Avtomobil kuzovi

7.1. Kuzov jihozlari va uning tuzilishi 

Avtomobilda shunday qism ham bo‘lishi zarurki, u yukni, 

yo‘lovchilarni (yengil avtomobil va avtobuslarda) joylashtirish hamda 

ularni tashqi atrof-muhit ta’siridan saqlab turishi uchun xizmat qiladi. 

Kuzovlarning vazifasi bo‘yicha yuk uchun (yog‘och yoki temir 

platforma), yo‘lovchilar uchun, yuk uchun va maxsus turlari bo‘ladi. 

Yo‘lovchilar uchun mo‘ljallangan kuzovlar umumiy vazifani 

bajaruvchi (yengil avtomobil va avtobuslar kuzoviga) hamda 

maxsuslariga (laboratoriya, ta’mirlashga mo‘ljallangan, yong‘indan 

xavfli) bo‘linadi. 

84-rasm. Yuklamani to‘la qabul qiluvchi yengil avtomobil kuzovi.

1-oldingi bamper; 2-dvigatel kapoti; 3-haydovchi va yo‘lovchi o‘rindiqlari; 4-yuk 

xonasining qopqog‘i; 5-eshiklar; 6-qanotlar; 7-ketingi bamper. 

6

2

1

3

4

5

7

---

 135

Sinchsiz kuzovlar bir butun bo‘lib, yetarlicha bikr bo‘lishi uchun 

ayrim qismlarining ko‘ndalang kesimi jim-jimador bo‘ladi (yengil 

avtomobil kuzovlari). 

Zamonaviy yengil avtomobillarda yuklamani to‘la qabul qiluvchi va 

yo‘lovchilarni joylashtirishga mo‘ljallangan kuzovlar ishlatiladi (84-rasm).

Kuzov bir butun po‘latdan shtampalab qilingan qobig‘ bo‘lib, unga 

kapot, yuk xonasining qopqog‘i, eshiklar, qanotlar, radiator pardasi, 

oldingi va ketingi bamperlar iboratdir. Kuzovning qobig‘i bir bugun 

payvand qilingan qismlardan iborat bo‘lib, ikkita old qanotlar, orqa qanot 

bilan bir qilib ishlangan ikkita yon tomon, kuzov tomi, payvand qilib 

biriktirilgan (84-rasm). 

Kuzovning ikki tomonida ikkitadan ochiq joylar bo‘lib, ularga eshik-

lar sharnir yordamida mahkamlangan. Eshiklar shtampalab tayyorlangan 

tashqi va ichki panellardan iborat bo‘lib, payvand bilan biriktirilgan. 

Eshiklar oynasi toblangan shishadan yasalgan. Old va orqa oynalar uch 

qavatli bo‘lib, sinib ketganda o‘z ko‘rinishini yo‘qotmaydi va xavfsiz 

hisoblanadi. 

Kapot kuzovning old qismini berkitib turadi, u kuzovga ikkita ilgak 

bilan biriktirilgan. Kapot uni yopiq holatda ushlab turuvchi qulfga ega. 

Qulf kuzov ichidan ochiluvchi ilgakga ega. 

Kuzov yukxonasi oldingi g‘ildiraklari yetakchi va klassik 

komponovkali avtomobillarda ketinda joylashgan. Unda yo‘lov-

chilarning yuki, zahira g‘ildirak va haydovchi asboblari saqlanadi. U 

qo‘shaloq ilgak yordamida kuzovga mahkamlangan bo‘lib, old qismida 

ichidan qulf o‘rnatilgan. 

Kuzov ichida bir yoki ikki qator o‘rindiqlar o‘rnatilgan, haydovchi 

va yo‘lovchi o‘rindig‘i qulaylik uchun bo‘ylama yo‘nalishda va 

suyanchig‘i og‘ib, rostlanadigan qilib yasalgan. 

85-rasm. NEXIA avtomobilini buyash

.

---

 136

Tiko avtomobilining kuzovi yuklamani to‘la qabul kiluvchi, ikki 

katta bo‘laqsan iborat, beshta eshikli bo‘lib, po‘latdan shtampalab 

yasalib payvanddab yig‘ilgan. Kuzovning old qismiga ikkita bo‘ylama 

lonjeronli va ko‘ndalang joylashgan ikkita to‘siqdan iborat payvandlab 

yasalgan qurilma biriktirilgan bo‘lib, unga dvigatel va transmissiya 

agregatlari mahkamlanadi. 

Neksiya avtomobilining kuzovi yuklamani to‘la qabul qiluvchi 

turiga mansub bo‘lib, to‘rt eshikli, po‘latdan shtampalab yasalgan 

qismlarni nuqtali payvandlash usulida yig‘ilgan. Oldi qismida ikkitadan 

lonjeron va to‘sindan iborat qurilma bo‘lib, unga dvigatel, transmissiya 

agregatlari biriktirilgan. 

Damas avtomobilining kuzovi shtampalab tayyorlangan qismlarni 

payvandlab yig‘ilgan bo‘lib, u zinapoyasimon ramaga mahkamlangan. 

Avtomobilning transmissiya agregatlari ramaga mahkamlangan bo‘lib, 

kuzov yo‘lovchilarni joylashtirish uchun xizmat qiladi. 

 

Kuzovni zavod tomonidan buyosh usuli 85-rasmda ko‘rsatilgan.