Avtomatik boshqarish va rostlash nazariyasi asoslari

oo 
gacha o‘zgarganda kompleks kuchaytirish 
koeffitsiyenti vektori W(jo>) oxirining geometrik nuqtalar to'plami
42
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

kompleks kuchaytirish koeffitsiyenti chastotaviy
amplituda-faza
godografi yoki 
xarakteristikasi
deyiladi.
Agar 
63
—>
bo‘lsa, u holda 
W(ja>) ->0
bo‘ladi, 
ya’ni 
K(jco) 
hadning 
umumiy 
darajasi 
doimo 
D(jhadnikidan kichik.
W(jco) 
ifodasini 
tashkil 
etuvchi hadlami amplituda 
chastota A(co) va 
chastota xarakteristikalariga, 
shu bilan bir qatorda haqiqiy 
chastota xarakteristikasi P(co) 
va mavhum chastota xarak- 
teristikalariga Q(co) ajratish 
mumkin [3,4].
3.2 - rasmda amplituda 
chastota 
xarakteristikasi 
(AChX) - A(misollari ko‘rsatilgan. Ushbu holda amplituda chastota xarakte- 
ristikasida maksimum mavjudligi, zvenoning rezonans xossalari borligi- 
dan dalolat beradi.
Absissalar o‘qi bo‘yicha xarakteristika qancha uzun bo‘lsa, chasto-
taning 
o‘tkazish 
polosasi
LO
d
*
■ rasm. Logarifmik chastota 
xarakteristikalari
shuncha katta va zveno 
kamroq inersion bo‘ladi.
Amplituda 
chastota 
xarakteristikasi A(eo) logarif- 
mik masshtabda ham tasvir- 
lanishi mumkin, bu ikkita 
sababga ko‘ra ancha qulay :
1) 
A(co) grafigini oddiy 
siniq chiziqlar ko‘rinishida 
tasvirlash imkoniyati paydo 
bo'ladi;
2
) o‘zaro ketma-ket ulan-
43
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

gan bir nechta zveno xarakteristikalarini ko'rilganda ko‘paytma yig‘indi 
bilan almashtiriladi:
.< = 1 1 4 ; 
1
g '
4
= Z
1
g 4
(
3
.3)
/-1
i=l
Kompleks kuchaytirish koeffitsiyenti amplitudasi logarifmini o'lchash 
detsibellarda amalga oshiriladi 
(Detsibel = 0,1 bel). Bel
- quw at 
bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti o‘nli logarifmni o‘lchov birligi 
hisoblanadi.
Quvvat 
amplituda 
kvadratiga 
proporsional 
bo‘lgani 
uchun 
lgA2
= 2
IgA
belda; 20
lgA
- detsibelda o‘lchanadi.
Logarifinik — amplituda xarakteristikasi (LAChX) — L(ifoda asosida aniqlanadi.
Agar A(co)=l bo‘lsa, xarakteristika L(co)=0 bo‘ladi, ya’ni grafik 
absissalar o‘qini kesib o‘tadi. Chastota cheksizlikka intilsa (co—
*-oo), 
L(ham cheksizlikka, A(od)
w
Barcha chastota xarakteristikalarini quyidagicha o‘zaro bog'liq- 
likda yozish mumkin:
W (jm) = A(jco) ■ ejM ;
(3.5)
W(jo}) = 
P ((D ) 
+ jQ(a)-
(3.6)
A(a) = ylP2(a) + Q2(a>)\
(3.7)
, 
Q(°>)

——
P(a>)
(3.8)
P(m) = A(m)cos(m);
(3.9)
Q(m) =
/t(o)sin((3.10)
44
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Shunday qilib, chastota xarakteristikalari zveno kirishiga garmonik 
signal berish orqali olinadi va ular orasida o‘zaro bog‘liqlik mavjud 
bo‘ladi.