Atom tuzilishi. Kimyoviy bog‘lanish turlari. Atom

Atom tuzilishi. Kimyoviy bog‘lanish turlari.
Atomlar orasidagi bog‘lanish turlari

Atomlar orasida har xil bog’lanish turlari uchrashi mumkin. Bog‘lanish turi

o‘zaro ta‘sirga kirishuvchi atomlarning elektron tuzilishi bilan aniqlanadi. Elementar zarralar ma‘lum masofaga yaqinlashadi va u eng katta termodinamik stabillikni ta‘minlaydi.
Bog‘lanish energiyasi materiallarning fizik xususiyatini aniqlaydi. Barcha
kristallar bog‘lanish xarakteriga ko‘ra shartli ravishda molekulyar, kovalent,

metallik va ionlilarga bo‘linadi, ammo bu bo‘linish shartli, chunki ular aloqani bir necha turida ishlashi mumkin.
Molekulyar bog‘lanish – bu Van-der-Vals bog‘lanishi ustun turadigan kristallar. Masalan, inert gazlarni kristallarida juda past haroratlarda, katta bosim ostida (qattiq holatda) atomlar yaqinlashganda elektronlarni almashinuvi mumkin emas, ular orasidagi tortishish kuchlari yaqinlashishida oniy qutblanish bilan tushuntiriladi. Normal sharoitlarda molekulyar kristallarga J₂, H₂O, CO₂, CH₄ lar kiradi. Bu kristallar uchun eng kompakt kristall panjara xarakterlidir (QMK). Bog‘lanish energiyasi katta emas, shuning uchun molekulyar bog‘lanish turiga ega bo‘lgan kristall jismlar past erish haroratiga va bug‘lanishga ega, katta chiziqli kengayishning harorat koeffitsiyentiga va dielektrik xususiyatlarga ega.
Kovalent bog‘lanish – kovalent bog‘lanish turi ustunroq bo‘lgan kristallar. Bunday kristallarni davriy elementlar tizimini 4, 5, 6 guruhlari tashkil qiladi. Atomlar tizimlarining valent elektronlarini valent sohasida qo‘shni atomlar bilan umumlashtiradi. Misol: uglerod (C), kremniy (Si), germaniy (Ge), surma (Sb), vismut (Bi) va boshqalar. Ushbu materiallar uchun atomlararo bog‘lanishlarni yo‘naltirilganligi va zich joylashmagan kristall strukturalar xarakterli. Kovalent bog‘lanish turiga ega bo‘lgan materiallar yuqori erish haroratiga ega, o‘zining elektr xossalariga ko‘ra ular yarim o‘tkazgich va dielektriklarga kiradi.