“avtomatlashtirishning texnik vositalari” fanidan leksiyalar kursi

yuqori xotira xududi 
yoki UMB (Upper Memory Blocks, bloki 
verxney pamyati ) yuqori xotira bloki yoki High DOS Memory deb nomlanadi. 
Video xotira maydoni (A0000 ... VFFFF manzillar) o‘z tarkibiga 
videoadapterning matnli va grafik axborotlarni saqlash uchun hududini oladi. 
YE0000 ... FFFFF manzil xotira maydoni kompyuterning tizimli doimiy 
xotirasi ROM BIOS uchun ajratilgan. 
Xuddi shu hududda 64 Kbayt o‘lchamli D0000 ... DFFFF manzilli oyna 
ajratilgan bo‘lib, u orqali dasturlar 
qo‘shimcha
(aks ettiriladigan) 32 Mbayt sig‘imli 
xotiraga 
(Expanded memory, dopolnitelniy (otobrajayemoy) pamyati) ega bo‘la 
olishlari uchun, yaʻni o‘sha 1 Mbayt manzillanadigan xotira doirasida qolgan. Bunga 
erishish uchun ajratilgan oynaga qo‘shimcha xotiradan navbatma-navbat 16 Kbaytli 
to‘rtta saxifani aks ettirish yo‘li orqali erishiladi. Shunda qo‘shimcha xotiradagi 
saxifalarning holatini dasturiy yo‘l orqali o‘zgartirish mumkun. Tushunarliki, 
qo‘shimcha xotira bilan ishlashning asosiy xotiraga qaraganda qulayligi kam, chunki 
kompyuter har bir daqiqada faqat 64 Kbayt oynanigina “ko‘radi”. Shuning uchun u 
hozirda kam qo‘llaniladi. 

---

323 
Hozirgi faqtda turli apparat va kompyuterning kengaytirish platalari tarkibiga 
kiruvchi S0000 ... DFFFF manzilli xotira hududi ko‘pincha operativ va doimiy xotira 
uchun ishlatiladi. 
Natijada 1 Mbayt atrofida manzillar maydonini mantiqiy tashkillashtirish 
yetarli darajada murakkab bo‘lib chiqdi (23.1-chizma). IBM PC oilasidagi barcha 
shaxsiy kompyuterlar oldingi modellari bilan moslikni ta’minlash uchun, xuddi 
shunday manzillar maydonini mantiqiy tashkillashtirishini quvvatlashlari kerak.