Atrof muhit muhofazasi
YAngi avtomobil yo‘llarini qurish yoki mavjudlarini rekonstruksiya qilish loyihalari RD 119.0027714-24-93 ga muvofiq atrof-muhitga ta’sirini baholash muolajasi (OVOS) o‘tkazilganidan so‘ng amalga oshirilishi zarur.
I va II toifali avtomobil yo‘llari (avtomagistrallar va tezkor yo‘llar) qurilishida OVOS to‘liq hajmda amalga oshiriladi. Qolgan toifali yo‘llar uchun esa atrof-muhitga ta’siri haqida bayonotnoma (ZVOS loyihasi) ishlab chiqilishi shart. Ushbu bayonotnomani tasdiqlash jarayonida O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiat qo‘mitasi tomonidan loyihada ekologik ishlarni kuzatish shakli va hajmi belgilanadi.
Atrof-muhitga ta’sirini baholash va holatini bashorat qilish avtomobil yo‘llarining u yoki bu toifasiga qo‘yiladigan umumiy va aniq ekologik talablarga asoslanishi kerak.
Yo‘l atrofdagi tabiiy landshaftga organik uyg‘unlashib ketishi zarur.
I va II toifali avtomobil yo‘llari aholi punktlarini aylanib o‘tishi va bunda havoni ifloslanishi nuqtai nazaridan yilning eng yomon davrida shamolning ustivor yo‘nalishi hisobga olinishi kerak.
Avtomobil dvigatellaridan chiqayotgan chiqindi gazlarning kamayishiga erishish maqsadida III va IV toifali yo‘llar (shuningdek aholi punktlari ichidagi yo‘llar) optimal tezlikdagi transport oqimi harakatini eng yaxshi tashkil etish imkoniyatini yaratish nuqtai nazaridan kelib chiqib hisob-kitob qilinishi va o‘tkazilishi kerak.
Yo‘l poyi, ko‘prik o‘tkazgichlar, mashinalarni yuvish joylari, texnik xizmat ko‘rsatish stansiyalari va boshqa joylarda to‘planadigan ifloslangan oqava suvlar tozalash qurilmalari yoki bug‘lanish maydonlariga chiqarib yuborilishi lozim.
Yo‘llar suv oqimlarining gidrologik rejimini buzmasligi, oqmas suv havzalari va suv bosgan hududlar hosil qilmasligi kerak.
Transport oqimining shovqin darajasi sanitariya me’yorlaridan oshmasligi zarur.
Yo‘l atrofidagi hududga ko‘rsatiladigan salbiy ta’sirni kamaytirish maqsadida yo‘l bo‘yida tashqi salbiy ta’sirlarga chidamli bo‘lgan yashil daraxtlardan himoya mintaqasi yaratilishi kerak.
Avtomobil yo‘llari qurilishi jarayonida buzilgan erlar qayta tiklanishi lozim.
I va II toifali yo‘llar yovvoyi hayvonlar, parrandalar va suvda yashovchilarning hayoti va ko‘payishiga salbiy ta’sir ko‘rsatmasligini hisobga olib loyihalanishi kerak.
Bog‘lanmagan tuproqli (sahrolar) va tez-tez shamol bo‘lib turadigan joylarda tuproq yuzasining barqaror holati buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak.
OVOS tadbirlarini amalga oshirish, shuningdek ZVOS loyihasini tuzishdagi hisob, baholash va bashorat qilish ma’lumotlari ”O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiat qo‘mitasi tizimida amal qiluvchi huquqiy va me’yoriy hujjatlar ko‘rsatkichi”da berilgan O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiat qo‘mitasi tizimida amal qiluvchi me’yoriy va uslubiy hujjatlarga asoslanishi zarur. Qo‘shimcha tarzda ensiklopedik va tarixiy harakterdagi materiallar, turli vazirliklar, muassasalar va tashkilotlarning ekologiya sohasidagi ilmiy-texnik ishlanmalari va statistik ma’lumotlaridan foydalanish tavsiya etiladi.
Xulosa
Men ushbu kurs ishimni bajarishda yo’l qurish ishlarini qurilish ishlab chiqarish me’yorlari va qoidalariga, standartlariga, tehnik adabiyot va me’yoriy tehnik hujjatlarga rioy qilgan holda amalga oshirdim. Yo’l qurilish ishlari qurilish ishlab chiqarish me’yorlari va qoidalariga, standartlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga, shuningdek qurilish ishlariga tayyorgarlik kurish, hamda amalga oshirish, moddiy tehnikaviy hamda transport tamininotini tashkil qilish, ishlarni mehanizasiylash, mehnatni tashkil qilish, tezkor rejalashtirish dispetchir hizmatini uyushtirish kabilarga rioy qilgan holda amalga oshirilishi lozim. Atrof muhitni muhofaza qilish muommasi, birinchi navbatda, yo’llarni loyihalashda hal etilmog’i va ularni qurish hamda foydalanish chog’ida ta’minlanmog’i zarur. Bu muammo yo’lchi muhandislardan, loyihalash bosqichidan to qurilish bosqichigacha doimiy diqqat e’tiborni taqoza etadi. Qurilishda mehnatni tashkil qilish ishchi kuchidan oqilona foydalanish, ishlab-chiqarish jarayonida ishchilarni joy-joyiga quyish, mehnatni taqsimlash va kooperasiylash, uni me’yorlash hamda rag’batlantirish, ish o’rinlarini tashkil qilish va ularga hizmat kursatish, havfsiz mehnat sharoitini yratish chora-tadbirlar tizimini nazarda tutish kerak. Qurilish tashkilotlarida qurilish sifati nazorat qilinishini ta’minlashga qaratilgan tashkiliy, tehnikaviy va iqtisodiy chora-tadbirlar ishlab chiqilmog’i zarur. Bu chora-tadbirlarda, hususan, qurilish laboratoriylari, geodeziy hizmatlari tashkil qilish, bajaruvchilarning malakasi va mahoratini oshirish nazarda tutilmog’i darkor.
Do'stlaringiz bilan baham: |