Азярбайъан кооперасийа университетинин дярсликляри

SıxıĢdırma effekti
- dövlət xərclərinin artması ilə şərtlənən 
faiz dərəcəsinin yüksəlməsinə görə xüsusi bölmənin iqtisadi 
fəallığının azalması. 
Sistem - 
bir tam halında birləşmiş təsərrüfat vahidləri, 
müəssisələrin məcmusu; 
hər hansısa bir iş üçün əsas rolunu oynayan prinsiplərin 
məcmusu; ictimai quruluş forması. 
«Snob» effekti
- başqa istehlakçıların tələb həcminin 
dəyişməsinə cavab olaraq bir istehlakçının nemətə tələb 
həcminin əks istiqamətdə dəyişməsi. 
Smit Adam
(1723-1790) - şotland iqtisadçısı, onun 
əsərləri klassik iqtisadi nəzəriyyənin əsasını qoymuşdur. 
«Xalqların sərvətinin təbiəti və səbəbləri haqqında tədqiqatlar» 
kitabında ictimai əmək bölgüsü haqqında təlimi, ixtisaslaşma
və mübadilənin zəruriliyini, bazar mexanizminin fəaliy-
yət göstərməsini («görünməz əl»), əmək dəyər nəzəriyyəsini. 
Bazar təsərrüfat sisteminin normal fəaliyyət göstərməsi 
prinsiplərini (dövlət müdaxiləsindən azadlıq, rəqabətin 
üstünlük təşkil etməsi) əsaslandırmışdı. 
Son hədd məhsulu
(marginal produci) istehsal amilinin - 
istifadə olunan digər amillərin həcminin dəyişilməz qalması 
şərti ilə istehsal amilinin bir vahid artması ilə əlaqədar əlavə 
əmtəə istehsalı. Məhsul hədd həmin amilin bir vahid artımına 
düşən əmtəə istehsalı artımı kimi müəyyənləşdirilir. 
Son hədd məhsulu (marginal produci) istehsal 
amilinin
- istifadə olunan digər amillərin həcminin dəyişilməz 
qalması şərti ilə istehsal amilinin bir vahid artması ilə əlaqədar 
əlavə əmtəə istehsalı. Son hədd həmin amilin bir vahid artımına 
düşən əmtəə istehsalı artımı kimi müəyyənləşdirilir. 
Son hədd gəliri – 
hər əmtəə vahidinin satış həcminin 
artması nəticəsində əldə olunan əlavə gəlir. Son hədd gəliri 
ümumi gəlir artımının satış həcmi artımına nisbəti kimi təyin 
olunur. 

---

622