Arxitektura-qurilish instituti bino va inshootlar qurilishi fakulteti

QAVATLARARAYOPMA VA TOM YOPMALAR

Qavatlararo yopmalar ichki yuk ko'taruvchi va to'sib turuvchi gorizontal konstruksiyalar bo'lib, binoning balandligi bo'yicha qavatlarga bo'lib turadi. Gidrotexnika inshootlari uchun qobiq plitalar; q. x. qurilishi uchun ustunlar, toʻsinlar, turli xil plitalar, molxonalar hamda issiqxonalar, yem saqlanadigan transheyalar uchun kerakli detallar, quduqlar uchun xalkalar va boshqa ishlab chiqariladi. Bulardan tashqari bosim ostida yoki bosimsiz ishlaydigan temirbeton quvurlar, elektr va aloqa simlari uchun temirbeton ustunlar ham tayyorlanadi. Bunday mahsulotlarning aksariyati standart oʻlchamlarda bajariladi. Yigʻma Temirbeton konstruksiyalar uchun betonning mustahkamligi yuqori boʻlgan turlari (V20— V40)dan foydalaniladi. Temirbeton elementlarning choʻziladigan zonalariga qoʻyiladigan armaturalar oldindan zoʻriqtirilsa (tortib taranglashtirilsa), Temirbeton konstruksiyalar k. ning yoriqlar hosil boʻlishiga qarshiligi ortadi. Choʻzuvchi kuchlanishlar paydo boʻladigan konstruksiyalar (egiluvchan elementlar, quvurlar, rezervuarlar, minoralar va boshqalar) da oldindan zoʻriqtirilgan armaturali temirbetondan foydalanish yaxshi samara beradi. Krlipga quyilgan beton qorishmasi mexanizatsiyalashgan usulda zichlashtiriladi. Koʻpincha (ayniqsa, oldindan zoʻriqtirilgan konstruksiyalarni tayyorlashda) armaturaning oʻta mustahkam xillaridan, tez qotuvchan sementlardan foydalaniladi; bQavatlararo yopmalar ovoz izolyasiyasi va issiqlik izolyasiyalarini ta'minlaydi, xamda qattiqlik va mustaxkamlik talablariga javob beradi. Qavatlararo yopmalar muximligi, konstruktiv tuzulishining murakkabligi va narxiga ko'ra bino devorlari kabi muhim va ma'suliyatli konstruksiya hisoblanadi. ’’Navoiy shaxridagi 2 qavatli seksiyali turar-joy bino`` ning qavatlararo yopmalar konstruksiyalari temir betondan yig'ma usulda yaratiladi. Qavatlararo yopmalarning qalinligi 220 mm.

TOM YOPMA

Binoni ustki qismini tashqi muxitdan tomlar va yopma ximoya qiladi. Tomlar shakli, nishablarning qanday qiyalikda bo'lishi binoning tarxdagi o'lchamlariga va ko'rinishiga, tom yopmasining materialiga, suvni tushirish usuliga, iqlim sharoitiga, texnika - iqtisodiy sharoitlariga hamda bino arxitekturasiga oid muloxazalarga bog'liqdir. Tom va tom yopmalarning shakli bir nishabli va ikki nishabli bo'ladi. Shuningdek to'rt nishabli, gumbazsimon qubba, konussimon va boshqa xil tomlar ham bo'ladi. Tom va tom yopmalari quyidagi talablarga javob berishlari kerak:
-mustaxkamlik
-tashki muhit ta'siriga chidamlilik
-uzoq muddat xizmat qilish
-iqtisodiy talablar

Loyihalanayotgan ’’Navoiy shaxridagi 2 qavatli seksiyali turar-joy bino``ning tomi chordoqli qilib loyixalangan. Oraliq va tom yopma plitalarni montaj qilish. Oraliq va tom yopma plitalarni montaj qilishda ko’taruvchi qonstruktsiyalarga tayanganligini ta’minlash kerak. Orayopmalar montaji 4 shoxoli stroplar bilan amalga oshiriladi.Plitalar g’ishtli devorga tayangandan keyin ular cheti seysmik belbog qilinadi. Seysmik belbog’ning armatura qarqasi albatta o’zak va plita armaturasi bilan payvandlab maxkamlanishi shart. Undan keyin betonlanishi kerak.

Tomga ruberoid uzatishdan oldin toshli sepmadan tozalanadi va teskari tomonga SO - 98 qurilmasi bilan qayta o’raladi.
Bug’ qatlami qaynok bitum mastikasida yopishtirilgan ruberoid bilan bajariladi.
Issikdan ximoya qiluvchi qatlam qran yordamida tomga uzatiladi va uning yordamida tomda qiyalik bajariladi. Issiqdan ximoya qatlami yuzasi sement suvoq qilib tekislanadi. Tekislovchi qatlam 5 sm gacha qalinlikda yaxshilab tekislanadi va zichlanadi. U qotib boshalashi bilan BM-35 markali bitum mastikasi bilan gruntovkalanadi.

2.