Axborot kommunikatsion texnologiyalar

5.1-rasm. Enigma shirflash qurilmasi 
 
                                                           
3
 Odometer - oddiy hisoblagich – g‘ildirakning aylanishlarning sonini o‘lchash uchun qurilma. Odometr yuriladigan 
masofani  indikatorda  o‘qishga  aylantiradi.  Odatda  odometr  ko‘rsatkichni  va  g‘ildirakning  aylanishiga  bog‘liq 
ko‘rsatkichni (datchik) o‘z ichiga olgan o‘lchash vositasidan iborat. 

---

93 
5.5§ Simmetrik va asimmetrik kriptotizimlar 
Hozirgi kunda kriptotizimni ikki sinfga ajratish mumkin: 

  simmetriyali bir kalitlilik (maxfiy kalitli);  

  asimmetriyali ikki kalitlilik (ochiq kalitli). 
Yopiq  kalitli  shifrlar  xabarni  shifrlash  va  uni  deshifrlashda  qandaydir 
axborotdan  (yopiq  kalitdan)  foydalanilishi  bilan  tavsiflanadi.  Shuning  uchun  ular 
bir kalitli shifrlar (simmetrik algoritmlar) deb ham aytiladi.