Axborot texnologiyalari, tarmoqlar va telekommunikatsiyalar

Katta ma’lumotlarga ishlov berishning bazaviy prinsipi. 
Ma’lumotlarga ishlov berishni ta’minlovchi gorizontal masshtablashtirish - 
katta ma’lumotlarga ishlov berishning bazaviy prinsipi. Ma’lumotlar xisoblash 
tugunlariga taqsimlangan, ishlov berish esa ishlab chiqaruvchanlikning 
gradatsiyasiz amalga oshiriladi. 
Texnologiyalar: 
•
NoSQL 
•
MapReduce 
•
Hadoop 
•
Apparatli yechim 
Katta ma’lumotlar (Big Data) xususiyatlari. 
Katta ma’lumotlar uchun «
Uch V
» deb nomlanuvchi an’anaviy aniqlovchi 
xarakteristikalarni ajratish mumkin. 
•
Volume 
— fizik xajmning kattaligi. 
•
Velocity 
— natijalarni olish uchun tezlikning oshishi va tezkor ishlov 
berishning tezligi. 
•
Variety 
— turli tipdagi ma’lumotlarga bir vaqtda ishlov berish imkoniyati. 
Big data: qo‘llanilishi va imkoniyatlari 
Turli ma’lumotlar xajmi va tez kelib tushadigan sonli axborotlarga an’anaviy 
instrumentlar bilan ishlov berish imkoniga ega emas. Ma’lumotlar taxlilining o‘zi 
inson ko‘ra olmaydigan aniq va sezilmas qonuniyatlarni ko‘rish imkonini beradi. 
Bu bizning xayotimizda barcha soxalarni – davlat boshqaruvidan to ishlab 
chiqarish va tekommunikatsiyalarning optimallashtirish imkonini beradi.[2] 
Big data marketingni 
Big data orqali marketologlar nafaqat ishlarida ko‘maklashadigan, balki 
natijalarni prognozlaydigan instrumentga ega bo‘ldilar. Masalan: Ma’lumotlar 
taxlili yordamida RTB- auksion modeliga asoslanib faqatgina maxslaxatga 
qiziqtira olgan auditoriyani reklamasini chiqarish mumkin. 

---

International scientific conference "INFORMATION TECHNOLOGIES, NETWORKS AND 
TELECOMMUNICATIONS" ITN&T-2022 Urgench, 2022y April 29-30 
422 
Big data marketaloglarga o‘zlarining iste’molchilarini bilish va maqsadli 
yangi auditoriyani jalb etish, mijozlarning qoniqganligini baxolash, mijozlarni 
ko‘paytirishni yangi usullarini qo‘llash va talabga ega bo‘lgan - loyixalarni amalga 
oshirish. 
Big data dunyoni o‘zgartiradimi? 
Texnilogiyalardan qocholmaymiz va berkina olmaymiz. Big data sekin asta 
bizning shaxarlarimizga, uylarga, xonadonlarga va gadjetlarga, kirib borib dunyoni 
o‘zgartirmoqda. Texnologiya qanday tezlikda planetani qamrab olishini aytish 
murakkab. [3]