Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

1.5.1.Elektr energiyani hisoblovchi raqamli hisoblagich.

Induksion hisoblagichlar yetarli bo‘lmagan aniqlikka va chegaralangan funksiyalarga ega bo‘lgani uchun uning o‘rniga uzoqdan nazorat qilinadigan ko‘p tarifli hisoblagichlar yaratildi.

Ya’ni elektr energiya iste’molini hisoblovchi avtomatlashtirilgan tizimning jadal rivojlanishi oqibatida ko‘p tarifli, tizimning boshqa elementlari bilan bog‘langan, yuqori aniqlikka ega elektron hisoblagich yaratish o‘rtaga tashlandi.

Birinchi ishlangan elektrn hisoblagich katta miqdordagi diskret elementlar asosida, murakkab sxema asosida yaratildi, hozirgi ko‘plab zamonaviy hisoblagichlar esa quvvat o‘zgartirishi uchun maxsus KIS bilan birmuncha oddiy elektr sxemalar ko‘rinishiga keltirildi va yuqori ishonchlilikka erishildi.

Hozirgi vaqtda elektron hisoblagich yordamida sarflangan energiyani kerakli aniqlikda hisoblash muammosi yechildi, ya’ni kam yuklamada va 100 A(induksion hisoblagichda aksincha edi) ko‘lamda ham hisoblagich to‘g‘ri hisoblaydi. Elektrn hisoblagichni avtomatlashtirilgan boshqaruv va hisoblash tizimi asosida qurilgani uni effektivligini yana bir bor isbotlaydi⁸.

Elektrn hisoblagichning rivojlanishi yana quyidagi afzalliklarni namoyon etdi:

- hisoblagichni elektr energiya o‘g‘irlashdan yuqori himoyasi, ya’ni noqonuniy ulanish oldini olinganligi;

- avvaldan mo‘ljallangan quvvat ustidan chegaralangan sarf bilan foydalanish;

- elektr energiya sifati parametrlarini ichki uskuna bilan monitoring qilish;

- hisoblagichda ma’lumot uzatuvchi, qabul qiluvchi aloqa o‘rnatuvchi qism mavjudligi.