B. A. Xakimov biologiya fanidan masalalar

 
8.5.Chala dominantlik 
Hayvon va o‗simliklar ustida olib borilgan tajribalarda birinchi bo‗g‗in duragaylarida chala 
dominantlik hodisasi aniqlandi. Bunday hodisa Mendel tajribalarida ham kuzatildi. Ya‘ni birinchi 
bo‗g‗in duragaylarida ota yoki onaning belgilari to‗liq ko‗rinmaydi. Faqatgina ota yoki onaga 
ozgina o‗xshaydi. Misol: oq va sariq gulli nomozshomgul chatishtirilib pushti gulli duragay 
olinadi. Bunda ikkinchi bo‗g‗in duragayning fenotip bo‗yicha ajralishi (3:1) genotip bo‗yicha 
(1:2:1) ajralishga mos kelmaydi. Chunki geterozigota (Aa) gomozigotadan (AA) tashqi ko‗rinishi 
bilan farq qilmaydi. Chala dominantlikda 2-bo‗g‗inida duragaylarning belgilar bo‗yicha fenotip va 
genotip ajralishi bir xil bo‗ladi. Ya‘ni dominant gomozigota (AA) geterozigota (Aa) dan farq 
qiladi. Nisbat quyidagicha bo‗ladi: 1 (AA) sariq: 2 (Aa) pushti: 1 (aa) oq gulli, shartli ravishda 
sariq - dominant, oq esa - retsissiv deb olinadi. Chala dominantlikni to‗la dominantlikdan ajratish 
uchun harflar ustiga chiziq qo‗yiladi. Masalan: (Āa). 

---

126 
Xakimov Bahodir Absamatovich 91 971 61 42