Азимжон қосимов тиббий терминлар изоҳли луғати

Рус. Смерть; син. биологическая смерть.
Ўлим II (син. ўлиб кетишлик) — аҳолининг ўлиб кетиши билан боғлиқ камайиб бориши; бу — ўлим коэффи- центи бўйича баҳоланади.
Рус. Смертность.


и««.21уои2.сот ки(иЬхопаз1

305

Ўнг бўлмача-қорннча қопқогн


Ўлимгача етказнлган жароҳатлар — суд-тиббий экспер- тиза аниқлаган жабрланувчининг ўлимига қадар етказилган тўқима жароҳатлари.
Рус. Прижизненнме повреждения.
Ўлнмдан кейннгн етказнлган жароҳатлар — суд-тиббий экспертиза аниқлаган жабрланувчи ўлгандан кейин етказил- ган тўқима жароҳатлари.
Рус. Посмертнме повреждения.
Ўлнмдан кейннгн ўзгаришлар — организмнинг аъзо ва тўқималари структурасининг одам ўлгандан кейинги бузи- лишлари.
Рус. Посмертнме изменения.
Ўлим сабабн — бехосдан ўлиб қолишга олиб келадиган патологик ҳолат; аксари бўгилиш (асфиксия), шок, эмбо- лия ўлим сабабчилари бўлади.
Рус. Причина смерти.
Ўлнм талвасасн — миянинг олий бўлимлари, айниқса, катта мия палласн (қ.) пўстлоғининг функциялари чуқур бу- зилишлари ва шу аснода узунчоқ мня (қ.) марказларининг қўзғалишлари билан кечадиган ўлимдан дарак берувчи тер- минал ҳолат. Яъни мия фаолияти кирарли-чиқарли бўлиб сўнаётган бир пайтда узунчоқ мия қўзғалиб гавда мушакла- ри бемақсад, бетартиб қисқариб ҳаракатга тушиб қоладиган ҳолат.
Ик. номи Агоння.
Рус. Агония.
Ўлнш — биологик ўлим юз бергунига қадар бадан иссиқ- лигида организмнинг ҳаёт-фаолияти бирин-сирин сўниб бо- риш жараёни; турли хил системалар, аъзолар ва тўқималар- нинг функциялари олдинма-кейин тўхтаб бориши; бу кет- ма-кетлик одатда филогенезда олдинма-кейин вояга етиш қонуниятига тескари кечади, яъни олдин вояга етган охири- да, охирида вояга етган олдин ўлади.
Рус. Умирание.
Ўлншлнк — қандайдир касалликдан ўлганлар сонининг муайян вақт оралиғида шу касалликка чалинганлар сонига фоизларда ифодаланган нисбатидан иборат статистик кўрсат- кич; касалликнинг қанчалик хатарли эканлигига, даволаш- профилактик муассасаларнинг иш сифатига ҳамда самара- дорлигига баҳо беришда фойдаланилади.