Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

(6.1.28)
6.2-§. Radiatsion  nurlanish

---

bu  y e rd a   Ze  -   m uhit  z a ry a d i,  a   -   zarran in g   to rm o zlan ish d a  o lgan  
tezlanishi.  M a ’ lum ki, tezlanish
bunda F -  zarrag a ta ’sir etuvchi kuch, m -  zarra m assasi.
(6.2 .1 ),  (6 .2 .2 )  ifodalardan  bir  x il  zaryad li  zarralar  uchun  radiatsion 
nurlash  in ten siv ligi  zarra  m assasi  kvadratiga teskari  m utanosibligi  kelib 
chiqadi:
bundan  radiatsion  nurlash asosan yen gil  zarralarga xos e k an lig i,  haqi- 
qatdan ham bir x il tormozlanuvchi muhitda protonning elektronga nisbatan 
radiatsion nurlanishi
m arotaba ku ch siz boMadi.
Z a r y a d li  z a r r a la r n in g   io n iz a t s iy a   e n e r g iy a   y o ‘ q o t is h i  ato m  
elek tro n lari  b ilan  t a ’sirla sh u v g a  k o ‘ ra, ro‘ y  bersa, rad iatsio n  n u rlan ish  
m u h it  y a d r o la r i  b ila n   t a ’s ir la s h u v g a   k o ‘ ra,  boM ishadi.  Z a rra la rn i 
to rm o zlo vch i  m u h it y a d ro la rin in g  kulon kuchi yad ro  z a ry a d i  k v ad ra ti 
Z2 g a   bogMiq.
G .Bete  v a   V .G e y tle rla r  e le k tro n la r  tu rli  e n e rg iy a   so h a la ri  uchun 
rad iatsio n   n u rlash   fo rm u la la rin i  ish lab  ch iq d ilar.
U m um an,  rad iatsio n  n u rlan ish  m uhit ato m larin in g tartib  nom eri Z2 
g a ,  atom   v a   e le k tro n la ri  k o n se n tra tsiy a si  ne  g a  va  z a rra   (e le k tro n ) 
k in e tik  e n e rg iy a s i  T ,  g a  bogMiq  ek an :