Axborot tizimlari

Graphics Command - Grafika komandalari

(1) Line graph	PLOT	-	CHiziqli grafik
(2) Scatter diagram	SCAT	-	Kesishgan diagramma
(3) Bar graph	BAR	-	Ustunli grafik
(4) Pie chart	PIE	-	Aylana diagramma
(5) Histogram	HIST(G)	-	Gistogramma
(6) Load a graph file	LGRAPH	-	Grafikli fylni yuklash
(7) Print a graph file	PGRAPH	-	Grafikli fayilni pechat qilish
F1 Break (f3-f6 menus) F1		-	Buyruqdan chiqib ketish

CHiziqli grafikni olish uchun (1) Line graph PLOT qatorini tanlash kerak. Buqatorni tanlagandan keyin ekranga yana bitta menyu chiqadi. Bu menyuda bir necha vaqtli qatorlar grafiklarini turli xil joylshishini tanlash mumkin:

TSP sistemasi bilan ishlashning boshlang’ich bosqichida (A) qatorni tanlash tavsiya etiladi. Keyinchalik boshqa punktlardan ham foydalanish mumkin.
TSP grafik komponentasida tajribalar o’tkazib, siz ma’lumotlaringiz yordamida o’zingizni qulay bo’lgan grafiklarni olishingiz mumkin. Sistemaning grafik va boshqa imkoniyatlarni maxsus bo’limlarda batafsil bayon etiladi.
Fayllar bilan ishlash buyruqlari. (f3 klavishasi)
TSPning ko’pgina komandalari MS-DOS komandalariga o’xshashdir.
DIR - direktoriylarni qarab chiqish komandasi.
Komanda parametrlarsiz ishlaydi va ekranga joriy (hozirgi) direktoriydagi fayllarni chiqaradi TSP dagi DIR komandasi MS-DOS dagi DIR komandasidan farqi shuki, TSPda DIR komandasidan direktoriigacha bo’lgan yo’l to’liq ko’rsatilishi kerak va ekranga fayllarning nomi va kengaytirilgan qo’shimchalari chiqariladi. Misol: S diskdagi TSP direktoriysida EXE kengaytirilgan qo’shimchali fayllarni ko’rish uchun quyidagi komanda beriladi :
>DIR S:\ TSP. EXE
CD - direktoriylarni o’zgartirish komadasi.
Ushbu komandadan boshqa direktoriyga o’tish uchun foydalaniladi. YAngi direktoriy TSP sistemasi uchun joriy direktoriy bo’ladi va ma’lumotlarni yuklash va saqlash komandalari yangi direktoriyda ishlay boshlaydi. TSPda turli yo’nalishlarda ishlayotgan bo’lsangiz, yo’nalishlar bo’yicha turli xil direktoriylar ochishingiz mumkin. Ishni boshlanishida CD komandasi yordamida siz kerakli bo’lgan direktoriyga o’tishingiz mumkin.
Masalan: Agar O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini modellashtirish bo’yicha ishlab chiqilgan modellar TSP direktoriysining UZ poddirektoriysida joylashgan bo’lsa, ishni boshlashdan oldin quyidagi komadani berish kerak.
>SD\ TSP\ UZ
REN - fayllar nomini o’zgartirish komandasi. Bu komanda MS-DOS sistemasining REN komandasiga o’xshashdir. REN komandasi fayllar nomini o’zgartirish uchun ishlatiladi. Masalan: U.TXT fayl nomini U1.CSV ga o’zgartirish uchun ushbu komandani berish kerak:
>REN U.TXT U1.CSV
DEL - faylarni diskdan o’chirish komandasi.
Bu komanda ham MS DOS sistemasidagi DEL komandasiga o’xshashdir. Fayllarni diskdan (vinchesterdan) o’chirish uchun ishlatiladi. Masalan: joriy direktoriydagi WK. TXT faylini o’chirish uchun quyidagi komanda beriladi:
DEL WK. TXT
TYPE - fayllarni ekranda ko’rish komandasi.
Bu komanda bilan model tenglamalarinio’z ichiga olgan fayllarni ko’rish mumkin. Ushbu komandaning kamchiligi shundaki, (MS DOSdagi TYPE komandasi bilan solishtirganda ), faylni ekranda to’xtatib ko’rish uchun Pause klavishasidan foydalanish mumkin. Ammo, F1 klavishasi bosilgandan keyin ko’rishni davom ettirib bo’lmaydi. Masalan : WK.TXT faylni ko’rish uchun TYPE WK. TXT komandasi beriladi TSP sistemasida ishchi fayllar bilan ishlash komandalari.

Ishchi fayllar bilan ishlash komandalarini ro’yxatini o’zichiga olgan menyu, fayllar bilan ishlash komandalari bosh menyusining birinchi qatorini tanlaganda chiqariladi va quyidagi ko’rinishda bo’ladi: