Asosiy vositalar auditi xususiyatlari va undagi audit amallari

Asosiy vositalar auditi xususiyatlari va undagi audit amallari

Tuzuvchi:To`raxo`jayev Farruxbek

REJA:

• Asosiy vositalarning mohiyati.Audit mazmuni
• Audit o`tkazish ketma-ketligi
• Audit tekshiruvi natijalari

Asosiy vositalar

Asosiy vositalar – ishlab chiqarishning moddiy sharoitlarini ta’minlaydigan vositalar (mehnat qurollari, bino, inshoot, qurilma va boshqalar). Buxgalteriya hisobi va rejalashtirishda Asosiy vositalar tarkibiga xizmat muddati bir yildan ortiq va qiymati eng kam ish haqining 15 barobaridan arzon boʻlmagan vositalar kiritiladi.

Audit

Audit (ing. audit – u eshitadi) – muayyan vakolatlar berilgan shaxslar – auditorlar (auditorlar firmalari) tomonidan xoʻjalik yuritayotgan sub’ektlarning moliyaviy hisobotlari toʻgʻriligini, ular amalga oshirgan moliyaviy va xoʻjalik operatsiyalarining mamlakat qonunlariga muvofiqligini tekshirish maqsadlarida oʻtkaziladigan moliya hujjatlari ekspertizasi va tahlili; taftish.

Audit o`tkazish ketma-ketligi

• Asosiy vositalarning hisob va balans qiymatlarining yil boshidagi qiymatlari aniqlanadi,ular to`g`risidagi ma`luotlarni balansda, bosh kitobda,jurnal orderda, “Asosiy vositalar harakati to`g`risidag hisobot” da bir xil ko`rsatilganligi, ushbu qiymatlarni qayta baholanganligi tekshiriladi
• Mavjud asosiy vositalarni 21-sonBHMS ga,amortizatsiyame`yoriga soliqqa tortishga munosabatlariga qarab to`g`ri tasniflanganligi tekshriladi
• Asosiy vositalarni inventar hisobining borligi va uni to`g`ri yuritalayotganligi tekshiriladi
• Asosiy vositalar harakatini hujjatlar bilan to`g`ri rasmiylashtirilganligi aniqlanadi
• Asosiy vositalarni harakatiga doir operatsiyalarni schyotlarda to`g`ri aks ettirilganliggi tekshiriladi
• Asosiy vositalarni real mavjudligini bilish yoki qayta baholash maqsadida inventarizatsiyasi o`tkaziladi

Asosiy vositalar bo`yicha eskirish summasini to`g`ri hisoblanganligi tekshiriladi, bunda bitta guruh asosiy vositalarga turli amortizatsiyani hisoblash usullaridan foydalanilmaganligi aniqlanadi

• Asosiy vositalarga qilingan kapital investitsiayalar ,ta`mirlash harajatlari , ularni hisobdan chiqarish , tugallanmaganb qurilishlar tekshirilaedi
• Asosiy vositalar bo`yicha ijara operatsiyalari, ularning natijalari hisobining to`g`riligi aniqlanadi
• Asosiy vositalar harakati to`g`risida hisobotning to`g`ri tuzilganligi va uning ma`lumotlarini hisob ma`lumotlari bilan mosligi aniqlanadi

Audit tekshiruvi natijalari

• Asosiy vositalarning qayta baholangan hisob va balans qiymatlarining realligi tasdiqlanadi
• Asosiy vositalar bo'yicha hiosb va hisobot ma'lumotlarining uyg'unligi tasdiqlanadi
• Asosiy vositalarning mavjudligi va butligi tasdiqlanadi
• Asosiy vositalar bo'yicha amortizatsiya hisob kitobini to'g'ri qilinganligi tasdiqlanadi
• Asosiy vositalar harakati bo'yicha QQS ning realligi tasdiqlanadi
• Asosiy vositalar harakati, amortizatsiyasi ularga qilingan harajatlar hisobida mavjud chetlanishlar aniqlanadi va isbotlanadi
• Schyotfakturalarda va boshqa boshlang'ich tasdiqlovchi hujjatlardagi kamchiliklari ochiladi
• Bosh kitobidagi noto'g'ri yozuvlar ko'rsatiladi
• Chetlanishlar bartaraf etish bo'yicha takliflar beriladi

Mumkin bo`lgan auditorlik xatari

• Asosiy vositalarning hisob va balans qiymatlari haqiqiy summasi noto'g'ri bo'lishi mumkin
• Schyotfakturalarda va boshqa boshlang'ich tasdiqlovchi hujjatlardagi kamchiliklari to`liq ko`rsatilmay qolishi mumkin
• Asosiy vositalar amortizatsiyasi me`yorlari noto'g’ri qo`llanganligi ko`rsatilmay qolishi mumkin
• Soliqqa tortish obektiga tortiladigan o`rtacha yillik qiymatini noto'g’ri topganligi aniqlanmay qolishi mumkin
• Asosiy vositalarni sotish ,likvidatsiya qilish,bepul berish, ijaraga berish va boshqa hollari bo`yicha daromadlar va harajatlar noto`g`ri topilgan bo`lishi mumkin
• Bosh kitobdagi noto`g`ri yozuvlar ko`rsatilmay qolinishi mumkin
• Chetlanishlarni bartaraf etish bo`yicha takliflar berilmay qolishi yoki noto`g`ri berilishi mumkin

E`tiboringiz uchun rahmat