Aziz o‘quvchilar!

IV.Mustahkamlash

1. O‘zbek tilida inkor ma’nosi qanday vositalar bilan yu za ga chi qa di?

2. Bo‘lishsizlik qo‘shimchasi ham yetakchi, ham ko‘makchi fe’lga qo‘shilsa, qanday ma’no ifodalanadi?

3. Yo‘q, bormayman! yoki Yo‘q, aytmayman! kabi gaplarda qanday uslubiy maqsad bilan yo‘q so‘zi gap boshiga chiqarilgan?

4. Na..., na yordamchisining takror holda kelib, inkor ma’nosini kuchaytirishi qaysi nutqiy uslub uchun xos?

V.Baholash Darsda faol qatnashgan o’quvchilar rag’batlantiriladi.



VI.Uyga vazifa:

72-mashq. Inkor ifodalovchi vositalarning uslubiy vazifalarini aniqlang va izohlang.

1. Shundan boshlab u Bo‘z emas, Tarlon ot bo‘ladi. (Tog‘ay Murod)

2. Boshqa qushlardan farq qilib, bular na don-dun terar, na sayrar, na shoxdan shoxga uchib-qo‘nar, faqat kichkina sarg‘ish ko‘zlarini tikkancha nimanidir sabr-toqat bilan kutishardi. (Isajon Sulton) 3. U kishi sizni yaxshi tanir ekan, salom aytdi, keyin ketmay tur, bir iloji topilib qolar dedi. (O. Yoqubov) 4. Abdulla qo‘lidagi ruchkani uloqtirib yubordi. Yo‘q, u yozmaydi, hech narsa yozmaydi. Qanday yozadi, nima deb yozadi?

(O‘. Umarbekov) 5. Bu bitta to‘da ichidagi gapmi yo to‘dalar orasidagi fitnaning boshlanishimi? Bitta to‘da ichida bo‘lsa, boylikni topmay qo‘yishmasdi. (Tohir Malik) 6. Shuning uchun bu safar ham, eski odaticha, aylanma yo‘l bilan javob berishga boshladi: – Kimning ishi bo‘lsa ham, bilmay qo‘ymaymiz. (Cho‘lpon) 7. Balli, topding, – deya yelkamga qoqdi u, – o‘sha ko‘zi sovuq, mo‘ndiday odam. Uyam bir ilashsa, tutmay qo‘ymaydi shu itimga o‘xshab... Ertaga urushlariyam tugar, bu mansablariyam bitar demaydi. (Murod Mansur) 8. Qudangiz meni na yerga va na ko‘kka ishonadir, o‘n besh kundan beri qo‘limni sovuq suvga ham urdirmay qo‘ydi. (Abdulla Qodiriy)