Аутентификация - мавжудлигини аниқлаш жараёни.
- Масалан, фойдаланувчини шахсий компьютердан фойдаланиш жараёнини олсак.
- Киритилган логинни ҳақиқийлигини текшириш учун унга мос парол киритилади.
- Текширувдан муваққиятли ўтилганда тизимдан фойдаланиш имкониятига эга бўлинади.
- Демак, аутентификацияни фойдаланувчи ёки субъектни
- ҳақиқийлигини текшириш жараёни деб айтиш мумкин.
- Аутентификация – фойдаланувчини
(ёки
томонни) тизимдан фойдаланиш учун
бирор рухсати
- Агар томонлардан бири иккинчисини аутентификациядан ўтказса, бир томонлама аутентификация деб аталади.
- Масалан, электрон почтадан фойдаланиш давомида фақат сервер фойдаланувчини ҳақиқийлигини текширади,
- Агар ҳар иккала томон бир-бирини аутентификациядан ўтказса, у ҳолда икки томонлама аутентификация деб аталади.
- Электрон тўловларни амалга оширишда эса ҳам сервер фойдаланувчини аутентификациядан ўтказади ҳам фойдаланувчи серверни аутентификациядан ўтказади.
Кўп факторли аутентификация - Почтада киришда фақат паролни билсангиз сиз аутентификациядан ўта оласиз.
- Мазкур кўринишдаги аутентификация – бир факторли аутентификация деб аталади.
- Текшириш фақат битта фактор бўйича (масалан, парол) амалга оширилади.
- Битта факторни алдаш ёки айланиб ўтиш мумкин:
- Масалан, почта паролини билса бўлди.
- Овозни диктафонга ёзиб олиб, уни тизимга қайта тақдим этиш мумкин.
- Мазкур муаммони бартараф этиш учун, биринчи факторга қўшимча қилиб, яна бошқа факторлардан фойдаланиш мумкин.
- Бу кўп факторли аутентификация дейилади.
Кўп факторли аутентификация - Масалан, овозга асосланган аутентификациялашда қўшимча қилиб паролдан фойдаланиш мумкин.
– Яъни, фойдаланувчи дастлаб тизимга ўз
овози аутентификациядан ўтади ва удан сўнг парол
орқали бўйича
аутентификациядан ўтказилади.
- Масалан, пластик картадан тўловни амалга оширишда.
- Пластик картадан тўловни амалга оширишдаги аутентификация жараёни ўзида “сизда мавжуд бирор нарса” ва “сиз билган бирор нарса” усулларини бирлаштирган.
- Яъни, дастлаб фойдаланувчида пластик картани ўзини бор бўлишини талаб этади ва иккинчидан уни ПИН кодини билишни талаб этади.
- Кўп факторли аутентификация усули факторлардан биттаси қалбакилаштирилган тақдирда ҳам аутентификация жараёнини бузилмаслигига олиб келади.
ОТР
OTP – фақат
бир марта фойдаланилувчи парол бўлиб, ҳар бир сессия учун ўзгариб туради.
– Масалан, турли мобайл иловаларида тўловларни амалга оширишда SMS хабар кўринишида OTPлар келишини олиш мукин.
асосланган
аутентификация оддий
паролга қараганда
статик юқори
хавфсизлик даражасига эга.
фактор
- ОТР одатда иккинчи сифатида фойдаланилади.
ОТР - Вақтни синхронлашга асосланган дастурий ОТР генератори – Google Authenticator
Аутентификация усулларига қаратилган ҳужумлар - Сиз билган бирор нарса:
- Пароллар луғатидан фойдаланишга асосланган ҳужум:
- Энг кенг тарқалган пароллар луғати мавжуд ва уни интернет тармоғидан осонлик билан юклаб олиш мумкин.
- Паролларни барча вариантларини кўриб чиқиш:
- “Элка орқали қараш” ҳужуми:
- Фойдаланувчи паролни киритаётган вақтда уни кўриб олиш.
- Зарарли дастурлар асосида ҳужум:
- Keylogger деб номланувчи дастур.
Аутентификация усулларига қаратилган ҳужумлар - Сизда мавжуд бирор нарса:
- физик ўғирлаш:
- Ҳужумнинг мазкур тури токенни ёки смарт картани ўғирлашни мақсад қилади.
- дастурий кўринишдаги токенларнинг зарарли дастурларга бардошсизлиги:
- Баъзи токенлар дастурий кўринишда бўлиб, мобил қурилмаларда ишлайди ва шу сабабли зарарли дастур томонидан бошқарилиши мумкин.
Аутентификация усулларига қаратилган ҳужумлар - Сизнинг бирор нарсангиз:
- қалбакилаштириш:
- Масалан, юзлари ўхшаш бўлган Ҳасан ўрнига Хусан аутентификациядан ўтиши.
- Ёки, сифати юқори бўлган фойдаланувчи юз тасвири мавжуд расм билан тизимни алдаш.
- маълумотлар базасидаги биометрик параметрларни алмаштириш:
- Ушбу ҳужум бевосита фойдаланувчиларни биометрик параметрлари (масалан, бармоқ изи тасвири, юз тасвири ва ҳак) сақланган базага қарши амалга оширилади.
- Яъни, танланган фойдаланувчини биометрик параметрлари ҳужумчини биометрик параметрлари билан алмаштирилади.
Ҳужумларни олдини олиш учун... ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |