Axborotlarni himoyalashning texnik va dasturiy vositalari. Axborotlarni himoyalashning texnik va dasturiy vositalari

Tayanch axborotlarni boshqarish vositalari.

Ushbu tizimda tayanch axborotlar sifatida Komp’yuter tizimi va tarmogida qo’llaniladigan barcha kriptografik kalitlar tushuniladi. Bu holda kalitlarni generatsiyalash, saqlash va taksimlash kabi boshqaruv funktsiyalarini ajratishadi.

Identifikasiya va autentifikasiya tamoyillari

• 
  Identifikatsiya (ingl. Identification) – axborot tizimlari ob’ekt
  

  va sub’ektlariga uni tanish uchun nomlar (identifikator) berish va berilgan nom bo‘yicha solishtirib uni aniqlash jarayoni.

• 
  Autentifikatsiya (ingl. Authentication) – ob’ekt ѐki sub’ektni unga berilgan identifikatorga mosligini tekshirish va belgilar ketma-ketligidan iborat maxfiy kodini tekshirish orqali aslligini aniqlash.
  
• 
  Avtorizatsiya – foydalanuvchining resursdan foydalanish huquqlari va ruxsatlarini tekshirish jaraѐni. Bunda foydalanuvchiga hisoblash tizimida ba’zi ishlarni bajarish uchun muayyan huquqlar beriladi.Avtorizatsiya shaxs harakati doirasini va u foydalanadigan resurslarni belgilaydi.
  

• 
  Login – shaxsning, o‘zini axborot kommunikatsiya tizimiga tanishtirish jarayonida qo‘llaniladigan belgilar ketma-ketligi bo‘lib, axborot kommunikatsiya tizimidan foydalanish huquqiga ega bo‘lish uchun foydalaniluvchining maxfiy bo‘lmagan qayd yozuvi hisoblanadi.
  
• 
  •
  
• 
  Parol – uning egasi haqiqiyligini aniqlash jaraѐnida tekshiruv axboroti sifatida ishlatiladigan belgilar ketma-ketligi (maxfiy so‘z).