Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € technical objects

belgilaydi?

a) «EMAS», v) «VA», s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) «VA-EMAS»

X1


X2


HL


86. Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksiyani belgilaydi?

a) «EMAS», v) «VA», s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) «VA-EMAS»

87. Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksi- yani belgilaydi?

a) «EMAS», v) «VA», s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) «VA-EMAS»


Л/ Л


у


HL


88. Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksi- yani belgilaydi?

a) «EMAS», v) «VA», s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) “UShLAB TURISh”


X1


X2


HL


89. Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksiyani belgilaydi?

a) «EMAS», v) «VA», s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) “MAN QILMOQ”


x₁ X2

/_

y


■®^HL


у


у


у


у


у

89. 
    Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksiyani belgilaydi?
    

a) «EMAS», v) “IMPLIKATSIYa” s) «TAKRORLOVChI», d) «YoKI», ye) —MAN QILMOQ”


х1


х2


г-г


HL

89. 
    Quyidagi prinsipial ekvivalent sxema qanday turdagi mantiqiy funksiyani belgilaydi?
    

a) «EMAS», v) —IMPLIKATSIYa” s) «TAKRORLOVChI», d) “XOTIRA” ye) —MAN QILMOQ”


х1


х2


/21-


l^n


HL

89. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi funksional element ko’rsatilgan?
    

a) axborotni aks ettirish v) topshirish va taqqoslash s) raqam-analogli d) mayetikiy ye) xotria va eslab kolish

89. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi funksional element ko’rsatilgan?
    

a) axborotni aks ettirish v) topshirish va taqqoslash s) raqam-analogli d) mayetikiy ye) xotira va eslab qolish





у


у


у



93. Quyidagi rasmda qanday turdagi funksional element ko’rsatilgan?

a) axborotni aks ettirish v) topshirish va taqqoslash s) rakam-analogli d) mayetikiy

ye) xotria va eslab qolish





94. Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika kuchaytirgichi ko’rsatilgan?

a) pnevmatik v) elektrik s) zolotnikli kuchaytirgich d) oqim quvurchali kuchaytir- gich ye) rostlagich

96. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika kuchaytirgichi ko’rsatilgan?
    

a) pnevmatik v) elektrik s) zolotnikli kuchaytirgich d) oqim quvurchali kuchaytir- gich ye) rostlagich

96. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika rostlagichlari ko’rsatilgan?
    

a) proporsional v) proporsional-integral s) avvaldan ta’sir rostlagichi d) integral ye) gidravlik

96. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika rostlagichlari ko’rsatilgan?
    

a) proporsional v) proporsional-integral s) avvaldan ta’sir rostlagichi d) integral

ye) gidravlik

96. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika rostlagichlari ko’rsatilgan?
    

a) proporsional v) proporsional-integral s) avvaldan ta’sir rostlagichi

d) integral ye) gidravlik

96. 
    Quyidagi rasmda qanday turdagi avtomatika rostlagichlari ko’rsatilgan?
    

a) proporsional v) proporsional-integral s) avvaldan ta’sir rostlagichi

d) integral ye) gidravlik

FOYDALANILGAN ADABIY OTLAR RO’YXATI

1. 
   I. Karimov. Jaxon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni be- taraf etishning yo’llari - Toshken, "O’qituvchi", 2009.
   
2. 
   Miraxmedov D.A. Avtomatik boshqarish nazariyasi. Oliy texnika o’quv yurti talabalari uchun darslik. - Toshkent, " O’qituvchi", 1993. - 285 b.
   
3. 
   Borodin I.F. Osnovi avtomatiki. - M.: Kolos, 1987, 320 s.
   
4. 
   Borodin I.F., Nedilko N.M. Avtomatizatsiya texnologicheskix protsessov. - M.;, Agropromizdat, 1986. -386 s.
   
5. 
   Martinenko I.I. i dr. Avtomatika i avtomatizatsiya proizvodstvennix protsessov. - M; Agropromizdat, 1985 - 335 s.
   
6. 
   Borodin I.F., Andrev S.A. Avtomatizatsiya texnologicheskix protsessov i sis- temi avtomaticheskogo upravleniya. - Moskva, Kolos, 2006 g., 352 s.
   
7. 
   Borodin I.F. Texnicheskiye sredstva avtomatiki. - M.: Agropromizdat, 1982. 303 s.
   
8. 
   Kolesov L.V. va boshqalar Qishloq xo’jalik agregatlari hamda ustanovkalarining elektrik jixozlari va avtomatlashtirish. - Toshkent, "O’qituvchi", 1989.
   
9. 
   Boxan N.I. i dr. Sredstva avtomatiki i telemexaniki. - M.: Agropromizdat, 1992.
   
10. 
    Boxan N.I., Nagorskiy Avtomatizatsiya mexanizirovannix protsessov v ras- teniyevodstve. -M.: Kolos, 1982, 176 s.
    
11. 
    Teoriya avtomaticheskogo upravleniya. Pod redaksii V.V. Yakovleva. - Mos­kva: Visshaya shkola, 2005 g., 567 s.
    
12. 
    D. Frayden. Sovremennie datchiki. Spravochnik. - Moskva: Texnosfera, 2006 g., 590 s.
    
13. 
    Yastrebenskiy M.A. Nadejnost texnicheskix sredstv v ASU texnologicheskimi protsessami. - M.: Energoizdat, 1982. 232 s.
    

5

7

7

8

11

14

15

15

17

17

18

19

20

21

21

23

24

25

26

26

28

29

30

30

32

34

35

36

36

37

38


M U N D A R I J A


Kirish 1-bob. Avtomatikaning texnik vositalari va funksional ele­mentlari haqida umumiy tushunchalar

Avtomatik nazorat qilinadigan kattaliklar haqida tushuncha

Avtomatika elementlari va ularning asosiy ko’rsatkichlari

Avtomatikaning boshqarish sxemalari

Qishloq va suv xo’jaligi ishlab chiqarish jarayonlarini avtomat- lashtirish xususiyatlari

2. 
   bob. Avtomatika datchiklari
   

Datchiklar haqida tushuncha va ularning klassifikatsiyasi

Datchiklarning asosiy ko’rsatkichlari

Rezistiv datchiklar

Potensiometrik datchiklar

Ko’mir (kontaktli) datchiklari

Tenzometrik datchiklar

Elektromagnitli va sig’im datchiklari

Induktiv va transformator datchiklari

Magnitoelastik datchiklar va Xoll elementi

Sig’im datchiklari va ularning qo’llanish soxalari

Xarorat datchiklari

Suyuklik datchiklari

Dilatometrik va bimetallik va datchiklar

Manometrik datchiklar

Termoqarshiliklar

Satx, bosim va burchak tezligi datchiklari

Satx datchiklari va ularning ish prinsiplari

Bosim datchiklari

Sarf datchiklar

Burchak tezligi datchiklari

Namlik datchiklari

Namlik ko’rsatgichlari xaqida tushuncha

Namlik datchiklarining klassifikatsiyasi va ish prinsiplari

Generator datchiklari





39

39

40

41

41

43

44

46

46

47

47

48

50

50

51

58

59

59

60

62

62

62

62

63

63

63

66

66

67

69

70


Induksion datchiklar Fotoelektrik datchiklar Fotorezistorlar Fotodiodlar Optoelektron asboblar P’ezoelektrik datchiklar Termoelektrik (termoparalar) datchiklar

2. 
   bob. Avtomatika relelari
   

Relelar xaqida tushuncha va ularning klassifikatsiyasi Relelarning asosiy ko’rsatkichlari Rele kontaktlarining ekspluatatsion kattaliklari Elektromagnitli relelar

2. 
   bob. Mantiqiy elementlar
   

Mantiq algebrasining asosiy tushunchalari Mantiqiy elementlar bajaradigan funksiyalar Asosiy mantiqiy elementlar T-107 mantiqiy elementi T-101 mantiqiy elementi T-303 mantiqiy elementi

2. 
   bob. Avtomatikaning funksional elementlari
   

Axborotni aks etish vositalari Proyeksion indikatorlar Elektrolyuminissent indikatorlar Gazorazryadli axborotni aks etish vositalari Suyuq kristalli axborotni aks etish vositalari Topshirish va taqqoslash elementlari Raqam-analogli va analog-raqamli o’zgartkichlar Raqam-analogli o’zgartirgichlar Analog- raqamli o’zgartirgichlar Avtomatik eslab qolish uskunalari Avtomatik xisoblash uskunalari





72

72

85

86

87

87

88

89

91

94

94

94

96

96

97

98

101

101

102

104

125

2. 
   bob. Avtomatika kuchaytirgichlari
   

Avtomatika kuchaytirgichlari xaqida umumiy ma’lumotlar va ularga qo’yiladigan asosiy talablar

Gidravlik kuchaytirgichlar

Oqim quvurchali gidravlik kuchaytirgichlari

2. 
   bob. Avtomatikaning ijro mexanizmlari
   

Ijro mexanizmlari xaqida tushuncha va ularning turkumlanishi Elektrik ijro mexanizmlari Elektromagnitli ijro mexanizmlari Elektromagnitli muftalar

2. 
   bob. Avtomatika rostlagichlari
   

Avtomatik rostlagichlar xaqida tushuncha va ularning turlari Proporsional rostlagichlar Integral rostlagichlar

Proporsional-integral (izodrom) rostlagichlar Proporsional-differensial rostlagichlar Gidravlik rostlagichlar

9 - bob. Avtomatik boshqarish tizimlari va texnik vositala- rining puxtaligi

Puxtalik xaqida tushunchalar va unga ta’sir qiladigan kattaliklar

Elementlarning puxtaligini aniqlash va mustaxkamligini oshirish yo’llari

Avtomatikaning texnik vositalari fanidan "TEST" savol- lari .


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati



Muharrir:


A.X.VAXIDOV, D.A.ABDULLAEVA


AVTOMATIKANING TEXNIK VOSITALARI

Oliy o’quv yurtlari uchun darslik

M. Nurtoyeva


Bosishga ruxsat etildi 23.09.2011 у. Qog’oz o’lchami 60x84 - 1/16 Hajmi 8,5 bosma taboq. 50 nus’ha. Buyurtma № 200 TIMI bosmaxonasidan chop etildi. Toshkent-100000. Qori Niyoziy ko’chasi 39 uy.