Atrof-muhitni muhofaza qilishdagi eng dolzarb muammolar

Biokimyoviy tozalashning anaerob usuli nima maqsadda qo‘llaniladi?

1. 
   organik iflosliklarni tozalashda;
   
2. 
   anorganik iflosliklarni tozalashda;
   

4. 
   reagentlarni qo‘1lashda;
   
5. 
   cho‘kma1arni bijg‘itishda;
   

102. 
     Oqova suvlarni erigan kislorod bo‘yicha kerakli tozalash darajasini hisoblashda nimani aniqlash zarur?
     

1. 
   erigan kislorod konsentralsiyasini;
   
2. 
   KBKE ko‘rsatkichini;
   

4. 
   KBBE ko‘rsatkichini;
   
5. 
   pH ko‘rsatkichini.
   

102. 
     Koagullash qaysi usulga kiradi?
     

1. 
   mexanik;
   
2. 
   fizik-kimyoviy;
   

4. 
   kimyoviy;
   
5. 
   biokimyoviy.
   

102. 
     Qa7si usul shahar oqova suvlarini tozalashda asosiy
     

usul hisoblanadi?

1. 
   mexanik;
   
2. 
   fizik-kimyoviy;
   

4. 
   kimyoviy;
   
5. 
   biokimyoviy.
   

102. 
     Oqova suvlarni biologik tozalash nimaga asoslangan?
     

1. 
   organik moddalami mikroorganizmlar yordamida oksid- lanishiga;
   

213

2. 
   biologik tizimlarning tabiiy o‘z-o‘zini tozalashiga;
   

4. 
   kislorodning biologik sarfiga;
   
5. 
   kislorodning kimyoviy sarfiga.
   

102. 
     Oqova suvlarni biogen moddalardan tozalashda qaysi moddalar yo‘qotiladi?
     

1. 
   xloridlar va azot;
   
2. 
   sulfatlar va xloridlar;
   

4. 
   fosfor va oltingugurt;
   
5. 
   azot va fosfor.
   

102. 
     Quyidagi usultardan qaysi biri fizik-kimyoviy usullarga
     

kirmaydi?

1. 
   flokullash;
   
2. 
   koagullash;
   

4. 
   filtrlash;
   
5. 
   flotatsiya.
   

102. 
     Panjaralarda sterjenlarning qanday kesimi bo‘lmaydi?
     

1. 
   aylanali;
   
2. 
   ovalli;
   

4. 
   uchburchakli;
   
5. 
   to‘rtburchakli.
   

102. 
     Oqova suvlar inshootlarida panjaralar qanday maqsad-
     

larda ishlatiladi?

1. 
   suzib yuruvchi moddalarni ushlab qolish maqsadida;
   
2. 
   yirik iflosliklarni ushlab qolish maqsadida;
   

4. 
   yirik iflosliklarni maydalash maqsadida;
   
5. 
   yirik iflosliklarni utilizatsiya qilish maqsadida.
   

102. 
     Cho‘kish kinetikasi deganda nimani tushunish kerak?
     

1. 
   KBBE o‘zgarishining vaqtga bog‘liq1igini;
   
2. 
   gidravlik yiriklikning va’qtga bog‘1iqligini;
   

4. 
   tiniqlashish samarasining vaqtga bog‘liqligini;
   
5. 
   pH ning vaqtga bog‘liq1igini.
   

102. 
     Qanday turdagi tindirgichlar umuman bo‘lmaydi?
     

1. 
   ertikal;
   
2. 
   gorizontal;
   

4. 
   tangensial;
   
5. 
   radial.
   

102. 
     Qaysi turdagi tindirgichlarda oqova suvlar muallaq mod- dalar qavati orqali filtrlanadi?
     

1. 
   radial tindirgichda;
   
2. 
   aylanu chi yig‘u chi-taqsimlo chi moslamali tindirgichda;
   

4. 
   tiniqlashtirgichda;
   
5. 
   yupqa qatlamli blokli tindirgichda.
   

102. 
     Qaysi tindirgichda tozalash samaradorligi yuqori bo‘ladi?
     

1. 
   radial tindirgichda;
   
2. 
   gorizontal tindirgichda;
   

4. 
   yupqa qatlamli blokli tindirgichda;
   
5. 
   aylanu chi yig‘uvchi-taqsimlovchi moslamali tindirgichda.
   

102. 
     Qaysi turdagi tindirgichda suv qo‘zg‘almas holatda
     

bo‘ladi?

1. 
   radial tindirgichda;
   
2. 
   vertikal tindirgichda;
   

4. 
   tiniqlashtirgichda;
   
5. 
   aylanu chi yig‘uvchi-taqsimlovchi moslamali tindirgichda;
   

102. 
     Nimaning hisobiga tabiiy aeratsi₇ali tiniqlashtirgichda tiniqlashish samarasi oshadi?
     

1. 
   gidrodinamik sharoitlarning yaxshilanishi hisobiga;
   
2. 
   aeratsiya hisobiga;
   

4. 
   flokullash hisobiga;
   
5. 
   organik moddalarning oksidlanishi hisobiga.
   

102. 
     Filtrlash maydonlaridagi tuproqning qaysi zonasida de-
     

nitrifiklash jarayoni ro‘y beradi?

1. 
   aerob;
   
2. 
   anaerob;
   
   4. 
      aerob va anaerob;
      
   5. 
      tiniqlashish.
      

102. 
     Qaysi moddalar oqova suvlarni tabiiy biologik tozalash- da yo‘qolmaydi?
     

1. 
   spirtlar;
   
2. 
   saxaridlar;
   

4. 
   fenollar;
   
5. 
   parafinlar.
   

102. 
     Oqova suvlardagi organik iflosliklarni biofiltrda nima yutadi?
     

1. 
   bioparda;
   
2. 
   faol loyqa;
   

4. 
   h£tYO kislorodi;
   
5. 
   yuklanuvchi material.
   

102. 
     Biofıltrlarda harahatlanuvchi qism bo‘lishi mumkinmi?
     

1. 
   har doim bo‘1adi;
   
2. 
   heeh qachon bo‘lmaydi;
   

4. 
   biofiltr turiga bog‘1iq;
   
5. 
   to‘g‘ri javob yo‘q.
   

102. 
     Oqova suvlarni biokimyoviy tozalashning qaysi inshooti eng yuqori oksidlash xususiyatiga ega?
     

1. 
   aerotenklar;
   
2. 
   biofıltrlar;
   

4. 
   biologik havzalar;
   
5. 
   sirkulatsiyali oksidlovchi kanallar.
   

102. 
     Loyqali indeks deganda nima tushuniladi?
     

1. 
   quruq holdagi 1 g faol loyqa egallagan hajm;
   
2. 
   birlik hajmda loyqali aralashmadagi faol loyqa miqdori;
   

4. 
   faol loyqaning aeratsiya zonasida bo‘lish vaqti;
   
5. 
   nam holdagi 1 g faol loyqa egallagan hajm.
   

102. 
     Oqova suvlarni aerotenklarda tozalashda regeneratordan nima maqsadda foydalaniladi?
     

1. 
   faol loyqaning qaytaruvchi xossalarini tiklash maqsadida;
   
2. 
   oqova suvlarni regeneratsiya qilish maqsadida;
   

4. 
   faol loyqaning oksidlovchi xossalarini tiklash maqsadida;
   
5. 
   faol loyqaning zaruriy dozasini tiklash maqsadida.
   

102. 
     Aerotenklarning qaysi turi oqova suvdagi iflosliklarning
     

sarfi va miqdori keskin o‘zgarishida qo‘11aniladi?

1. 
   aerotenk-aralashtirgichlar;
   
2. 
   aerotenk-zichlashtirgichlar;
   

4. 
   oqova suvni bo‘lib-bo‘lib berishli aerotenklar;
   
5. 
   aerotenk-regeneratorlar.
   

102. 
     Oqova suvdagi iflosliklarning konsentratsiyasi qanday bo‘lganda aerotenk-regeneratorlar qo‘llaniladi?
     

1. 
   past bo‘1ganda;
   
2. 
   yuqori bo‘1ganda;
   

4. 
   ularning qo‘11ani1ishi konsentratsiyaga bog‘liq emas;
   
5. 
   o‘rtacha bo‘1ganda.
   

102. 
     Ikkilamchi tindirgichlarni hisoblashda gfdravlik yiriklik qanday aniqlanadi?
     

1. 
   tiniqlashish samarasiga bog‘1iq ravishda;
   
2. 
   muallaq moddalarning konsentratsiyasiga bog‘1iq;
   

4. 
   o‘zgarmas ravishda qabul qilinadi;
   
5. 
   pH muhitga bog‘1id.
   

102. 
     Oqova suvni tozalashda qaysi turdagi cho‘kma eng
     

yuqori namlikka ega bo‘ladi?

1. 
   faol loyqa;
   
2. 
   bioparda;
   

4. 
   birlamchi tindirgichdan so‘ng hosil bo‘1gan nam cho‘kma;
   
5. 
   qumtutkichlardan tushgan qumlar.
   

102. 
     Flotatsiya usuli oqova suvlarni qanday moddalardan to- zalashda qo‘llaniladi?
     

1. 
   KBBE va muallaq moddalar;
   
2. 
   sirt faol moddalar, yog‘lar va moylar;
   

4. 
   fenollar na efırlar;
   
5. 
   og‘ir metallar, biogen elementlar va qattiqlik.
   

102. 
     Faol xlor nima?
     

1. 
   xlor ioni;
   
2. 
   gipoxorit ioni;
   

4. 
   xlorid kislota;
   
5. 
   xlorid kislota va gipoxorit ioni.
   

102. 
     Oqova suvlarni zararsizlantirishda ishlatiladigan ozon- ning asosiy kamchiligi nimada?
     

1. 
   suvda tez parchalanib ketishida;
   
2. 
   suvdan tez bug‘lanib ketishida;
   

4. 
   sekin ta’sir etishida;
   
5. 
   sekin olinishida.
   

102. 
     Ishlab chiqarish ehtiyojlarida suvning harorati...
     

1. 
   qancha past bo‘lsa, shuncha yaxshi;
   
2. 
   texnologlarning topshiriqlari bo‘yicha aniqlanadi na texnologik jarayon turiga bog‘1iq;
   

4. 
   10-25 C gacha bo‘1ishi kerak;
   
5. 
   asosiy rol o‘ynamaydi.
   

102. 
     Suvning umumiy qattiqligi nima bilan belgilanadi?
     

1. 
   Ca va Mg kationlari umumiy konsentratsiyalarining mg-ekv/1 da ifodalanishi bilan;
   
2. 
   K va Na kationlari umumiy konsentratsiyalari bilan;
   

4. 
   barcha anionlarning umumiy konsentratsiyalari bilan;
   
5. 
   Ca kationi konsentratsiyasining mg-ekv/1 da ifodalanishi bilan.
   

102. 
     Suvning umumiy ishqoriyligi nima bilan aniqlanadi?
     

1. 
   barcha anionlarning umumiy konsentratsiyalari bilan;
   
2. 
   K sa Na kationlari umumiy konsentratsiyalari bilan;
   

4. 
   Ca kationi konsentratsiyasining mg-ekv/1 da ifodalanishi bilan;
   
5. 
   xlorid yoki sulfat kislota bilan reaksiyaga kirisha oladigan kuchsiz kislotalar anionlari summasi bilan.
   

102. 
     Quyidagi rasmda keltirilgan vertikal tindirgichda oqova
     

suvni tindirish uchun qaysi yo‘nalishda beriladi?

1. 
   l- yo‘nalishda;
   
2. 
   2- yo‘nalishda;
   

4. 
   3- yo‘nalishda;
   
5. 
   1 - va 2- yo‘nalish1arda.
   

102. 
     Oqova suv va faol loyqa harakatining qaysi sxemasi aero- tenk-zichlashtirgichga taalluqli?
     

a)
1 — oqova suv; 2 — faol loyqa;
3 — loyqali aralashma.

102. 
     Quyidagi usullardan qaysi biri termik usullarga taalluqli emas?
     

1. 
   erigan moddalarni ajratish bilan oqova suvni konsentrlash;
   
2. 
   organik moddalarni suyuq fazali oksidlash;
   

4. 
   olovli zararsizlantirish;
   
5. 
   xlor yordamida zararsizlantirish.
   

102. 
     Eritmani termik konsentrlash qurilmalariga qaysi qurilma- lar kiradi?
     

1. 
   bug‘1atuvchi, muzlatuvchi, kristall gidratli;
   
2. 
   bug‘1atuvchi, muzlatuvchi, aeratsiyalovchi;
   

4. 
   oksidlovchi, muzlatuvchi, kristall gidratli;
   
5. 
   qaytaruvchi, muzlatuvchi, kristall gidratli.
   

102. 
     Oqova suvni bug‘latishdan oldin yumshatish maqsadida soda qo‘shilganda shlam ko‘rinishida qanday modda cho‘kadi?
     

1. 
   Na₂CO,;
   
2. 
   CaCO,;
   

4. 
   Na ₂SO₄;
   
5. 
   MgCO,.
   

102. 
     Qanday turdagi kristallizatorlar umuman bo‘lmaydi?
     

1. 
   shnekli;
   
2. 
   vakuumli;
   

4. 
   barabanli aylanuvchi;
   
5. 
   vertikal.
   

102. 
     Quritilgan materialni gaz oqimidan ajratishda qanday qurilmalar qo‘llaniladi?
     

1. 
   siklon, skubber, yoqali filtr;
   
2. 
   tindirgich, gidrosiklon, flotator;
   

4. 
   siklon, tindirgich, qumtutkich;
   
5. 
   skubber, elektrofıltr, biofiltr.
   

102. 
     Oqova suvlarni zararsizlantirishning suyuq fazali oksid- lash usulida organik moddalar kislorod bilan qanday haroratda oksidlantiriladi?
     

a) 90-100‘C;
b) 100—350‘C;
d) 350—500"C;
e) 450-600‘C.

102. 
     Oqova suvlarni zararsizlantirishning suyuq fazali oksid- lash usulida haroratning ko‘tarilishi oksidlanish jarayoniga qan- day ta’sir qiladi?
     

1. 
   samaradorlik oshadi;
   
2. 
   samaradorlik kamayadi;
   

4. 
   haroratga bog‘liq emas;
   
5. 
   bosim pasayadi.
   

102. 
     Bug‘-fazali hatalitik oksidlash usulining asosiy kamchi- ligi nimadan iborat?
     

1. 
   katalizatorlarning fosfor, ftor va oltingugurt birikmalari bilan zaharlanishi;
   
2. 
   jihozlarning murakkabligi;
   

4. 
   narxining qimmatligi;
   
5. 
   tez ishdan chiqishi.
   

102. 
     Oqova suvlarni tozalashda gidrosulfidli va sulfidli oltin- gugurtning oksidlanish jarayoni bosqichlari qaysi qatorda to‘g‘ri keltirilgan?
     

a) S ² —› S —› S _nO ₆² —+ S ₂O, ²* —› S 0 ₃²* —› SO ₄ ^2-.

b) S²*-+ S ₂O3 ‘-+ S O, ²*m SO
2-.
4

d) S°‘m S—+ S ₂O ₃²*—+ S 3 ‘—+ SO4^2—•
e) S'*-+ S—› Sq O₆' —r S₂O,²*—+ HS0 ₃*—+ SO4²*.

102. 
     Tarkibida sulfat kislota mavjud bo‘lgan oqova suvlarni neytrallashda ohakli suv qo‘llanilganda qaysi modda cho‘kmaga tushadi?
     

1. 
   CaSO4;
   

2. 
   CaSO₄ 2H ₂O;
   

4. 
   CaCO₃;
   
5. 
   Na ₂CO,
   

102. 
     Elektrflotatsiya usulida asosi₇ rolni nima o‘ynaydi?
     

1. 
   elektr toki;
   
2. 
   katodda hosil bo‘1uvchi pufakchalar;
   

4. 
   suvning zichligi;
   
5. 
   suvning harorati.
   

102. 
     Teskari osmos uchun qurilmalar membranalarning joy- lashtirilishiga qarab nechta turga bo‘linadi?
     

1. 
   2;
   
2. 
   3;
   

4. 
   4;
   
5. 
   5.
   

102. 
     Sulfokationitlar markalari to‘g‘ri keltirilgan qatorni toping?
     

a) KY-2-8, KY-2, KB-4;
b) KB-4, KY-23, AH-2&;
d) KY-2, KY-23, KY-2-8;
e) AB-17-8, AH-2&, KY-2-8.

102. 
     Kuchli asosli anionitlar qanday modda yordamida re- generatsiyalanadi?
     

1. 
   NaOH;
   
2. 
   HIS0 ₄;
   

4. 
   NaCl;
   
5. 
   NaHCO,.
   

102. 
     Kuchli kislotali kationitlar qanday modda yordamida regeneratsiya qilinadi?
     

1. 
   NaC1;
   
2. 
   NaHCO,;
   

4. 
   CaOH;
   
5. 
   Na,CO,.
   

102. 
     Davriy ishlaydigan ion-almashtiruvchi qurilmalarning sik- lik ishlashi qanday bosqichlardan iborat?
     

1. 
   oqova suvni isitish, ion-almashinish, ionitlarni regenera-
   

tsiyalash;

2. 
   ion-almashinish, ionitlarni mexanik qo‘shimcha1ardan yuvish, ionitlarni regeneratsiyalash, ionitlarni regeneratsiyalo chi eritmalardan yuvish;
   

4. 
   ionitlarni mexanik qo‘shimcha1ardan yuvish, ion-almashi-
   

nish, ionitlarni regeneratsiyalash;

4. 
   ionitlarni yu ish, ion-almashinish, elyuentni utilizatsi-
   

yalash.

102. 
     Quyidagi qaysi formula orqali flokulantlarning samara- dorligi topiladi?
     

b) p_f (m, + m)/2;

102. 
     Koagullash jarayonining tezligi nimaga bog‘liq?
     

1. 
   oqova suvning pH rnuhitiga;
   
2. 
   oqova suvning haroratiga;
   

4. 
   oqova suvning qovushqoqligiga;
   
5. 
   elektrolit konsentratsiyaga.
   

102. 
     Sentrifugalarning quvvati qaysi formula orqali topiladi?
     

d) Q=u,/‹;