Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muso al-xora

Har bir tizim tо‘rt asosiy qismdan iborat:

• 
  kiritish;
  
• 
  ishlov berish;
  
• 
  chikarish;
  
• 
  teskari aloqa.
  

1.1-rasm. Tizimning tо‘rtta asosiy qismi

Axborot tizimining maqsadi – muayyan professional faoliyat bilan bog‘liq bо‘lgan professional axborot ishlab chiqarish. Axborot tizimlari har qanday sohadagi vazifalarni hal qilish jarayonida zarur bо‘ladigan axborotni tо‘plash, saqlash, ishlov berish, chiqarib berishni ta’minlaydi.
Axborot tizimi – qо‘yilgan maqsadlarga erishish yо‘lida axborotni tо‘plash, saqlash, ishlov berish va chiqarishda foydalaniladigan vositalar,
usullar va xodimlarning о‘zaro bog‘liq majmui. Axborot tizimlari va uning tarkibiga kiruvchi kichik tizimlarning qisqacha tavsiflari bilan batafsil tanishib chiqilgandan sо‘ng ular rivojlanishining qisqacha tarixini kо‘rib chiqish о‘rinli bо‘ladi. Turli davrlarda axborot tizimlarining rivojlanish tarixi va ulardan foydalanish maqsadlari 1.2-jadvalda keltirilgan.
Axborot tizimlari inson faoliyatining barcha sohalariga kirib bormokda. Axborot tizimlari va texnologiyalari ishlab chikarishda, boshqaruvda va moliyaviy faoliyatda keng kо‘lamda ishlatilishi barcha sohalar bо‘yicha tayyorlanayotgan kadrlarning bu borada chuqur bilimga ega bо‘lishini davrning о‘zi talab etmoqda.
«Tizim» deganda bir vaqtning о‘zida ham yagona yaxlit deb qaraladigan har qanday obyekt, ham qо‘yilgan maqsadlarga erishish manfaatlarida birlashtirilgan turli elementlar majmui tushuniladi.
Ma’lumki, bugungi kunda kо‘plab turli xil tizimlar yaratilgan bо‘lib, ular о‘z tarkibi va bosh maqsadlari bо‘yicha bir-biridan farqlanadi. Masalan, quyidagi jadvalda bir necha tizimlarga namunalar keltirilgan.
«Tizim» tushunchasi keng tarqalgan va juda kо‘plab ma’nolarda qо‘llaniladi. Axborot tizimlariga nisbatan qо‘llanilganda aksariyat hollarda texnik vositalar va dasturlar tо‘plami nazarda tutiladi. Kompyuterning faqat apparat qismini tizim deb atash mumkin. Muayyan amaliy vazifalarni bajarish uchun hujjatlarni yuritish va hisob-kitoblarni boshqarish jarayonlari bilan tо‘ldirilgan kо‘plab dasturlarni ham tizim deb hisoblash mumkin.