Ashirmatov mi dtlb docx

2. COCOMO modeli haqida ma’lumot
Dasturiy ta‘minot loyihasiga ketadigan xarakat grafig va sarf-xarajatlarni baxolash
uchun bir nechta modellar taklif etilgan edi. Men bu yuerda muhokama
qilayotgan model COCOMO II. Bu dasturiy ta‘minot loyihalarining ko‘p miqdordan
olingan ma‘lumotlar asosida yaratilgan empirik model. Bu ma‘lumotlar taxlil qilinib
kuzatuvlarga mos keluvchi formulalar topilgan. Bu formulalar tizim o‘lchami va
maxsulotni loyiha va jamoa omillarini tizimni rivojlantirishga ketadigan harakatlarga
bog‘lab beradi. COCOMO II hujjatlari yaxshi rasmilashtirilgan va nomulkiy baxolash
modeli.
COCOMO II modeli birinchi COCOMO narxni baxolashning modeli asosida ishlab
chiqilgan, bu model asosan arginal koddan iborat edi (Boehm , 1981, Boehm and
Royce, 1989). COCOMO II modeli tezkor rivojlantirish, dinamik tillar, tarkibiy
rivojlantirish va ma‘lumotlar bazasiga asoslangan dasturlash kabi zamonaviy
yondashuvlarni inobatga oladi. COCOMO II modeli II bo‘limda tasnif etilgan
rivojlantirishning spiral modelini qo‘llab-quvvatlaydi va ko‘proq detallashtirilgan
baxolashlarni bajaruvchi ost modellardan iborat.
COCOMO II modeli tarkibiga kiruvchi ost modellar (3.10 rasm):
1.
Amaliy tarkibli model.
Bu model ko‘p marotaba ishlatiladigan
komponentlardan script yoki ma‘lumotlar bazasini dasturlashdan iborat tizimlarni
rivojlantirishga ketadigan harakatlarni baxolash modeli.

---

Dasturiy ta‘minot o‘lchamini baxolash punktlarini belgilashga asoslanadi va kerak
bo‘lgan harakatni baxolash uchun oddiy o‘lcham / unumdorlik formulasi ishlatiladi.
Dasturdagi amaliy punklar miqdori – bu ko‘rasatiladigan aloxida ekranlarning
miqdorini, taqdim ettilgan xisobotlar miqdorini, Obyektga yo‘naltirilgan dasturlash
tillarida (Java kabi) modular miqdori, til skriptini chiziqlari miqdori yoki ma‘lumotlar
bazsini dastur kodini baxolashdur.
2.
Dastlabki dizayn modeli.
Bu model tizimning dastlabki bosqichlarida
ishlatiladi, tizim dizayini talablarga asosan yaratilgan bo‘ladi. Baxolash men kirish
qismida muxokama qilgan baxolashning standart formulasiga 7 ta ko‘paytuvchilar
soddalsahtirilgan to‘plamiga asoslanadi. Baxolash funksianallik birliklariga
asoslangan bo‘lib ular bunda dastlabki kodning chiziqlariga o‘zgartiriladi.
Funksionallik
birliklari
dasturning
ishlash
sifatini
tekshirishning
tilga
bog‘lanmagan usuli. Funksionallik birliklarining umumiy birliklarini xisoblash
uchun siz tizimdagi tashqi kirish va chiqish, foydalanuvchilarning o‘zaro
muloqatlari, tashqi interfeyslari, ma‘lumotlar bazasining fayl va jadvallarni
miqdorini baxolash yoki o‘lchamlarini bilishingiz kerak.
3.
Takroriy foydalanish modeli.
Bu model ko‘p ishlatiladigan component
yoki aftomatik ravshda yaratiladigan dasturiy kodlarni birlashtirishga ketadigan
harakatni xisoblash uchun ishlatiladi. U odatda post-arxitekturali model bilan
ishlatiladi.
4.
Kuzatov arxitektura modeli.
Agar tizim arxitekturasi ishlab chiqilgan
bo‘lsa dasturiy ta‘minot o‘lchamining aniq baxolash imkonmi bo‘ladi. Bunda yana
yuqorida muhokama qilingan narxni baxolashni standart formulasi ishlatiladi.
Lekin bunda kengaytirilgan 17 ta ko‘paytiruvchi to‘plami ishlatiladi: xodimlar
qobilyati, maxsulot va loyiha xususiyatlari.
Albatta katta tizimlarda tizimning har-xil qisimlarini rivojlantirish uchun har-xil
texnologiya ishlatirlishi mumkun va siz hamma qisimlarni bir xil aniqlikda baxolay

---

olmaysiz. Bunday xolatlarda siz tizimning har bir qismi uchun tegishli ost modelni
ishlatishingiz mumkun va natijarni murakkab baxolashga birlashtirishingiz mumkun.