B abdullayeva, M. Usmonbayeva, O’. Asqarova, F. Ehsonova, S. Hakimov

 
Namuna  ko’rsatish
  –  ota-onalar,  o’qituvchilar,  yoshi  katta  kishilar, 
tengdoshlarning  bolalar,  o’smirlarga  yurish-turishda,  xulq-atvorda,  shaxslararo 
muloqot  va  munosabatda,  biror  ish-harakatni  bajarishda,  muayyan  faoliyatni  tashkil 
etishda o’rnak, ibrat bo’lishlarini ifodalovchi usul.   
 
Namuna 
–  shaxsga  atrofdagilar  (o’qituvchilar,  ota-onalar,  yoshi  katta 
kishilar)ning yurish-turish, muomala, tartib-intizom qoidalariga rioya qilish, kundalik 
faoliyatni  tashkil  etishda  o’rnak,  ibrat  bo’la  olishlarini  ifodalovchi  metod. 
O’quvchilar o’z atrofidagi kishilarda hamma  yaxshi axloqiy sifatlarni ko’rishlari va 
ibrat olishlari nihoyatda muhim. O’qituvchining shaxsan namuna bo’lishi yoshlarga 
katta ta’sir ko’rsatadi. Yosh avlod uchun quyidagi pedagogik hodisalar namuna bo’la 
oladi: ota-onalarning yurish-turishi, bir-birlariga bilan o’zaro munosabatlari, kundalik 
faoliyatni  tashkil  etishlari,  atrofdagilar  nisbatan  yondashuvlari;  o’qituvchilarning 
hamkasblari,  rahbarlari,  o’quvchilar  bilan  o’zaro  munosabatlari,  nutq  va  muomala 
odobi,  kasbiy  faoliyatni  olib  borishdagi  mas’uliyatlari;  ishlab  chiqarish  ilg’orlari, 
umuminsoniy  va  milliy  ilm-fan,  madaniyat  ravnaqiga  munosib  hissa  qo’shgan 
shaxslarning 
hayoti, 
faoliyati; 
badiiy 
asarlar, 
kinofilmlar, 
spektakllar 
qahramonlarining  xatti-harakatlari,  ma’naviy  qiyofasi;  afsonaviy,  tarixiy  milliy 
qahramonlar,  Vatan  ozodligi  uchun  kurashgan  shaxslarning  jasoratlari;  favqulodda 
vaziyatlarda  fuqarolik,  insoniylik  burchini  sidqidildan  ado  etgan  shaxslarning  xatti-
harakatlari;  tengdoshlarning  ijtimoiy  munosabatlar  jarayonida,  turli  vaziyatlarda 
o’zlarini tuta olishlari, irodali, matonatli, axloqli ekanliklarini namoyon eta olishlari 
va  b.    O’quvchilar,  odatda,  o’zlariga  yaqin  kishilarning  xulq-atvoriga  taqlid  qiladi. 
Atrofdagilarning  xulq-atvori  bolalarda  yaxshi,    esa  yomon  sifatlarning  ham  tarkib 
topishiga  ta’sir  ko’rsatadi.  Shuning  uchun  o’qituvchi  va  ota-onalar  har  qanday 
holatda  ham  o’zlarini  tuta  bilishlari  kerak.  Ular  qaerda  bo’lishmasin,  atroflarida 
bolalar  borligini  his  etishlari  lozim.  Kattalar  so’z  va  amaliy  harakatlarida  tafovut 
bo’lmasligini  ta’minlashlari  maqsadga  muvofiqdir.  Ilg’or  kishilarning  hayoti  va 
faoliyatidan 
olingan 
ma’lumotlar,  adabiy  asar,  kinofilm  va  spektakllar 
qahramonlarining  xatti-harakatidagi  yaxshi  namunalar  bolalarning  ongiga  kuchli 
ta’sir  qiladi.  Namunada  xalq  pedagogikasi  g’oyalaridan  ham  foydalaniladi.  Ota-
onalar  o’z  farzandlarini  hamisha  katta  hayotiy  tajribaga  ega,  dunyoqarashi  va  bilim 
doirasi keng kishilardan ibrat olishga da’vat qilib keladi.