Atom tuzilishi. Elektronlarning energetik pog`onalarda taqsimlnishi
Reja;
1.Atom to’g`risidagi tasavurlarning paydo bo`lishi .
2.Elektironning kashf etilishi.
3.Rezerford tajribasi. Atomning planetar madeli.
Atom fizikasi hozirgi zamonda umumiy fizika kursining asosiy bolimlaridan biri hisoblanadi.Atom fizikasi moddaning eng kichik zarrasi bo’lgan atom elektron qobiqlarining tuzilishini ,ularning hususiyatlrini va ulardagi jarayonlar tufayli yuz beradigan hodisalarni o’rganadigan fandir.
Atom fizikasi hozirgi zamonda umumiy fizika kursining asosiy bolimlaridan biri hisoblanadi.Atom fizikasi moddaning eng kichik zarrasi bo’lgan atom elektron qobiqlarining tuzilishini ,ularning hususiyatlrini va ulardagi jarayonlar tufayli yuz beradigan hodisalarni o’rganadigan fandir.
Elekrton- fizika fanida birinchi kashf qilingan ,eng kichik elektr zaryadga ega bolgan elementar zarra.Uni 1897-yilda Ingliz fizigi Jozef Jon Tomson kashf etgan.U har qanday atom tarkibidagi manfiy zarralardan iborat.Neytral atomda ular soni yadrodagi pratonlar soniga teng.Elektron boshqa manolarda kelib turli xil shakllari bor.’’Elektron hukumat’’,’’Elektron pochta’’,Elektron raqamli imzo’’va hk
Elektron-manfiy zaryadlangan barqaror elementar zarracha.Barcha moddalarning atomlardagi elektron qobiqlar elektronlardan tashkil topgan.
Atom fiziksi XIX asr oxiri va XX asrboshlarida yuzaga keladi.Lekin bu davrgacha ,ya’ni atom fizikasi alohida fan sifatida yuzaga kelganiga qadar moddalar tuzilishi materiyaning cheksiz bo’linishlari va atom nazariyasi to’g’risida qadimgi yunon faylasuflari tomonidan turli fikrlar ilgari surildi kopgina olimlar tomonidan tajribalar o’tkazilib,fizik hodisalar kashf qilindi.
Atom tuzilishining planetar modeli Rezerfort o’tkazgan tajribalari asosida atom tuzilishining planetar modelini yaratdi.Bu modelga asosan atom markazida o’lchami juda kichik va zaryadi +Ze bo’lgan og’ir yadro turadi.Yadro atrofida quyosh atrofida harakatlanayotgan planetalar singari manfiy zaryadlarga Z sondagi elektronlar doimiy va elliptik orbitalarda harakatlanadi.Atom tuzilishining bu modeli dinamik planetar modelidir.Agar bu model static model bo’lganda edi,u vaqtida Kulon tortishish kuchlari tasirida yadroni o’rab turgan barcha elektronlar yadroga tortlgan bo’lar edi.