Avtomatika va elektrotexnologiya

Funksiyalardan foydalanish 
Odatda  funsiyalardan  ifodaning  operandi  sifatida  foydalaniladi.  Funksiyaning  parametri  uning 
tipiga  mos  holda  konstanta,  o‘zgaruvchi  yoki  ifoda  bo‘lishi  mumkin.  Quyida  standart  funksiya 
va o‘zgartiruvchi funksiyalardan foydalanishga misol keltirilgan: 
n := Round((x2-x1)/dx); 
x1:= (-b + Sqrt(d)) / (2*а); 
m := Random(10); 
cena := StrToInt(Edit1.Text); 
Edit2.Text := IntToStr(100); 
mes := 'x1=' + FloatToStr(xl); 
Ma‟lumotlarni kiritish 
Ko‘plab oddiy dasturlar berilgan ma‘lumotlarni kiritish oynasida yoki tahrirlash oynasidan (Edit 
komponenti) olishi mumkin. 
Kiritish oynasidan kiritish 
Kiritish oynasi - InputBox funksiyasidan foydalanish natijasida ekranda hosil bo‘luvchi standart 
muloqot  oynasidir.  InputBox  funksiyasining  qiymati  satrli  bo‘lib,  foydalanuvchi  tomonidan 
kiritiladi. 

---

InputBox funksiyasining umumiy ko‘rinishi quyidagicha: 
O‘zgaruvchi:= InputBox(Sarlavha, yordamchi ma‘lumot, Qiymat);  
Bu yerda: 

  O‘zgaruvchi — foydalanuvchi tomonidan kiritiluvchi satrli o‘zgaruvchi; 

  Sarlavha — kiritish oynasining sarlavha matni;  

 
Yordamchi ma‘lumot — kiritilayotgan ma‘lumotni ifodalovchi matn; 

  Qiymat  —  kiritish  oynasi  ekranda  paydo  bo‘lganida  kiritish  maydonida  chiquvchi 
matn. 
Quyida  misol  sifatida  og‘irlikni  funtdan  kilogrammga  aylantirishni  hisoblovchi  dastur  uchun 
boshlang‘ich qiymatlarni kiritish oynasi keltirilgan. 
s:=InputBox('Funt-Kilogramm','Ogirlikni funtda kiriting','0'); 
 
115-rasm. 
Agar dastur ishi davomida foydalanuvchi biror satrni kiritib Ok tugmasini bossa, u holda 
kiritilgan  satr  InputBox  funksiyasining  qiymati  bo‘lib  o‘zlashtiriladi.  Agar  Cancel  tugmasida 
bosilsa uning qiymati sifatida oynani birinchi hosil bo‘lgandagi satri qabul qilinadi. 
InputBox  funksiyasining  qiymati  satrli  (String)  ekanligiga  e‘tibor  berish  lozim.  Agar  raqamli 
qiymat olish kerak bo‘lsa, u holda kiritilgan satr mos o‘zgartirish funksiyalari yordamida songa 
aylantirib olinishi kerak. 
Masalan,  og‘irlikni  funtdan  ilogrammga  aylantirishni  hisoblash  dasturining  boshlang‘ich 
qiymatlarini kiritish oynasidan foydalanib olish quydagicha bo‘lishi mumkin: 
s := InputBox('Funt-kilogramm,'Ogirlikni funtda kiriting',''); funt := StrToFloat(s);