Axborot texnologiyalari va jarayonlarni matematik modellashtirish

sichqoncha
-
 
kursorni boshqarish va kompyuterga turli xil buyruqlar berish 
uchun
 
koordinatali qurilma. Kursor stol yoki sichqoncha panelida sichqonchani 
harakatlantirish orqali boshqariladi. 

---

o 
trackball
- (inglizcha trekbol) kompyuter uchun ma'lumot kiritish uchun 
qo'lda boshqariluvchi moslama. Xuddi shunday, sichqonchaning ishlash printsipi 
va funktsiyalaridan foydalanib, korpusda o'rnatilgan sharni qo'l bilan aylantirib, 
ma'lumotlarni kiritish va tugmachalarni bosib buyruqlar berish. 
o 
tachpad
- (ingl. touchpad: touch - teginish, pad - yostiqcha) - kursorni 
boshqarish va kompyuter, telefon yoki boshqa elektron jihozlarga turli xil 
buyruqlar berish uchun mo'ljallangan (koordinatali) kiritish moslamasi. Kiritish 
sensorli panelning yuzasiga bir yoki bir nechta barmoqlarni tekkizish orqali amalga 
oshiriladi. 

---

o 
grafik planshet
(ingliz tilidan 
graphics tablet или graphics pad, drawing 
tablet, drawing tab, digitizing tablet, digitizer
- digitayzer) - bu qo'lda ma'lumotni 
to'g'ridan-to'g'ri kompyuterga kiritish uchun mo'ljallangan qurilma. U qalamdan 
(stylus) va bosimga yoki qalamning yaqinligiga sezgir tekis planshetdan iborat. 
Maxsus sichqonchasi ham bo`lishi mumkin. 
o 
joystik
- (inglizcha joystick, so'zma-so'z "quvonch tayoqchasi") - shaxsiy 
kompyuterga ma'lumot kiritish uchun mo'ljallangan qurilma, ikki tekislikda 
harakatlanuvchi vertikal tutqich. 
Joystick tuzilishi: 
1 dastak; 
2 Asos; 
3 Gashetka (ishga tushirish) 
4 Qo'shimcha tugmalar 

---

5 avtomatik o't ochish tugmasi 
6 gaz
7 Mini-joystik (shlyapa tugmasi,) 
8 o'rnatish moslamasi 
o 
skaner
- (inglizcha skaner) - ma'lumotni masofadan uzatish yoki raqamli 
formatga o'tkazish uchun tekis muhitda (ko'pincha qog'ozda) joylashgan rasmlarni 
o'qiydigan qurilma. 
o 
mikrofon
- akustik tebranishlarni elektr signaliga aylantiradigan elektro-
akustik qurilma. 

---