«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

(II)Moslashuvchanligi.
O 'z oldiga ko‘p maqsadli xizmatlami 
qo‘ygan dastur moslashuvchan dastur deyiladi. Misol uchun, CAD 
(Computer Aided Design) bunda dasturlar har xil maqsadda 
qo‘llaniladi: Muhandislik chizmalari, arxitektorlik dizayni va 
boshqalar. CAD yana diagramma, grafiklarda ishlatilishi mumkin.
(III) Ishonchliligi. 
Bu dastuming eng asosiy xususiyatlaridan 
bin bu ishlayotgan dastuming qobiliyatini bilib olishi. Bu 
kompyuterga katta o ‘zgartirishlami ham olib keladi
(IV) Yakkaligi. 
Shuni bilamizki istalgan muayyan kompyuterda 
yozilgan dasturlash tili boshqa turdagi kompyuterlarda ham ishga 
tushishi kerak. Bu dastur “ko‘chma” deb ataladi va bu dastur bir 
tizimdan ikkinchi tizimga muammosiz o ‘tadi. Yuqori darajadagi 
dasturlash tillari y ig ‘ilgan dasturlash tiliga nisbatan qulay 
hisoblanadi.
(V)ChidamUligi.
0 ‘zini “mustahkam” deb, m a’noli natijalari 
bilan kompyuteming barcha dasturlarini, kiruvchi axborotlari, 
axborotlaming to ‘g ‘riligiga ishonch hosil qilib testdan o‘tkazsa 
barcha amalga oshiriluvchi operatsiyalar muvaffaqiyatli b o ‘ladi. 
Agar kiritiluvchi axborot noto‘g ‘ri bolsa, ask holda kompyuteming 
displeyida amalga oshirilib bo‘lmas yozuvini k o ‘rish mumkin.
(VI) Foydalanuvchi uchun qulay. 
Qulay va oson, hattoki 
dastur haqida k o ‘p tushunchaga ega bo‘lmagan odam uchun 
tushunarli bo‘lgan dastur 
Foydalanuvchi uchun qulay 
dastur 
deyiladi. Tegishli kiritiladigan axborot va qilingan ishning 
natijasidan olingan dastur qulayligi bilan ajralib turadi.
(VII)Shaxsiy hujjatlashtirish kodi. 
Biror bir identifikatorli 
nom bilan ishlatiladigan dastur 
“Shaxsiy hujjatlashtirish kodi”
deyiladi. Shifrlangan (tushunish uchun qiyin) nom identifikatori 
dastumi murakkab qiladi va keyinchalik xatolarga y o ‘l qoymaydi. 
Shuni nazarga olgan holda har bir yaxshi dasturchi o ‘zining 
identifikatsion kodiga ega bo‘lishi kerak.
258

---