B abdullayeva, M. Usmonbayeva, O’. Asqarova, F. Ehsonova, S. Hakimov

 
Dars 
– o’qituvchi rahbarligida bevosita aniq maqsad asosida qat’iy belgilangan 
vaqt davomida o’quvchi (talaba)lar guruhi bilan olib boriladigan  ta’lim jarayonining 
asosiy  shakli.  Dars  ta’limning  boshqa  shakllaridan  quyidagi  belgilarga  ko’ra 
farqlanadi:  o’quvchilar  doimiy  guruhining  mavjudligi;  o’quvchilar  faoliyatiga 
ularning  individual  xususiyatlarini  hisobga  olgan  holda  rahbarlik  qilish; 
o’rganilayotgan  fan  asoslarini  bevosita  darsda  egallab  olish  (bu  belgilari  darsning 
faqat  mazmunini  emas,  balki  o’ziga  xos  xususiyatini  ham  aks  ettiradi).  Darsning 
asosiy vazifalari ta’lim berish; tarbiyalash; rivojlantirishdan iborat. 
Darsning ta’limiy vazifasi quyidagilar bilan izohlanadi: har bir darsning ta’limiy 
vazifalarini  belgilash;  darsni  axborotlar  bilan  boyitish;  o’quvchilarning  ijtimoiy  va 
shaxsiy  ehtiyojlarini  hisobga  olish;  dars  mazmunini  optimallashtirish;  ta’lim 
jarayoniga  ilg’or  texnologiyalarni  joriy  etish;  turli  shakl,  metod  va  vositalaridan 
o’rinli  foydalanish;  dars  tuzilishiga  ijodiy  yondashish;  ta’lim  berishda  o’qitishning 
jamoaviy, guruhli va individual shakllarini qo’llash; operativ qayta aloqani o’rnatish; 
nazorat va boshqaruvni tashkil etish; darsning samarali kechishini ta’minlash.  
Darsning  tarbiyaviy  vazifasi  quyidagilarda  aks  etadi:  o’quv  materialining 
tarbiyaviy  imkoniyatlarini  aniqlash;  ta’limiy    faoliyat  jarayonida  erishish  zarur 
bo’lgan  tarbiyaviy  maqsadlarni  shakllantirish  (maqsad  qo’yish);  o’quv  ishlarining 
maqsadi,  mazmunidan  kelib  chiqib,  tarbiyaviy    masalalarni  belgilash;  o’quvchilarni 
umuminsoniy  va  milliy  qadriyatlar  ruhida  tarbiyalash;  o’quvchilarda  yuksak 
ma’naviy-axloqiy  sifatlarni  shakllantirish;  o’quvchi  va  o’quvchilar  jamoasiga 
pedagogik  talablarni  qo’yish;  o’quvchi  va  o’quvchilar  jamoasi  bilan  hamkorlikka 
erishish; o’quvchi va o’quvchilar jamoasining yutuqlaridan quvonish. 
Darsning  rivojlantirish  vazifasi  o’quvchilarda  mustaqillik,  ijodkorlik, 
tashabbuskorlik,  faollik,  liderlik,  tashkilotchilik  kabi  sifatlarni  tarbiyalashda 
ko’rinadi.