Asosiy termin va tushunchalar

“Chemp. Tay-breyk” yoki “super tay-breyk” belgisi bo‘lgan tennis matchlarida fora va
10.
butun match totali super tay-breyk qo‘shilgan holda hisoblanadi.
Misol. Gronefeld/Peshke – Nikulesku/Zakopalova (chemp. Tay-breyk). “Total 21.5O” garovi.
O‘yin hisobi (6:3; 3:6: 4:10points).

---

Total quyidagicha hisoblanadi: 6+3+6+3+4+10=32. Garov g‘alaba qozondi.
Super tay-breyk (chempion tay-breyk) ba’zi turnirlarda oxirgi set o‘rnida o‘ynaladi. Matchda
g‘alaba qozongan deb birinchi 10 ochko yutgan va raqibidan 2ochko ko‘p olgan sportchi (juftlik)
hisoblanadi.
“Setdagi ochkolar” garovi. Liniyada tegishli kolonkalar 2:0, 2:1 va h.k shaklda ko‘rsatiladi.
11.
“Kim davom etadi” garovi. Taklif qilingan juftliklardan turnir setkasidan nari davom etadigan
12.
tennischini belgilash kerak bo‘ladi. Agar ikkala tennischi turnirni tark etishgan bo‘lsa, turnir
setkasini ko‘proq bosib o‘tgan tennischi kuchli hisoblanadi; agar ikkala tennischi bitta raundda
chiqib ketishsa, unda yutuqlar koeffitsiyenti “1” bilan belgilanadi. Agar tennischi turnirda
ishtirok etishdan bosh tortsa va buni turnirning boshlanishigacha ma’lum qilsa, yutuq
koeffitsiyenti “1” ga tenglanadi.
“G‘olib” garovi. Turnirda birinchi o‘rinni olgan tennischi (jamoa) g‘olib hisoblanadi. Agar
13.
tennischi turnir boshlanishigacha ishtirok etmasligini bildirsa, yutuq koeffitsiyenti “1” ga teng
deb olinadi.
“O‘yinda g‘alaba” garovi. Ushbu garovda qaysi sportchi o‘yinda g‘alaba qozonishini aniqlash
14.
kerak. Ketma-ket raqamlash set ichidagina yaroqli. “8chi o‘yin 2set” garovi setdagi hisob 6:1
bo‘lsa qaytariladi, chunki 8chi o‘yin bo‘lmagan.
Tay-breyk alohida o‘yin bo‘lib hisoblanadi.
15.
“Pointlar” garovi. Point – to‘p musobaqasi (podachada kim bir ochko yutadi).
16.
Misol: “Point 4 (8o‘yin) g‘alaba qozonadi 2” (ikkinchi opponent 4chi pointni (podachani) 8chi
o‘yinda yutadi). 8-chi o‘yinni quyidagicha o‘ynaldi:
 1-chi point: 0-15 (ikkinchi yutdi)
 2-chi point: 15-15 (birinchi yutdi)
 3-chi point: 15-30 (ikkinchi yutdi)
 4-chi point: 15-40 (ikkinchi yutdi) – garov g‘alaba qozondi.
“Birinchi set hisobi” garovi. Bu garov turida birinchi setning aniq hisobini belgilash kerak. Agar
17.
birinchi set oxirigacha o‘ynalmasa, unda bunday garovlar “1” koeffitsiyenti bilan qaytariladi.
“Matchda tay-breyk” garovi. Mijoz setlarning birida tay-breyk bo’ladimi yo’qmi, topishi kerak.
18.
Agar match biror sabab bilan oxirigacha o‘ynalmasa va matchda tay-breyk bo‘lgan bo‘lsa,
natijasi “matchda tay breyk bo‘ladi” deb ko‘rsatilgan garovlar g‘alaba qozongan bo‘ladi, natijasi
“matchda tay-breyk bo‘lmaydi” deb ko‘rsatilgan garovlar boy berilgan hisoblanadi. Agar match
qaysidir sabab bilan oxirigacha o‘ynalmasa, “matchda tay-brek” garovlari “1” koeffitsiyenti
bilan qaytiladi.
“O‘yinchi birinchi bo‘lib kompyuter takrorlashini qo‘llanadi” garovi. Bunda kim birinchi bo‘lib
19.
kompyuter takrorini qo‘llash huquqidan foydalanishini ko‘rsatish taklif qilinadi. Agar ikkala
tennischi ham bu imtiyozni qo‘llanmasa, unda garovlar “1” koeffitsiyenti bilan qaytariladi.
Agar Liniyadagi tennis matchida soprtchining ismida yaqqol xatoga yo‘l qo‘yilingan bo‘lsa
20.
(masalan, Myuller J. o‘rniga Myuller D.), bu garovni bekor qilish uchun sabab bo‘lolmaydi va u
o‘z kuchida qoladi.
“Setda tay-breyk hisobi” garovi. Bu garovda tay-breyk yakunlanadigan aniq hisobni topish taklif
21.
qilinadi. Setda hisob 6:6 bo‘lgan vaziyatlarda g‘olibni aniqlash uchun tay-breyk o‘ynaladi. Tay-
breyk 7ochkogacha o‘ynaladi (hisob 7:5, 7:4 va sh.k bo‘lishi mumkin).
“() farqli ochko bilan qozonadi” garovi – 6:6 hisobdan so‘ng qaysidir o‘yinchi tay-breyk da
22.
g‘alaba qozonishi (super tay-breykda 9:9 hisobidan so‘ng).
Misol 1. Kleyn (Avus) – (Klek) (Svk). Garov: birinchi farqli ochko bilan g‘alaba qozonadi.
Tay-breyk (7:3) hisobida yakunlandi. Garov boy berildi.
1.
Tay-breyk (8:6) hisobida bitdi. Garov g‘alaba qozondi. (birinchi o‘yinchining 6:6 hisobidan
2.
so‘ng g‘alabasi).
“Matchda tay-breyk hisobi”. Bu garovda tay-breyk yakunlanadigan aniq hisobni topish taklif
23.
qilinadi.
Matchda super tay-breyk 10ochkogacha o‘ynaladi (hisob 10:8, 10:6 va sh.k bo‘lishi mumkin).
24.

---

Tay-breykdagi hisob. Qaysidir bir G‘1(G‘2). O‘yinchining ro‘yxatda berilgan hisobdan farqli holda
25.
g‘alaba qozonishi.
Agar matchda yoki setda tay-breyk bo‘lmasa; agar match biror sabab bilan oxirigacha
26.
o‘ynalmasa, unda “tay-breyk hisobi” garovlari “1” koeffitsiyenti bilan hisoblanadi.
“Setda o‘yinchi birorta o‘yinda yutmaydi (Ha)” garovi. Agar o‘yin hisobi (6:0) yoki (0:6) bo‘lsa,
27.
garov g‘alaba qozonadi.
“O‘yinchi birinchi setda yutkazib, matchni yutadi” garovi. Agar o‘yinchilarning birortasi birinchi
28.
setda yutkazsayu, lekin matchni yutsa, unda garov g‘alaba qozongan hisoblanadi.
Tennisda “taymlar samaradorligi” garovi. Misol: “1-taym > 2-dan”, agar birinchi setda
29.
ikkinchi setga nisbatan ko‘proq o‘yin o‘ynalgan bo‘lsa garov g‘alaba qozonadi.
Setda tay-breyk qatori o‘ynalgan o‘yinlar qaytariladi (“1” koeffitsiyenti bilan). O‘yinlarga
30.
qo‘yilgan garovlar davomiy raqamga ega.
Statistik ma’lumotlar (eyslar soni, qo‘shaloq xatolar, birinchi podacha otishning foizi va sh.k)
31.
turnirning rasmiy saytlaridan olinadi.
Ekstra garovlar (eyslar soni, qo‘shaloq xatolar, birinchi podacha otishning foizi va sh.k)
32.
quyidagicha hisoblanadi: match to‘xtatilgan vaqtda natijasi aniq bo‘lgan garovlar hisobga
olinadi, qolgan garovlar bo‘yicha to‘lov “1” koeffitsiyentida amalga oshiriladi.
Matchbol – tennisda o‘ynaladigan so‘nggi ochko, yutish-yutmasligi matchning natijasini
33.
belgilaydi.
“1 breyk – 1O‘yinchi” garovi. Agar birinchi o‘yinchi raqibi podachasi bilan (breyk-point – raqib
34.
podachasi bilan geymni yutish imkoniyati) o‘yinni birinchi bo‘lib yutsa, garov g‘alaba qozonadi.
“Birinchi o‘yin ochkolari yig‘indisi Total (5,5)K” - garovi – bu birinchi o‘yindagi pointlar soniga
35.
qo‘yilgan garov. Masalan, (40:30) hisobida 6point bo‘lgan, demak, garov g‘alaba qozondi.
Davrlarning samaradorligiga qo‘yilgan garovlarda faqat 1-chi va 2-chi setlar ko‘riladi. “Eng
36.
samarali davr – durang” garovi yutishi uchun hisob masalan, (6:3; 3:6; 6:4) bo‘lishi kerak. “1-
davrning samaradorligi” garovi va “2-davrning samaradorligi” garovlari birinchi va ikkinchi
setda bir xil miqdorda o‘yin bo‘lganda boy berilgan hisoblanadi.
“Eng samarali/samarasiz setning Totali” garovi. Total garovlari tennis turnirining rasmiy
37.
qoidalariga ko‘ra hisoblanadi (2 yoki 3 g‘alabagacha o‘yin).
“Matchda kim ko‘proq breyk qiladi” garovida Liniyada 3xil natijada beriladi: “O‘yinchi 1”,
38.
“O‘yinchi 2”, “Hech kim”. Matchda breyklar teng bo‘lsa “Hech kim” natijasiga qo‘yilgan garovlar
g‘alaba qozonadi.
“O‘yinchi 0-40 hisobida o‘z podachasini oladi - Ha” garovi g‘alaba qozonishi uchun o‘yinchi 0-40
39.
yutkizgach o‘z podachasi bilan 41-40 hisobi bilan yutsa, garov g‘alaba qozonadi.
«Final setda Tay-breyk yoki ekstra geymlar» garovi. Ushbu garovni hisoblashda 3chi set (2ta
40.
g'alabagacha match) yoki 5chi set (3ta g'alabagacha match) olinadi.
“Birinchi kompyuter takrori omadli bo‘ladi (ha/yo‘q)” garovi. Agar ikkala tennischi ham
41.
kompyuter takrorini qo‘llanmasa, unda garovlar bo‘yicha to‘lov koeffitsiyent “1” ga tenglanadi.
Match formati FAST4 yoki qozonilgan 2setgacha (3settan), yoki qozonilgan uch setgacha
42.
(5settan). Set qozonilgan 4 o‘yingacha cho‘ziladi, hisob 3:3 bo‘lib qolsa, 2ochko farqisiz 5
ochkogacha tay-breyk o‘ynaladi (5:4 hisobida yakunlanadi). 4:4 hisobidagi tay-breykda o‘yinchi
(juft) podachani oladigan maydon tomonini tanlaydi (o‘ng yoki chap). Tay-breykda tomonlarning
almashuvi 4ochkodan keyin ro‘y beradi.