Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

kg da.  N   —
A
uran yad ro si. To‘ la ajralgan  en ergiya:
\kg- 
6 ,0 2 3   10 
20Q M eV
 = 
5  j
25
 • 10 26M e
F 
= 
8 ,
2 • 1
0wkJ.
*  
1 
235
B u -   1800 t benzin, 2 7 0 0 1 k o ‘ m iryo n g an d a beradigan issiq lik k a teng. 
BoMinish en ergiyasin in g  aso siy qism i:  boMakchalar kin etik en erg iyasig a 
- 1 6 9  M eV, o niy gam m a-nurlar en ergiyasiga -  8 MeV, boMinishda vujudga
kelgan   neytronlar  en erg iyasig a  -   5  MeV,  P -yem irilish   en erg iyasig a  ~9 
MeV,  у  -n u rlar  en erg iyasig a  -   7  M eV,  neytrino  en e rg iyasig a  ~ 11  M eV  
sa rf bo Mad i.
BoMinish energiyasining neytrino energiyasidan tashqari ham m a qism ini 
issiq lik k a aylan tirish   m um kin.
BoM inishda ajralgan energiya uran yadrosi m assasin in g ~ 0 ,l%  ni tashkil 
etadi.
BoMinish  reaksiyasi  (n, 
f) bilan  boMinishga halaqit beruvchi  noelastik 
so c h ilish   (n,  n ') ,  e la stik   so c h ilish   (n,  n),  rad iatsio n   qam rash  (n,  y )  
ja ray o n lari raqobatlashadi. Am m o kich ik energiyalarda noelastik, elastik 
so c h ilish lar  boMmasdan  235U  yad ro si  16%  radiatsion  qam rash,  - 8 4 %  
h o llard a y u tilg an  neytronlar boMinishni vujudga keltiradi.
U ran 235 
U yadrosi sekin neytron lar ta ’sirida nuklonlar soni A   =  9 0 v a A  
=  140  atro fid a  boMgan  ikki  boM akchalarga  boMinadi.  Bu  boMakchalar 
kripton  ( 36K r)  va  ksenon  (54X e)  lar  yoki  shu  yad ro lar  atrofidagi  yadro 
izo to p lari  boMib,  boM akchalar  b iri  ikkin ch isid an   taxm in an   1,5  m arta 
ogMrroqdir.  BoM inishda taxm inan ~1% g a teng boMakka boMinadilar.
S ifa t jih a td a n  boM inishning assim m etrik boMinishi qobiq m odeli bilan 
tu sh u n tirilad i. Yadro  uchun  neytronlar soni  50 va  82  «se h rli»  sonlaridan 
b irig a y a q in   boMgan  boM akchalarga boMinishi afzaldir.
B irin c h i boMakcha neytroni 50 ga, ikkinchi boMakchada neytroni 82 ga 
y a q in d ir (5.13-rasm ).
U ran -235  yad ro sid a  n eytro n larn in g  protonlarga  nisbati  1,6  g a  teng. 
L ekin  boM inishda  hosil  boMgan  boM akchalarda  bu  nisbat  ancha  kamdir.

---

M asalan ,  *°78