Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

7.6-§. Elem entar zarralar izom ultiplet va superm ultipletlari  haqida
M .Gell-M ann va K.Nishidjim alar adronlarni izom ultiplet deb ataluvchi 
sistem a  asosida  guruhlash  m um kinligini  k o ‘rsatdi.  Bu  sxemada  asosan 
b ir  x il  sp in ,  ju f tlik   va  b a rio n   z a ry a d li  a d r o n la r   a lo h id a -a lo h id a  
izomultipletlarga birlashadi. Ularning massalari ham taxminan bir xil, lekin 
izom ultiplet zarralari  izospin  proyeksiyasi Tz  bilan  farqlanadi.
7.1-rasm da  barion  zaryadli  В  =  1,  spin  va ju ftlig i  Ip  =  l/2 +  bo‘lgan 
nuklonlar va giperonlar izom ultipletligi  keltirilgan.
7.1-rasm
Bu izomultiplet o‘shavaqtda nom a’lum boMgan 
К
, S °  , S °   giperonlar
m avjudligini  bashorat  qildi  va  keyinchalik  bu  zarralar  tajribada  topildi.
1961-yiIda M.Gell-M ann va Yu.Neeman unitar sim m etriya deb nom olgan

---

zarra la rn i  g u ru h la rg a   b irla sh tirish   m u m k in lig in i  a n iq la d i.  U n ita r 
simmetriya sxemasi asosida mezon lar bir yoki sakkizta zarralardan  iborat 
oilani, adronlar esa bir sakkiz yoki o‘nta zarralardan iborat oilalam i tashkil 
etadi  (7.2-rasm).  Izospin  va  giperzaryad  Y  =  В  +  S  kvant  sonlarining 
olish  mumkin boMgan qiymatlari har bir oila uchun m a’lum kvant sonlar 
panjarasini  hosil  qiladi.
Spin  I  =  1/2