«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

1. K alit so‘zlar / Zahiralangan so‘zlar
Bu s o ‘zlar ulam i identifikatorlarni oddiy nomlari sifatida
ishlatmasligi uchun zahiralanadi.
12.2-jadvalda Turbo C++ ning 
kalit so ‘zlar ko'rsatilgan.
12.2-jadval49
Turbo C++ ning kalit so‘zlari
asm
auto
break
case
cdecl
char
class
const
continue
cs
default
delete
do
double
ds
else
enum
es
extern
.export
far
fastcall
float
for
friend
goto
huge
if
inline
int
interrupt
loadds
long
hear
new
operator
pascal
private
protected
public
register
return
saveregfi
seg
short
signed
sizeof
ss
static
struct
switch
template
this
typedet
union
unsigned
virtual
void
volitile
white
49 J.B .D ix sit. “ F u n d am en tals o f c o m p u te r pro g ra m m in g an d IT” 2011. 200 p.
313

---

Q o‘shimcha kalit so‘zlar, uning funksiyalarini oshirish uchun 
kalit so‘zlar qatoriga qo‘shilgan. Ular quyida berilgan:
bool s ta tic c a st const_cast dynamic_cast turdagi nomlarni 
ishlatish uchun.
B a’zi 
amalga 
oshirilishlar 
va 
standart 
kutubxonalar, 
zahiralangan so‘z kabi ikkilangan ta’kidlashni ( _ ) o ‘z ichiga oladi 
va shuning uchun ularni C++ dasturlarida ishlatmagan m a’quldir.
2. 
Identifikatorlar.
Bu - dastuming asosiy fundamental obyektlari hisoblanadi, ular 
o‘zgaruvchilarga, fiinksiyalarga, massivlarga, obyektlarga, sinflarga 
va x.z. nom berish uchun ishlatiladi
C++ tilida identifikator uchun quyida berilgan qoidalarga rioya 
qilish kerak:
(I) Bu harflar, raqamlar va ta ’kidlash belgilari yig 'ndisidir.
(II) birinchi belgi harf bo ‘lishi kerak ( ta ’kidlash _ harf kabi
miqdordir).
(III) Katta va kichik harflar bir-biridan farq qilishi kerak, C++
registrga sezgirdir.
(IV) Barcha belgilar muhim ahamiyatga ega. Ba ’zi operatsion
tizimlar identifikator uzunligiga cheklashlar qo'yadi, y a ’ni bir
versiyadan boshqasiga о ‘tganda о ‘zgaradi.
(V) Zahiralangan so ‘zlar о ‘zgaruvchilar identifikatorlari
nomlari sifatida ishlatilishi mumkin emas.
To‘g ‘ri identifikatorlarga misollar:
num, sum, average, total_salary, big, SIZE, Value
N oto‘g ‘ri identifikatorlarga misollar:
Continue 
(zahiralangan so ‘z), pay, 
M (maxsus belgi
ishlatilmoqda)
Qayd etish kerakki, SUM SUMMA va sum - identifikatoming 
ikkita har xil nomidir.
Eslatma: Ta ’kidlash kerakki, о ‘zgaruvchi nomi qismini ajratish
uchun 
о ‘zgaruvchi nomini e ’lon qilishda ishlatilishi mumkin,
masalan, avgjnarks kabi, yoki avgMarks kabi “Katta harflar”
uchun, ya ’ni, katta harflar bilan yozish uchun ishlatilishi mumkin.
314

---

3. 0 ‘zgarmas qiymatlar (Literallar.)
Bu
—
dastumi bajarilishi vaqtida o'zgartirib bo'lmaydigan
elementlardir.
C++ dasturida ishlatiladigan har bir o‘zgarmas 
qiymatlarda, uning shakli va qiymati bilan aniqlanadigan turi 
bordir. Uning qiymati dastumi kodlash (yozish) vaqtida o'matiladi, 
va bu qiymat dastur mavjud bo‘lish davrida saqlanib turadi. C++ 
tilida, 
ulaming 
shakli 
va 
qiymatlariga 
ko‘ra 
o‘zgarmas 
qiymatlaming uchta har xil turi bordir. Ular quyida berilgan:
(I) Sonli о ‘zgarmas qiymatlar (butun sonli о 'zgarmas qiymatlar
va suzuvchi nuqtali о ‘zgarmas qiymatlar).
(II) belgili о ‘zgarmas qiymatlar.
(III) Qatorli о ‘zgarmas qiymatlar.
Ushbu o‘zgarmas qiymatlar haqida keyinchalik suhbatlashamiz.