Avtomatlashtirish va boshqarish

Ionizatsion gazoanalizator
O’lchash prinsipi
Bu analizatorlarning ish prinsipi analiz qilinayotgan moddani ionizatsiyalash va ion tokini o’lchashdan iborat. Analitiknazorat amaliyotida hozirgi kunda analiz qilinayotgan gazni ionizatsiya qilish yo’li bilan farqlanuvchi ionizatsion gazoanalizatorlar qo’llanilmoqda.

Prinsipial sxema
3 -rasmda radioaktiv ionizatsiyalovchi gazoanalizator sxemasi keltirilgan. Analiz qilinayotgan gaz doimiy hajmiy sarf bilan kamera 1 ga keladi. α- yoki β nurlari nurlanish manbai tasiri ostida analiz qilinayotgan binary yoki psevdobinar gaz aralashmasi molekulalari ionlanadi. Manba 2 va ftorplastli izolyator 4 ga mahkamlangan anod 3 orasidan muvozanatlashtirilgan manba 7 elektr potensiali ta’siri ostida ion toki o’tadi. Bu tokning miqdori unifikatsiyalangan chiqish signali potensiometr 6 ga uzatiluvchi elektrmetrik o’zgartirich 5 yordamida o’chanadi.
Tenglama va munosabatlar
Elektr o’zgartirgich 5 yordamida o’lchanuvchi tok miqdori quyidagi tenglama yordamida ifodalanadi:

Bu yerda _{ }- radioktiv ionizatsion gazoanalizator o’zgartirish koeffitsienti;
_{ }- analiz qilinayotgan gaz aralashmalari ionizatsiya ta’sirchan kesimi.
Aniqlanayotgan component konsentratsiyasiga proportsional bo’lgan, hosil bo’layotgan aerozol zarralarining soni ionizatsion kameradagi tok kuchi Iv orqali o’lchanadi:

Bu yerda I0-tok kuchining boshlang’ich qiymati;
N –Aerozol zarralarida gaz ionlarining ushlanib qolishi bilan aniqlanadigan Brikard doimiysi,
a – aerosol zarralarining shakli va zichligiga bog’liq bo’lgan koeffitsient;
_{ } – uning konstriktsiyasi va elektr maydonining kuchlanganligi bilan aniqlanuvchi kameradagi gaz ionlarining “hayot” vaqti;
Cm –aerozol zarralarining massali konsentratsiyasi;
r –aerozol zarralarining o’rtacha radiusi.

Termokonduktometrik gazoanalizator