Axborot xavfsizligi fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Ochiq kalitli kriptotizmlar. RSA shifrlash algoritmi.
Kriptotizmlarda RSA algoritmining qo’llanilishi quyidagicha. P va q ikkita
katta tub son tanlab olinadi. N=pq ni xisoblab olamiz,bu modul uchun ishlatiladi.
ϕ(pq)=(p-1)(q-1) Eyler funksiyasi xisoblanadi. (p-1)(q-1) o’zaro tub bo’lgan e
tanlab olinadi. Shunday d son tanlab olinadiki,u quyidagi tenglikni bajarishi kerak
ed=1mod(p1)(q-1) Ochiq kalit (N,e) Maxfiy kalit d
Мисол.

1-қадам. p=3 ва q=11 tanlab oldim
2-қадам. N=3*11=33 hisoblanadi
3-қадам. Eyler funksiyasi aniqlanadi.
20
)
1
11
(
)
1
3
(
)
,
(





q
p
f
4-қадам. O'zaro tub son sifatida e=7 sonini oldim
5-қадам.
1
)
20
(mod
)
7
(



d
shartni qanoatlantiruvchi d soni aniqlanadi.
(f*1+1)/e= xaqiqiy son
20*1+1/7=3
d=3
Alifboning raqam bilan tartiblab chiqilgan.

---

1
A
2
B
3
C
4
D
5
E
6
F
7
G
8
H
9
I
10
J
11
K
12
L
13
M
14
N
15
O
16
P
17
Q

---

18
R
19
S
20
T
21
U
22
V
23
W
24
X
25
Y
26
Z
Y(1)=S=(19
7
)(mod 33)=7
Y(2)=A=(1
7
)(mod 33)=1
Y(3)=T=(20
7
)(mod 33)=7
Y(4)=T=(20
7
)(mod 33)=1
Y(5)=A=(1
7
)(mod 33)=1
Y(6)=R=(17
7
)(mod 33)=8
Y(7)=O=(15
7
)(mod 33)=21
Y(8)=V=(22
7
)(mod 33)=12
Y(9)=A=(1
7
)(mod 33)=1
Y(10)=_=(27
7
)(mod 33)=13

---

Y(11)=S=(19
7
)(mod 33)=12
Y(12)=I=(9
7
)(mod 33)=17
Y(13)=T=(20
7
)(mod 33)=13
Y(14)=O=(15
7
)(mod 33)=8
Y(15)=R=(18
7
)(mod 33)=1
Y(16)=A=(1
7
)(mod 33)=1
Deshifrlash
Х(i)=(Y(i))
d
(mod
N
).
Formula orqali amalga oshiriladi.
Assimetrik shifrlash usullari simmetrik shifrlash usullariga qaraganda
ma’lumotlarni shifrlash va deshifrlashda ko‘p vaqt talab etadi. Bu kamchilik ularda
katta sonlar ustida matematik amallar bajarilishi bilan belgilanadi. Bu esa katta
hajmdagi ma’lumotlarni shifrlashda noqulaylik tug‘diradi.
Ushbu kurs ishi assimetrik shifrlash algoritmlarining tahlili va ulardan xavfsizlik
masalalarini yechishda foydalanish bo‘lib, uni bajarish natijasida quyidagi natijalar
olindi:

axborotning kriptografik himoyasi tahlil qilindi;

assimetrik shifrlarni yaratishda foydalanilgan mutematik muammolar tahlil
etildi;

assimetrik shifrlardan ma’lumotlarni shifrlashda foydalanish ko‘rib chiqildi;

assimetrik shifrlash va RSA ga asoslangan kriptografik tizimlar orqali hosil
qilingan kriptografik autentifikatsiyalash va kalitlarni taqsimlash
algoritmlari tahlil etildi.
Ushbu olingan natijalardan kelib chiqib shuni, assimetrik shifrlash algoritmlarini
axborotni xavfsizligini ta’minlashda keng muhim ahamiyatga ega ekanligini bilish
mumkin.