Arxitektura-qurilish instituti bino va inshootlar qurilishi fakulteti

TOSHKENT ARXITEKTURA-QURILISH INSTITUTI BINO VA INSHOOTLAR QURILISHI FAKULTETI
« BINO VA INSHOOTLAR QURILISHI »kafedrasi

“Bino va inshootlar arxitekturasi va ularni barpo etish texnologiyasi” fanidan

KURS LOYIHA
TUSHUNTIRISH XATI
MAVZU:Seksiyali turar-joy binosi
Bajardi: Akromov Jahongir

Qabul qildi: Baymatov.SH

Toshkent 2022

REJA
KIRISH


1-LOYIXALANAYOTGAN BINO XAQIDA MA`LUMOT
2 -QURILISH VILOYATI

1. 
   XAJMIY-TARXIY YECHIM
   
2. 
   KONSTRUKTIV YECHIM
   
3. 
   POYDEVOR
   
4. 
   DEVOR
   
5. 
   PARDADEVORLAR
   
6. 
   POLLAR
   
7. 
   QAVATLARARO YOPMA VA TOM YOPMA
   
8. 
   DERAZA VA ESHIKLAR
   
9. 
   ZINA
   

3-FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR


KIRISH
Yurtimizning barcha go'shalarida qanchalik fuqaro qurilishi va aholi ortib borgan sari,zamonning jadal suratlarida rivojlanib borayotgani, texnika taraqqiyotida yangi shaharlar qurilishi bo'layotgani, turar joy va jamoat binolariga bo'lgan ehtiyoj va zamonaviy talablari ham shunchalik ortib kelmoqda. Har qanday kashfiyotning ham o'tmishi, hozirgi kuni va kelajagi mavjud bo'lgani kabi arxitektura xam o'zining borligi xam bundan mustasno emas. Jaxon sivilizatsiyasi qanday rivojlanganidan qat'iy nazar. O'rta Osiyo davlatlatlari ichida O'zbekiston o'zining dunyoga mashxur bo'lgan sivilizatsiyasi va yana ayniqsa arxitekturasi bilan diqqatga sazovordir.O'zbekistondagi siyosiy va ma'naviy rivojlanish, jamiyatni demokratlashtirish isloxotlari, ijtimoiy-iktisodiy va ilmiy-texnik tarakkiyot mamlakatimizdagi arxitektura soxasida olib borilayotgan bunyodkorlik ishlarini jadal rivojlantirdi. Bu esa uz kasbiga mexr kuygan, chukur bilim va kunikmalarga ega bulgan, kasbiy faoliyatini ilmiy asosda rivojlantira oladigan va nazariy bilimlarini bevosita amaliyotga tadbik eta oladigan yosh arxitektorlarni tayyorlashni talab etadi. Darhaqiqat, mamlakatda barpo etilgan har qanday bino va inshoot shu yurtda yashovchi xalq ruhini ko'taradi, odamlarda faxr iftixor tuyg'ularini uyg'otadi. Zotan, bu shaharda bo'ladimi, qishloqda bo'ladimi, uning ko'pku jamolini ochadigan ezgulikka, go'zallikka xizmat qiladigan har bir o'zgarish taraqqiyotdan, kishilar qalbidagi obodlikdan ma'naviyatdagi yuksalishdan dalolatdir.
Statistik ma`lumotlarga e`tibor qaratadigan bo`lsak,joriy yilning yanvarmart oylarida O`zbekiston Respublikasida jami 15 462,4 mlrd. so’m qurilish ishlari bajarilib, o’sish sur`ati 2019-yilning yanvar – mart oylariga nisbatan 106,5 % ni tashkil etdi.Jami qurilish sohasidagi korxona va tashkilotlar soni ko'payishining asosiy omili bu bino va inshootlar qurishda o'tgan yilga nisbatan 118,6% ga (jami qurilishdagi ulushi 60,8%), fuqarolik obyektlarini qurish 110,9% ga (jami
qurilishdagi ulushi 8,5%), ixtisoslashtirilgan qurilish ishlari 121,8% ga (jami qurilishdagi ulushi 30,7%) o'sishidir. Respublikada iqtisodiy faoliyat turlari bo`yicha qurilish ishlari ulushi % da 2020-yil yanvar-mart Binolar va inshootlarni qurish-73,5% Fuqarolik obyektlarini qurish- 13,1% Ixtisoslashtirilgan qurilish ishlari-13,5% 2021-yil yanvar-mart
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Aholiga davlat xizmatlari
ko‘rsatishning milliy tizimini tubdan isloh qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 2017-yil 12-dekabrdagi PF-5278-son Farmoniga muvofiq hamda arxitektura va qurilish sohasida davlat xizmatlari ko‘rsatish tizimini yanada takomillashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi: Quyidagilar arxitektura va qurilish sohasida davlat xizmatlari (keyingi o‘rinlarda davlat xizmatlari deb ataladi)
ko‘rsatish tizimini yanada takomillashtirishning asosiy yo‘nalishlari hisoblansin: davlat xizmatlari ko‘rsatishda yuridik yoki jismoniy shaxslarning bevosita
ishtirok etishini talab qiladigan tartibotlar sonini hamda ularni ko‘rsatish muddatlarini tubdan qisqartirish;yuridik va jismoniy shaxslardan boshqa davlat organlari va o‘zga tashkilotlardan olinadigan hujjatlar va ma’lumotlar talab qilinishini bekor qilish; davlat xizmatlari ko‘rsatishda byurokratik to‘siq va
g‘ovlarga yo‘l qo‘ymaslik maqsadida davlat organlari va boshqa tashkilotlar o‘rtasida o‘zaro yaqin idoralararo elektron hamkorlik o‘rnatish; davlat organlari va boshqa tashkilotlar faoliyati samaradorligini, tezkorligini va shaffofligini
ta’minlash, ularning mas’uliyatini va ijro intizomini kuchaytirish; O‘zbekiston Respublikasi Yagona interaktiv davlat xizmatlari portalini (keyingi o‘rinlarda YIDXP deb ataladi) davlat xizmatlari ko‘rsatish uchun yagona axborot
maydonchasi sifatida belgilash. Quyidagilar tasdiqlansin: Bino va inshootlarning
tashqi ko‘rinishini o‘zgartirishni kelishish bo‘yicha davlat xizmatlari
ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 1-ilovaga muvofiq; Obyektni qayta
ixtisoslashtirish va rekonstruksiya qilishga ruxsatnoma berish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 2-ilovaga muvofiq; Arxitektura-
rejalashtirish topshirig‘ini ishlab chiqish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 3-ilovaga muvofiq; Oldingi tahrirga qarang. Loyiha-smeta hujjatlarini kelishish hamda bir vaqtda obyektning zilzilaga bardoshliligi va
yong‘in xavfsizligi bo‘yicha loyihaviy yechimlarini ekspertizadan o‘tkazish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 4-ilovaga
muvofiq; (2-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 28-noyabrdagi 961-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2019-y., 09/19/961/4092-son) Oldingi tahrirga qarang. Qurilish-montaj ishlarini boshlash haqida xabarnoma yuborish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 5- ilovaga muvofiq; (2-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 28-noyabrdagi 961-sonli qarori tahririda —
Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2019-y., 09/19/961/4092-son) Yakka tartibda uy-joy qurishga (rekonstruksiya qilishga) ruxsatnoma berish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 6-ilovaga muvofiq; Qurilishi (rekonstruksiyasi) tugallangan bino va inshootlarni foydalanishga qabul qilish bo‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatishning ma’muriy reglamenti 7-ilovaga muvofiq. Belgilansinki, ushbu qaror bilan tasdiqlangan
ma’muriy reglamentlarga muvofiq ko‘rsatiladigan davlat xizmatlaridan foydalanish uchun yuridik va jismoniy shaxslar faqat Davlat xizmatlari markazlari yoki YIDXP orqali murojaat qiladilar. Texnik imkoniyati mavjud bo‘lgan taqdirda Davlat xizmatlari markazi arizachining so‘roviga ko‘ra unga bino va inshootning kelishilgan loyiha eskizini qog‘oz shaklda o‘zining muhrini bosgan holda taqdim etishi shart. Davlat xizmatlari markazlari, vakolatli organlar va DK filiallari o‘z faoliyatini amalga oshirishi natijasida olingan ariza beruvchi haqidagi
ma’lumotlarning maxfiyligini ta’minlashi kerak. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi Davlat xizmatlari agentligi, uning hududiy boshqarmalari va Davlat xizmatlari markazlari ushbu Reglament talablari ijrosi bo‘yicha davlat organlari va boshqa tashkilotlarning faoliyati ustidan, shu jumladan, YIDXP orqali, doimiy nazoratni va monitoringni amalga oshiradilar. Ariza beruvchi davlat organlari va boshqa tashkilotlar xodimlarining xatti-harakatlari yuzasidan qonun hujjatlarida belgilangan tartibda shikoyat qilishi mumkin. Ushbu
Reglament talablari buzilishida aybdor bo‘lgan. Meʼmorlik (Arxitektura) — foydalanishdagi maqsad va vazifalar, zamonaviy texnik imkoniyatlar va jamiyatning estetik qarashlaridan kelib chiqib bino va inshootlarni loyihalash va qurish sanʼati. Meʼmor inson hayoti va faoliyati uchun zarur fazoviy muhitni tafakkur kuchi bilan avval ijodiy loyihada rejalab, uni amalda yuksak did va
mahorat bilan bunyod etadi. Meʼmorlik asarlari qatoriga turli-tuman binolar, uy-joylar, meʼmoriy majmualar, maydonlar, shaharlar, ulardagi monumentlar, usti ochiq va yopiq inshootlar kiradi. Meʼmorlik boshqa turli xil sanʼat namunalarini (haykaltaroshlik, oʻymakorlik, ganchkorlik kabi) oʻzida mujassam etishi bilan sanʼatlar onasiga, fazoviy shakllar oʻzaro mutanosib, hamohang
boʻlishini nazarda tutib meʼmoriy qadimiyat yodgorliklari toshda qotib qolgan musiqaga oʻxshatiladi. Binoning mustahkam, inson uchun kerak va goʻzal boʻlishi meʼmorlikning ilk taraqqiyoti davridan hozirgacha asosiy omili hisoblanadi. Qadimgi dunyo tarixida mashhur boʻlgan yetti moʻʼjizaning hammasi inson dahosi bilan yaratilgan meʼmoriy sanʼat asarlari boʻlgani bejiz
emas. Bir qavatli sanoat binolarining rejasi oddiy va murakkab bo‘lishi mumkin.
Odatda rejasi to‘g‘ri to‘rt burchakli bo‘lgan sanoat binolari ko‘proq uchraydi.
Ishlab chiqarish jarayoni davomida issiqlik, gaz va is ajralib turishi bilan bog‘liq bo‘lsa, bulardan tashqari stexlar ichidan chiqindi suvlarining oqib ketishini hamda ifloslangan havoni almashtirib turishni tashkil qilish talab etilgan bo‘lsa, u holda sanoat binolari rejasi murakkab bo‘lishi mumkin. Qurilish normalari va koidalariga ko'ra binolar uzoq vaqt o'z vazifasini bajarish 4 darajaga bo'linidi:

1. 
   Xizmat davri 100 yildan ortiq;
   
2. 
   Xizmat davri 50 yildan 100 yilgacha;
   
3. 
   Xizmat davri 20 yildan 50 yilgacha;
   
4. 
   Xizmat davri 5 yildan 20 yilgacha mo'ljallangan binolar.
   

Binolar o'z moxiyatiga, qavatligiga, yashash binolarni qurilish materiallariga qarab sinflarga bo'linadi:

1. 
   Doimiy yashash va oila uchun qurilgan turar joy binolar;
   
2. 
   Vaqtinchalik ishlovchi ishchilar va vaqtinchalik o'quvchi yoshlar uchun yotoqxonalar;
   

D. Qariya va nogironlar uchun doimiy yashash internatlari;
E. Mexmonxonalar.
Turar joy binolari qavatlar soniga qarab:
kam qavatli (1-2 qavat); o'rta qavatli (3-5 qavat); ko'p qavatli (6-16 qavat) va baland (16 qavatdan yuqori) binolarga ajratiladi.
Xonalarning soniga qarab 1 xonali, 2 xonali va ko'p xonali bo'ladi
QURILISH TUMANING TASNIFLARI