisodiyot fanidan glossary
1.Iqtisodiyot nazariyasi- umumiqtisodiy fan , uning predmeti kishilar iqtisodiy hatti harakatining shart –sharoiti va qonun qoidalaridir.
2.Iqtisodiy faoliyat- cheklangan iqtisodiy resurslardan unumli foydalanib, kishilarning yashashi, kamol topishi uchun zarur bo’lgan hayotiy vositalarni ishlab chiqarish va iste’molchilarga yetkazib berishga qaratilgan, bir-biri bilan bog’liqlikda amal qiladigan turli tuman faoliyat majmui.
3. Iqtisodiyot – mulkchilikning turli shakllariga asoslangan xo’jaliklardan, xo’jaliklar aro, davlatlar aro birlashmalar, korporatsiyalar,konsernlar, qo’shma korxonalar, moliya va bank tizimlaridan,davlatlar o’rtasidagi turli iqtisodiy munosabatlardan iborat o’ta murakkab ijtimoiy tizim.
4.Ishlab chiqarish- kishilik jamiyatining mavjud bo’lishi va rivojlanishi uchun zarur bo’lgan hayotiy ne’matlarni yaratish jarayoni.
5.Taqsimot- ishlab chiqarish omillari va uning natijalarini iqtisodiyotning turli qism va subyektlari o’rtasida taqsimlash jarayoni.
6.Ayirboshlash- jamiyat a’zolarining iqtisodiy faoliyat turlari yoki ishlab chiqarish natijalari bo’yicha o’zaro almashish jarayoni.
7.Iste’mol- ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilish jarayoni.
8.Ehtiyoj- insonning yashashi va kamol topishi, umuman insoniyatning rivojlanishi uchun kerak bo’lgan hayotiy vositalarga bo’lgan zarurat.
9. Moddiy ehtiyoj- moddiy ko’rinishdagi ne’matlar vositasida qondiriluvchi zarurat.
10. Ma’naviy ehtiyoj- insonning shaxs sifatidakamol topishi, dunyoqarashi va ma’naviyatining shakllanishi uchun taqozo etiladigan nomoddiy ne’mat va xizmatlarga bo’lgan zarurat.
11.Ehtiyojlarning o’sib borish qonuni-ehtiyojlarning turlari kengayib,miqdoran o’sib, sifat jihatidan takomillashib borishi.
12.Iqtisodiy resurslar-tovar ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish iste’mol jarayonlarida foydalanish mumkin bo’lgan barcha vosita va imkoniyatlar majmui.
13.Iqtisodiy qonun- iqtisodiy hayotning turli tomonlari, iqtisodiy hodisa va jarayonlar o’rtasidagi barqaror takrorlanib turadigan muhim ichki sabab-oqibat aloqalari, ularning o’zaro bog’liqligi.
14.Iqtisodiy kategoriya- barqaror takrorlanib turadigan, iqtisodiy jarayonlar va real hodisalarning ayrim tomonlarini ifoda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha.
15. Uslubiyat-ilmiy bilishning tamoyillar tizimi, yo’llari, qonun-qoidalari va aniq hadislari.
16.Ilmiy abstraktsiya usuli-tahlil paytida xalal berishi mumkin bo’lgan ikkinchi darajali narsalar , voqea-hodisalarni fikrdan chetlashtirib , o’rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratish.
17.Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti-iqtisodiy resurslar cheklangan sharoitda jamiyatning cheksiz ehtiyojlarini qondirish maqsadida hayotiy ne’matlarni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste’mol qilish jarayonida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni, ijtimoiy xo’jalikni samarali yuritish qonun qoidalarini o’rganish.
Do'stlaringiz bilan baham: |