|
11. Energiya transformatsiyalash vazifasi elektr va osmotik energiyani kimyoviy energiyaga transformatsiya qilish. ATF-sintetaza membranada elektr potentsiallar turlicha bo`lganda yoki ionlarning osmotik kontsentratsiyasining gradientiga qarab ATF sintezlaydi.
12. Kogenetik vazifasi oqsillarning yordamchi genetik vazifasi (ko lat. birgalikda). Oqsillarning o`zi genetik material hisoblanmaydi, lekin ular nuklein kislotalarga o`z-o`zini hosil qilish va axborotni o`tkazilishida yordam beradi. Masalan DNK-polimeraza DNK replikatsiyasida ishtirok etadi; DNK ga bog`liq RNK-polimeraza DNK dan RNK ga axborotning ko`chirilishida qatnashadi.
13. Gen-regulyator vazifasi ayrim oqsillarning nuklein kislotalarning qolip vazifasini va genetik axborotning ko`chirilishini boshqarishda ishtirok etishi. Gistonlar replikatsiyani boshqarilishida va qisman DNK uchastkalarining transkriptsiyasida ishtirok etadi. Kislotali oqsillar DNK ning ayrim qismlarida transkriptsiya jarayonining boshqarilishida ishtirok etadi.
14. Immunologik yoki antitoksin vazifasi barcha immun tanalar oqsillardir. Ular antigen-antitana kompleksi hosil qilish yo`li bilan organizmga kirgan bakteriyalarni, yot oqsillarni yuksak spetsifiklik bilan bog`laydilar, parchalaydilar va zararsizlantiradilar. A, M, G va boshqa immunoglobulinlar himoya vazifasini bajaradi. Antigen antitana kompleksini hosil qiluvchi oqsil komplement oqsili.
15. Toksigenlik vazifasi organizmlar, asosan mikroorganizmlar tomonidan ishlab chiqilgan ayrim oqsillar va peptidlar boshqa organizmlar uchun zaharli hisoblanadi. Masalan botulinik toksin botulizm tayoqchasi tomonidan ishlab chiqariladigan peptid.
16. Zararsizlantiruvchi vazifasi oqsillar funktsional guruhlari hisobiga zaharli birikmalar bo`lgan og`ir metallar, alkoloidlarni bog`lash yo`li bilan zararsizlantiradi. Albuminlar og`ir metallar va alkoloidlarni bog`laydi.
17. Gemostatik vazifasi tromb hosil bo`lishi va qonning to`xtashida ishtirok etadi. Fibrinogen qon zardobining oqsili bo`lib, trombning asosini tashkil etuvchi to`rni hosil qiladi.
Bu ko`rsatib o`tilgan asosiy vazifalardan tashqari oqsillar yana juda ko`p biologik faol strukturalarning tuzilishida va funktsiyasida ishtirok etadilar. Masalan hayvon zaharlarining aksari ham oqsil tabiatiga ega, ko`rish pigmenti rodopsin va hokazolar.
Xulosa
Yosh avlodni ma’naviy-axloqiy tarbiyasini shakllantirishda milliy umuminsoniy qadriyatlar Respublikamizda umuminsoniy qadriyatlar va milliy madaniyatimizni asoslarini e’tiborga olib ta’lim-tarbiya mazmunini va milliy mafkurani shakllantirib boorish imkoniyatlari yaratilmoqda. Bunga xalq og’zaki ijodi, pedogogikasi, mutafakkir, ma’rifatparvar pedagog va olimlarning tarbiyaga axloq-odobga doir g’oyalarini o’rgatib komil insonni ishlari amalga oshmoqda.”Kelajak bugundan boshlanadi”-deydi dono xalqimiz. Yosh avlodni kelgusi hayoti uni inson qilib ko’rsatuvchi ruhiy va ma’naviy jarayonning mezonini belgilaydi. Bu borada ta’lim-tarbiya samaradorligini oshirish va dunyo talablari darajasiga olib chiqish ta’limni ilg’or tajribalar asosida boyitib borish, yangi pedagogic tajribalar asosida olib boorish ayniqsa muhimdir.Xalq musiqasi og’zaki ijodiyoti, an’analari,urf-odatlari asosida barkamol avlodni voyaga yetkazish ularni ko’proq o’z millatini sevishga g’ururlanishga shorqano g’oya va ta’limotlarni o’rganib ularni kelajakka tadbiq etishga zamin yaratiladi.Mustaqil Respublikamizda milliy madaniyatimizni o’ziga xosligini tiklash, umumta’lim maktablarida o’quvchilarni badiiy, axloqiy tarbiyalash va kamol toptirish hozirgi kunda dolzarb vazifalardan biridir. Ma’naviy yetuk millat qadriyatlarini to’g’ri baholashga va uni yanada rivojlantirish imkoniyatiga ega bo’ladi. Demak, jamiyat ma’naviyatining o’sishi qadriyatlardan keng foydalanish uchun shart-sharoitlarni yaratib,qadriyatlarni yanada rivojlantirishga zamin hozirlaydi. Qadriyatlar ta’rifidan kelib chiqib, umuminsoniy qadriyatlarni quyidagicha ta’riflash mumkin. Umuminsoniy qadriyatlar-millat uchun muhim axamiyatga ega bo’lgan etnik jihat va xususiyatlar bilan bog’liq holdagi qadriyat shaklidir.
Yuqoridagi fikrlarimga tayangan holda o’z bilimlarimni oshirish va mustaqil shaxs sifatida kurs ishi mavzusini to’la yorita oldim deb o’ylayman.Kurs ishimnig mavzusining eng murakkab tomonlaridan biri ko’plab adabiyotlar ichidan yangi bir jihatni ajratib olishda bo’ldi biroq dolzarbligi jihatidan shu izlanishlarga arziydi.
FOYDALANILGAN ADABOYOTLAR RO’YXATI
1. Zilg, H., Schneider, H., & Seiler, F. R. (1980). Albomin funktsiyalarining molekulyar jihatlari: uni plazma almashtirishda qo'llash ko'rsatkichlari.Biologik standartlashtirishning rivojlanishi, 48, 31-42
.
2. Pardrij, W. M., & Mietus, L. J. (1979). Sichqoncha qon-miya to'sig'i orqali steroid gormonlarini tashish: albumin bilan bog'langan gormonning asosiy roli.Klinik tekshiruv jurnali, 64(1), 145-154.
3. Rotshild, M. A., Oratz, M., & SCHREIBER, S. S. (1977). Albumin sintezi. YildaAlbumin: Tuzilishi, funktsiyasi va ishlatilishi(227-253 betlar).
4. Kirsch, R., Frith, L., Black, E., & Hoffenberg, R. (1968). Albominlar sintezi va katabolizmni parhez oqsilini o'zgartirish orqali tartibga solish.Tabiat, 217(5128), 578.
5. Candiano, G., Musante, L., Bruschi, M., Petretto, A., Santucci, L., Del Boccio, P.,… & Giggeri, G. M. (2006). Nefrotik sindrom bilan bog'liq bo'lgan glomerulyar kasalliklarda albumin va a1-antitripsinning takrorlanadigan parchalanish mahsulotlari.Amerika nefrologiya jamiyati jurnali, 17(11), 3139-3148.
6. Parving, H. H., Oxenbøll, B., Svendsen, P. A., Christianen, J. S., & Andersen, A. R. (1982). Diabetik nefropatiya rivojlanish xavfi bo'lgan bemorlarni erta aniqlash. Siydik albomini chiqarilishini uzunlamasına o'rganish.Endokrinologik qonun, 100(4), 550-555.
Fliser, D., Zurbrügen, I., Mutschler, E., Bishoff, I., Nussberger, J., Franek, E., & Ritz, E. (1999). Nefrotik sindromli bemorlarda albumin va furosemidni birgalikda boshqarish.Xalqaro buyrak, 55(2), 629-634.
7. McClelland, D. B. (1990). Qon quyish ABC. Inson albomini eritmalari.BMJ: British Medical Journal, 300(6716), 35.
Do'stlaringiz bilan baham: |
