«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

7.10-rasm. Ish varog‘ida hosil qilingan diagrammaga sonli qiymatlarni
qo‘shish shablonlarini tanlash.
Ish varog‘ida hosil qilingan diagramma sichqoncha ko ‘rsatkichi 
yordamida ushlangan holda ish varog‘ining ixtiyoriy joyiga 
o ‘matilishi, shuningdek, diagramma o ‘lchami ham shu tariqa 
o ‘zgartirilishi mumkin.
Hosil qilingan jadvalda m a’lumotlar vaqt o ‘zgarishi bilan 
yangilanib boradi. Jadvalga qo‘shilgan m a’lumotlarni hosil qilingan 
diagrammada aks ettirish uchun diagramm a sichqoncha ko‘rsatkichi 
yordamida tanlanadi (bunda diagramma bilan aloqada b o ‘Igan jadval 
m a’lumotlari rangli to ‘g ‘ri to ‘rtburchaklar yordamida ajratib k o ‘r- 
satiladi (7.11-rasm) va hosil bo'lgan rangli to ‘g ‘ri to ‘rtburchakning
178

---

nusxa olish markeri yangi qo‘shilgan ma’lumotlar ushbu sohaga 
qo‘shilgunga qadar sichqoncha ko‘rsatkichi yordamida tortiladi.
Jadval ma’lumotlarini samarali taqdim etish maqsadida foy­
dalanuvchi diagrammaning boshqa turlaridan ham foydalanishi 
mumkin.
Hosil qilingan diagramma turini o‘zgartirish uchun diagramma 
obyekt osti menyusidan 
Изменить тип диаграммы
buyrug‘i 
ishga tushiriladi va hosil bo‘lgan muloqot oynadan kerakli tur 
diagramma ko'rinishini tanlash mumkin.
“Chart Wizard” (diagramma yaratish uchun barcha funksiyalar, 
diagrammaning barcha turlarini o‘zida jamlagan buyruq) ning 
awalgi versiyalari Excel 2007 dasturida joylashtirilganiga uncha 
ko‘p bo‘lmadi. Bu buyruq “Insert” tugmasidagi, grafik funksiyalarga 
joylashtirilgan.
Ms Excel 2007 visual ko‘rsatish uchun smarali, dinamik 
grafiklar yaratish vostilari bor. Yangi Office 2007 dasturlari bu 
grafik funksiyalarini yanada osonroq va samaraliroq qiladi28.
Diagramma yaratsih quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:
1. Excel 2007 daturini oching va yangi ish jadvali yarating. 
Kataklarga diagramma yaratish uchun ma’lumotlar kiriting, maslan, 
talabalar baholari haqida (7.12-rasmga qarang). Bu ma’lumotlar 
jadval ko‘rinishida bo‘lishi kerak, ulaming baho qiymatlari o‘ng 
tarafdagi ustunda joylashsin.
2. Garfik qilinadigan ma’lumotlamibelgilang, sichqonchaning 
chap tarafmi bosib, ma’lumotlari bclgilanad. Barcha ma’lumotlar 
bclgilanganligiga ichonch hosil qiling.
3. Charts scksiyasidan grafik turi tanlanadi. Kerakli diagramma 
ko‘rinmasa “Other charts” buyrug‘ini tanlang. Grafik ish jadvalining 
ma’lumotlar kiritilgan joydan uzoq bo‘lmagan yerda paydo boiadi.
5. 
Grafik joylashuvi. Grafikning oq maydoniga sichqoncha chap 
tugmasi yordamida bosib uning joyini o‘zgartirish mumkin.
J.B.Dixsit. ''Fundamentals o f computer programming and IT” 2011. 125 p. 
179

---

Ana endi siz grafikni formatlashingiz mumkin. Sichqonchaning 
o ‘ng tugmasini bossangiz turli xil diagramm a sozlamalari hosil 
b o ‘ladi. Grafik shriftlarini o ‘zgartirish, grafik turini o ‘zgartirish va 
boshqa grafik m a ’lum otlami belgilash y o ‘li bilan kirita olasiz. 
Grafik ko‘rinishini o ‘zgartirish uchun “Format Chart A rea” 
buyrug‘ini kiriting va formatlash sozlamasidan grafikni to'ldirish, 
chegaralar stilini o ‘zgartirish, soyalash va 3D formatga o ‘tkazish 
mumkin.