Atomning bor modeli. Bor postulatlari. Reja


Atom yadrosining tarkibi va asosiy xarakteristikasi



Download 82,6 Kb.
bet3/10
Sana21.10.2022
Hajmi82,6 Kb.
#854897
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Atomning bor modeli. Bor postulatlari

Atom yadrosining tarkibi va asosiy xarakteristikasi.
1932 yilda rus fizigi D. D. Ivanenko va nemis fizigi V. Geyzenberg bir-birlaridan mustaqil ravishda atom yadrosi ikki xil elementar zarra proton va neytronlardan tashkil topgan degan fikrga keldilar. Bu zarralar nuklonlar deb ataladi. Proton musbat zaryadlangan zarra bo’lib uning zaryadi elektron zaryadiga teng. qp=qå=1,610-19 Kl, massasi esa mp=1,6710-27 kg.
Yadro tarkibida protondan tashqari zaryadsiz (qn=0) neytron (n) mavjud bo’lib uni massasi proton massasiga teng. Yadrodagi nuklonlar ya’ni proton va neytronlar sonini A-bilan belgilanib, uni yadroning massasi soni deyiladi:
A=Z+N
Z- yadrodagi protonlar, N-yadrodagi neytronlar soni.
Z- D. Mendeleevning elementar davriy sistemasidagi ximiyaviy elementning tartib nomeri bo’lib u yadroning zaryadini aniqlaydi, ya’ni qya=za.
Yadro belgisi zXAN.
Tajribalarda yadrolarning shakli sferaga yaqinligi va bu sferaning radiuslari yadroning massa soni 1/3 darajasiga proporsional ekanligi aniqlangan.
Yadro moddaning zichligini esa taribay ravishda quyidagicha aniqlash mumkin.

Demak yadro moddaning zichligi yadro tarkibidagi nuklonlar soniga bog’liq emas. Uning qiymati shu qadar kattaki, yadroviy modda zichligidek zichlikka ega bo’lgan jismdan yasalgan, radiusi 200 metr chamasidagi sharning massasi Yerning massasiga teng bo’ladi.
Tartib nomeri bir xil, massa soni har xil bo’lgan elementning yadrolarini izotoplar deyiladi: 1N1; 1N2; 1N3; 8 O16; 8O17; 8O18.
Yadroning mya massasi uning tarkibiga kiruvchi hamma zarralar massalarining yig’indisidan hamisha kichik. Chunki nuklonlar birikib yadro hosil qilganda nuklonlarning o’zaro bog’lanish energiyasi ajralib chiqadi. Yadroning bog’lanish energiyasi Ebog’ yadro tarkibidagi nuklonlarni ajratish va uning bir-biri bilan deyarli ta’sir qilishmaydigan masofaga uzoqlashtirish uchun bajarish zarur bo’lgan ishga teng.


Download 82,6 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish