Atom yadrosi ya zarralar fizikasi



Download 6,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet182/314
Sana31.12.2021
Hajmi6,32 Mb.
#264351
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   314
Bog'liq
муминов-atom yadrosi va zarralar fizikasi

A E ,   Ek  va  Es 
energiyalaming o‘zgarishiga bogMiq:
Д Е   =  |д Е | -| Д Е к|. 
(5.9.4)
Agar  Л Е  >  0,  ya’ni  | A EJ  >  | A E J  boMsa,  yadro  o‘z  holatiga  qaytadi,


А Е < 0  bo‘lsa,  deformatsiya orta boradi, yadro  boMinadi.  /7  =  J— Ц- =  1
\A
E
<’
\
kritik holdir. 
h  <  1  da yadro  bo‘linmaydi, h  =  1  da kritik holat, h >  1  da 
yadro  so‘zsiz boMinadi.
Agar yadro tekis zaryadlangan ellipsoid deb qaralsa, boMinish parametri:

E k

=
2
£
7

< 5 '9 ' 5 )
Kritik  hoi  uchun 
h  =  1  deb,  boMinish' parametrini  hisoblasak  (5.9.2),
3e2Z 2
(5.9.5) ifodalardan 
rj  —
2  ■
 2 0 n R 0
7 2
 
4 0
n R 'rr
 
4 0 -  3 , 1 4 ( 1 , 3 - 1 0 " ' 3 
)3
 1 0
20
_£ ____  
4 V 7 r
  A o a   __ __________________________________________
s m ~
 
= 4 5 *

3 e 2
 
3 ( 4 , 8   • 1 0 “lo)
2
(C G S
£ ) 2
buyerda
R = l,3 МО"13sm, e=4,8• 1 O'10CGSE,  0 vaJ  =  1020e r g /sm2.
Demak, kritik hoi (Z2/A)  =  45 yaqinlashganda yadro o‘z-o‘zidan boMinib 
ketadi. Yadro boMinish parametri Z2/A> 
(Z2/A)kr boMganda u asosiy holatda 
ham bir onda spontan boMinadi.
Demak, yadrolar uchun  Z ning maksimal  qiymatini  (Z2/A)ir  =  45  dan 
keltirib  chiqarish  mumkin.  U  taxminan  110  ga  teng.  Shuni  ham  aytish 
lozimki,  tomchi  modeli  hamma  tajriba  natijalarini  toMa  tushuntirib  bera 
olmaydi.  Masalan,  yadroning  boMinish  parametri  Z2/A  ning  o‘zgarashiga 
qarab  monoton  o‘zgaravermaydi,  boMinish  yadrodagi  nuklonlaming  toq- 
juftligigabogMiq, keyingi vaqtlarda izomer holatdan boMinishlarkashf etildi. 
Bulaming hammasi yadrodagi qobiqlami nuklonlar bilan toMdirilish tartibini, 
ya’ni yadro qobiq  modelini e’tiborga olishni talab etadi.
Yadro energiyasi va deformatsiyalari orasidagi  munosabatdan boMinish 
xususiyatlarini tushuntirish mumkin.
5.11-rasmdan  r  =  0  hoi  sferik  shakldagi  uyg‘onmagan  yadroga  mos 
keladi.  Yadro deformatsiyalanganda ellipsoid  orasidagi  masofa yadroning 
deformatsiyalanish parametrini ifodalaydi. Kuchli deformatsiyalangan yadro


uchun 
r masofa ortib boradi va r  =  rk|da shar shaklini olgan boMaklar bir— 
biriga tegib turgan holda ular markazlari orasidagi masofani ko‘rsatadi. r  = 
r^ da E  =  E(r) maksimumga erishadi (5.12-rasm).
Yadro energiyasi kichik r larda ortaboradi, r  =  rb maksimumga erishadi 
va r >  rto da yana kamayadi.  Uyg‘ongan yadro energiyasi  Ед bilan  r —> oo 
dagi bo‘lakchalar energiyasi E  =  2Ед/2, orasidagi farq reaksiya energiyasini 
beradi:

Download 6,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   314




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish